"Chúng tôi kêu gọi Mỹ nói đi đôi với làm, thể hiện thành ý và nhân nhượng lẫn nhau để tăng cường đối thoại và liên lạc, nhằm quản lý tốt các bất đồng", đại tá Đàm Khắc Phi, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc, cho biết trong thông cáo ngày 27/5.

Tuyên bố được ông Đàm đưa ra sau khi giới chức quốc phòng Mỹ cho hay quan hệ quốc phòng với Trung Quốc đang căng thẳng và Washington từ lâu tìm cách mở đường dây liên lạc với Bắc Kinh nhằm giảm thiểu nguy cơ nổ ra khủng hoảng.

Đại tá Đàm Khắc Phi, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc, trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh tháng 12/2020. Ảnh: BQP Trung Quốc.

Họ cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã nhiều lần cố gắng tổ chức hội đàm với thượng tướng Hứa Kỳ Lượng, phó chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc. Tuy nhiên, Trung Quốc từ chối yêu cầu của Austin với lý do Mỹ làm sai quy tắc ngoại giao.

Tờ Global Times ngày 25/5 đưa tin phía Trung Quốc đã liên hệ với Austin ngay sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nhậm chức và đề nghị sắp xếp cuộc hội đàm với thượng tướng Ngụy Phượng Hòa, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, song không thành.

Một nguồn tin quân đội Trung Quốc cho rằng việc Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin khăng khăng đòi hội đàm với tướng Hứa Kỳ Lượng là một "sự xúc phạm", vì họ coi người đồng cấp với Austin là ông Ngụy. Trong hệ thống chính trị Trung Quốc, Hứa Kỳ Lượng là người giữ vị trí số hai tại Quân ủy Trung ương, chỉ sau Chủ tịch Tập Cận Bình.

Trước đề xuất thiết lập đường dây nóng về khủng hoảng của Mỹ, đại tá Đàm cho biết nước này "không nên tuyên bố rằng muốn lập đường dây nóng trong khi tiếp tục tăng cường hiện diện quân sự ở châu Á Thái Bình Dương, tăng cường hoạt động do thám Trung Quốc và thậm chí cố tình tạo ra một vụ chạm trán nguy hiểm giữa các chiến hạm".

Bộ Quốc phòng Trung Quốc cũng cảnh báo chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ đang "kéo khu vực vào con đường nguy hiểm.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết hoạt động do thám của Mỹ gần bờ biển nước này dẫn tới sự cố hồi tháng 4 khi khu trục hạm USS Mustin tìm cách áp sát nhóm tác chiến tàu sân bay Liêu Ninh, buộc chiến hạm Trung Quốc phát cảnh báo "yêu cầu tránh xa".

Đại tá Đàm cho biết quân đội Trung Quốc và Mỹ duy trì liên lạc qua nhiều kênh khác nhau trong những năm qua, bao gồm đường dây nóng giữa bộ quốc phòng hai nước.

Căng thăng giữa Mỹ và Trung Quốc thời gian qua gia tăng quanh loạt vấn đề, trong đó bao gồm eo biển Đài Loan và Biển Đông. Ngày càng nhiều người lo ngại về nguy cơ nổ ra xung đột vũ trang giữa Mỹ và Trung Quốc.