"Hành trình của tàu Mỹ đã gửi thông điệp sai", thượng tá Trương Xuân Huy, phát ngôn viên Bộ Tư lệnh Chiến khu phía Đông của Trung Quốc, nói trong buổi họp báo ngày 11/3, đề cập đến việc tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS John Finn của hải quân Mỹ đi qua eo biển Đài Loan ngày 10/3.

Ông Trương cho rằng việc các tàu chiến Mỹ đi qua eo biển Đài Loan là hành động "cố tình phô trương và khiêu khích", "không chỉ làm xáo trộn tình hình trong khu vực mà còn gây nguy hiểm cho ổn định tại eo biển Đài Loan", đồng thời tuyên bố Trung Quốc "kiên quyết phản đối".

Phát ngôn viên Bộ Tư lệnh Chiến khu phía Đông khẳng định quân đội Trung Quốc "sẽ duy trì mức độ cảnh giác cao và đáp trả mọi hành vi đe dọa hoặc khiêu khích".

Trung Quốc đưa ra bình luận sau khi Hạm đội 7 hải quân Mỹ khẳng định "sẽ tiếp tục điều máy bay, tàu hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép". Hạm đội 7 còn công bố hình ảnh cho thấy một trực thăng MH-60R cất hạ cánh trên USS John Finn khi chiến hạm qua eo biển Đài Loan.

Trực thăng MH-60R hạ cánh trên khu trục hạm John Finn tại eo biển Đài Loan, ngày 10/3. Ảnh: US Navy.

Cơ quan phòng vệ Đài Loan xác nhận khu trục hạm John Finn đi từ hướng bắc xuống nam qua eo biển giữa hòn đảo và Trung Quốc đại lục. Truyền thông địa phương cho biết tiêm kích cùng chiến hạm của quân đội Trung Quốc và lực lượng phòng vệ Đài Loan bám theo USS John Finn khi khu trục hạm Mỹ đi qua eo biển.

Đây là lần thứ ba chiến hạm Mỹ đi qua eo biển Đài Loan kể từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức. Hai lần đi qua gần nhất là của khu trục hạm USS Curtis Wilbur hôm 24/2 và USS John S. McCain hôm 4/2. Các chiến hạm này đều đóng quân tại Nhật Bản.

Eo biển Đài Loan được coi là một "điểm nóng" trong quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh. Dù công nhận chính sách "Một Trung Quốc", Mỹ vẫn là nhà cung cấp vũ khí chính cho hòn đảo. Chính quyền Tổng thống Joe Biden cho biết cam kết của Washington với Đài Bắc vẫn "vững chắc".

Trong khi đó, Trung Quốc luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, tuyên bố có thể sử dụng vũ lực nếu cần. Quân đội Trung Quốc tổ chức nhiều cuộc diễn tập với khí tài tối tân ở eo biển Đài Loan. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm ngày 28/2 cảnh báo việc đảo Đài Loan độc lập "đồng nghĩa với chiến tranh".

Vị trí đảo và eo biển Đài Loan. Đồ họa: Google.

Đô đốc Philip Davidson, chỉ huy Bộ tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của hải quân Mỹ, ngày 9/3 cảnh báo Trung Quốc có thể dùng vũ lực thu hồi đảo Đài Loan "trong 6 năm tới".

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên sau đó nói đô đốc Davidson "thổi phồng" nguy cơ Trung Quốc tấn công đảo Đài Loan để tăng ngân sách quốc phòng Mỹ.