Sự việc khiến một thợ lặn bị thương và cho thấy cần có các "hàng rào liên lạc" giữa quân đội hai nước, Thủ tướng Australia Anthony Albanese trả lời phỏng vấn Sky News Australia hôm 20/11. "Hành động của tàu chiến Trung Quốc là nguy hiểm, không an toàn và không chuyên nghiệp".

Ông Albanese bình luận sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Australia Richard Marles tuần trước cho biết tàu khu trục Trung Quốc mã hiệu DDG-139 ngày 14/11 đã tiếp cận tàu hộ vệ HMAS Toowoomba ở vùng đặc quyền kinh tế Nhật Bản, khi phía Australia triển khai nhóm thợ lặn để gỡ lưới đánh cá mắc vào chân vịt.

Theo ông Marles, HMAS Toowoomba đã thông báo cho phía Trung Quốc về hoạt động lặn và yêu cầu họ giữ khoảng cách an toàn nhưng DDG-139 vẫn thu hẹp khoảng cách và vận hành hệ thống định vị thủy âm (sonar), gây nguy hiểm cho nhóm thợ lặn, buộc họ ngừng nhiệm vụ.

Theo luật biển Liên Hợp Quốc, tàu chiến nước ngoài có quyền tự do đi qua vô hại trên lãnh hải và vùng đặc quyền kinh tế của các quốc gia ven biển.

Thủ tướng Australia Anthony Albanese tại San Francisco, bang California, Mỹ ngày 17/11. Ảnh: AFP

Thủ tướng Albanese cho biết ông đã nêu sự việc qua "tất cả các kênh thông thường", nhưng không tiết lộ có đưa vấn đề ra thảo luận khi gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Tuần lễ cấp cao APEC ở Mỹ hay không.

"Hậu quả của những sự việc như vậy là làm tổn hại quan hệ song phương. Và chúng tôi đã nêu rất rõ với Trung Quốc", ông Albanese bổ sung.

Giới chức Trung Quốc, đại sứ quán Trung Quốc tại Australia chưa bình luận về sự việc.

DDG-139 là mã hiệu của tàu khu trục Ninh Ba nằm trong biên chế Hạm đội Đông Hải của hải quân Trung Quốc. Đây là một trong hai tàu khu trục tên lửa Đề án 956EM do Nga chế tạo cho hải quân Trung Quốc, được trang bị hệ thống định vị thủy ẩm hợp nhất MGK-355TA gồm bộ thu phát gắn trên thân và sonar kéo sau.

Thiết bị sonar chủ động được các tàu chiến sử dụng để định vị bằng cách phát chùm sóng âm dưới dạng tiếng "ping" lan truyền trong môi trường nước biển để phát hiện các vật cản xung quanh. Sóng âm lan truyền dưới nước có thể gây tổn hại đến những thợ lặn hoạt động gần đó.

Ông Albanese hồi đầu tháng 11 đã thăm Trung Quốc. Đây là lần đầu tiên lãnh đạo Australia thăm Trung Quốc từ năm 2016, trong nỗ lực cải thiện quan hệ song phương rạn nứt vì hàng loạt vấn đề, từ an ninh đến nguồn gốc Covid-19.

Thủ tướng Albanese khi đó cho biết cuộc gặp giữa hai lãnh đạo "rất tích cực". Hai bên công nhận nhận có khác biệt, nhưng cũng có thể phát triển quan hệ và duy trì lợi ích quốc gia, nếu như điều chỉnh được những bất đồng này.