Theo một tổ chức xếp hạng tín dụng hàng đầu thế giới, tình trạng giá nhà giảm đột ngột kết hợp với tỷ lệ nợ hộ gia đình tăng cao có thể sẽ gây ra những rủi ro đối với các ngân hàng ở Úc, cũng như các ngân hàng ở Canada và Thụy Điển. Rủi ro này chính là việc các ngân hàng bị tổn thất từ các khoản cho vay thế chấp để mua nhà trong nước.

 

Báo cáo về Dịch vụ và Nhà đầu tư của tổ chức xếp hạng tín dụng Moody’s, được công bố vào hôm thứ Hai 20/11, đã cho thấy tình trạng giá nhà giảm đột ngột có thể sẽ dẫn đến những tổn thất từ việc cho vay gia tăng đối với các ngân hàng ở Úc. Phó Chủ tịch của tổ chức Moody’s, ông Francesco Mirenzi, cho biết “Trong khi tỷ lệ nợ hộ gia đình ở Úc đang được xếp vào nhóm cao nhất thế giới, các ngân hàng của nước này sẽ gặp nhiều khó khăn hơn để đối phó với những điều kiện bất lợi của nền kinh tế. Trên thực tế, nguy cơ bị tổn thất của các ngân hàng ở Úc đã tăng đáng kể trong những năm gần đây, vì các hộ gia đình ở nước này ngày càng nợ nần nhiều hơn, và những khoản nợ đó đã vượt ngoài khả năng chi trả của họ”.

 

Bên cạnh đó, tổ chức Moody’s tin rằng, thị trường nhà đất ở Thụy Điển đang chuyển biến theo hướng tốt hơn, và giá nhà trung bình tại quốc gia này đã được ghi nhận gia tăng ở mức 144% từ năm 2000 đến nay. Tổ chức này cũng dự đoán rằng, các thị trường nhà đất ở Úc và Canada, với mức tăng trưởng lần lượt là 113% và 115%, sẽ tiếp tục phát triển trong vòng từ 12 đến 18 tháng tới, mặc dù tốc độ phát triển của hai thị trường này được dự đoán sẽ ở mức chậm hơn so với Thụy Điển. “Chúng tôi hy vọng rằng giá nhà trung bình tại cả ba thị trường này sẽ cân bằng hơn hoặc sẽ giảm trong thời gian sắp tới. Tuy nhiên, trong trường hợp nền kinh tế chịu ảnh hưởng của những yếu tố như số người thất nghiệp tăng, hoặc tỷ lệ lãi suất tăng, chúng ta thậm chí sẽ còn chứng kiến thêm nhiều người không thể trả nổi các khoản vay thế chấp của họ”, ông Mirenzi nói.

 

Cũng theo chuyên gia này, nếu có những biện pháp bảo hộ hiệu quả đối với các ngân hàng, chẳng hạn như những khoản vay có thể truy đòi đầy đủ, hoặc những nghiệp vụ bảo hiểm nghiêm ngặt, thì những biện pháp này sẽ giúp các ngân hàng hạn chế những khoản thua lỗ từ các khoản cho vay thế chấp, đặc biệt là khi các khoản cho vay thế chấp chiếm đến 63% trong tổng số các khoản cho vay của hệ thống ngân hàng ở Úc. “Dù vậy, các ngân hàng vẫn có khả năng sẽ phải chịu rủi ro đối với những tác động khác, chẳng hạn như sự sụt giảm niềm tin tiêu dùng, và việc bị thua lỗ từ các khoản cho vay đối với các doanh nghiệp. “Nếu người dân gặp khó khăn về việc thanh toán các khoản vay thế chấp của họ thì họ sẽ phải cắt giảm chi tiêu cá nhân. Điều đó sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế ở một mức độ rộng lớn hơn, vì số tiền được chi cho hàng hóa, dịch vụ và lĩnh vực bán lẻ giảm nên các doanh nghiệp cũng sẽ bị ảnh hưởng”, ông Mirenzi lý giải. Tuy nhiên, ông Mirenzi cho rằng, trong trường hợp giá nhà giảm từ 5-10%, thì lợi nhuận của các ngân hàng vẫn đủ để bù đắp cho các khoản vay thế chấp để mua nhà.

 

Trong khi đó, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu về kinh tế vĩ mô ở Úc của công ty BIS Oxford Economics, bà Sarah Hunter, nhận xét “Nếu giá nhà giảm và giá trị các khoản vay thế chấp thậm chí còn cao hơn so với giá nhà thì điều đó sẽ là gánh nặng đối với thói quen chi tiêu của các hộ gia đình”. Thế nhưng, bà Hunter cho rằng, có khả năng nước Úc sẽ không phải chứng kiến giá nhà giảm đến mức khiến các ngân hàng bị rơi vào tình trạng nguy hiểm.

 

Bà Hunter giải thích “Nguy cơ giá nhà giảm đến mức các biện pháp bảo hộ không còn hiệu quả và nguồn vốn dự phòng không đủ để bù đắp thực sự là rất thấp. Ở mức độ quốc gia, tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ chứng kiến giá nhà giảm ở mức khoảng 5% trong thời gian từ 18 đến 24 tháng nữa. Các ngân hàng sẽ chỉ đối mặt với rủi ro nếu như giá nhà giảm từ 30% trở lên. Hơn nữa, cần phải lưu ý rằng, việc Tổ chức Giám sát Tài chính Úc (APRA) thắt chặt các khoản cho vay chỉ trả trước lãi vào đầu năm nay cũng đã làm giảm mức độ thiệt hại đối với các ngân hàng”.

 

Ngoài ra, nhà kinh tế trưởng của công ty AMP Capital, ông Shane Oliver, nhận định rằng nếu như giá nhà giảm đáng kể ở mức 20% thì yếu tố này cũng cần phải kết hợp với tỷ lệ thất nghiệp tăng lên đến 7% mới đủ để gây ra những rủi ro lớn đối với các ngân hàng, vì các ngân hàng đã được bảo hộ khỏi những khoản nợ xấu. Song, ông Oliver nói rằng, rõ ràng là tỷ lệ nợ hộ gia đình ở Úc đang ở mức rất cao, và tình hình sẽ chuyển biến xấu hơn nếu điều này kết hợp với việc giá nhà bị sụt giảm. “Úc từng là một nước có tỷ lệ nợ hộ gia đình ở mức gần như thấp nhất trong nhóm các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), nhưng giờ thì Úc gần như đứng đầu trong nhóm này”, ông Oliver cho biết.