"Cuộc khủng hoảng vì dịch Covid-19 và cuộc bầu cử tổng thống tháng 11 tới đã đẩy lo ngại về một cú sụp đổ trên thị trường lên mức cao nhất trong vòng nhiều năm", giáo sư Robert J. Shiller tại Đại học Yale bình luận. Các nhà đầu tư ngày càng cảnh giác trước mối nguy trên thị trường chứng khoán khi cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2020 bước vào giai đoạn căng thẳng.

Trao đổi với Zing, ông Jeffrey Halley, chuyên gia phân tích cao cấp khu vực châu Á-Thái Bình Dương tại Oanda (Mỹ), bình luận: "Tôi không cho rằng thị trường chứng khoán sẽ trải qua một cú sụp đổ. Tuy nhiên, thị trường có thể biến động dữ dội".

Biến động dữ dội

Theo ông Halley tại Oanda, nếu cuộc bầu cử tổng thống sắp tới gây ra nhiều tranh cãi, thị trường chứng khoán sẽ cực kỳ biến động.

"Thị trường chứng khoán ghét sự không chắc chắn. Và tất nhiên cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020 đem đến bất an tột bậc", ông David Kelly, chiến lược gia toàn cầu tại ngân hàng J.P. Morgan, nhận xét.

Theo một nghiên cứu từ Bank of America, lịch sử cho thấy thị trường chứng khoán Mỹ thường chậm lại và hoạt động yếu hơn vào giai đoạn gần ngày bầu cử tổng thống. Trung bình, thị trường tăng chưa đầy 6% trong các năm bầu cử so với mức tăng 8,5% của những năm khác.

"Khó có thể dự đoán chính xác về tác động của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020 đối với thị trường chứng khoán. Nhưng theo lịch sử, trong những năm bầu cử, chỉ số chính S&P 500 thường biến động nhiều hơn so với các năm còn lại", bà Maria Paola Toschi, Giám đốc điều hành J.P. Morgan, nhận xét.

Nguyên nhân là thị trường thường xuyên định giá lại cổ phiếu dựa trên xác suất của các chính sách của chính quyền tương lai. Thị trường cũng có xu hướng phản ứng tích cực hơn với chiến thắng của đảng Cộng hòa. Bởi chính sách của đảng này thường được xem là thân thiện với thị trường hơn.

Trong các năm bầu cử, thị trường chứng khoán thường biến động nhiều hơn những năm còn lại. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, theo bà Maria Paola Toschi, các sự kiện địa chính trị và kinh tế quan trọng sẽ ảnh hưởng đến thị trường theo nhiều cách khác nhau.

Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Trường Quản lý Yale thực hiện một cuộc khảo sát tính tỷ lệ nhà đầu tư tin rằng xác suất xảy ra một cú sụp đổ trên thị trường là dưới 10%. Vào tháng 8, tỷ lệ này đối với các nhà đầu tư cá nhân đạt mức thấp kỷ lục, 13%. Kết quả của cuộc khảo sát gần đây nhất hồi tháng 9 vẫn rất thấp, 15%.

Các nhà đầu tư tổ chức lạc quan hơn một chút với tỷ lệ 24% trong tháng 9. Nhìn chung, phần lớn nhà đầu tư cho rằng khả năng xảy ra vụ sụp đổ cao hơn 10%.

Ai đắc cử sẽ tốt cho thị trường?

"Thị trường cổ phiếu có thể tăng giá với chiến thắng của ông Biden. Nếu ứng viên đảng Dân chủ giành chiến thắng, các nhà đầu tư sẽ kỳ vọng nhiều hơn vào một gói kích thích kinh tế khổng lồ", ông Jeffrey Halley tại Oanda (Mỹ) trả lời Zing.

Trong trường hợp còn lại, theo ông, chiến thắng của ông Trump có thể đi cùng việc đảng Cộng hòa tiếp tục nắm quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ. "Nếu kịch bản này xảy ra, thị trường sẽ bán tháo mạnh mẽ như hồi năm 2016 rồi phục hồi trở lại sau 24 tiếng", ông Halley dự đoán.

Theo bà Maria Paola Toschi tại J.P. Morgan, kể từ năm 1932, một tổng thống đương nhiệm chưa bao giờ thất bại trong việc tái đắc cử, trừ khi một cuộc suy thoái xảy ra vào nhiệm kỳ của họ.

Giới quan sát nhận định ông Trump có thể rơi vào tình cảnh giống người tiềm nhiệm Jimmy Carter. Đại dịch Covid-19 kéo theo cuộc suy thoái kinh tế và khủng hoảng quốc gia khiến mức độ uy tín của tổng thống Mỹ đương nhiệm chịu ảnh hưởng nặng nề.

Nếu ông Biden đắc cử, nhiều nhà đầu tư có thể bán tháo cổ phiếu để nhanh chóng chốt lời trước khi ông áp dụng đề xuất tăng thuế đối với lợi nhuận đầu tư. Ảnh: Getty Images.

Ở chiều ngược lại, một số chuyên gia nhận định thị trường chứng khoán có thể tăng giá nhiều hơn khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tái đắc cử. "Nhiệm kỳ thứ hai của một tổng thống thường sẽ tiếp tục các chính sách của nhiệm kỳ trước đó", giáo sư tài chính Nikolai Roussanov của Trường Wharton (thuộc Đại học Pennsylvania) giải thích.

"Thị trường khi đó sẽ không đối mặt với sự bất ổn. Điều này góp phần khiến giá cổ phiếu tăng trong nhiệm kỳ thứ hai", ông nói thêm.

Ngoài ra, các doanh nhân giàu có tại Mỹ cũng có thể bán tháo tài sản nếu Phó tổng thống Joe Biden đắc cử tổng thống và đảng Dân chủ giành quyền kiểm soát thượng viện sau cuộc bầu cử ngày 3/11 tới.

Nguyên nhân là đề xuất thuế của ứng viên tổng thống đảng Dân chủ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận từ đầu tư của giới nhà giàu Mỹ. Đó là khoản thuế mà các nhà đầu tư giàu có đang cố gắng giảm thiểu hoặc né tránh.

Không chỉ đề xuất tăng thuế, điều khiến nhiều doanh nhân giàu có thực sự lo lắng là ông Biden và quốc hội do đảng Dân chủ kiểm soát có thể buộc họ phải từ bỏ những kỹ thuật đã được sử dụng trong nhiều thập kỷ qua để giảm số tiền thuế phải đóng.