Ngày 1/10/2020, Bộ trưởng Y tế Alex Azar nhận một cuộc gọi với yêu cầu khẩn cấp: Liệu ông có thể giúp một người ở Nhà Trắng có thuốc điều trị Covid-19 thử nghiệm, được gọi là kháng thể đơn dòng không?

Thuốc khi đó đang trong quá trình thử nghiệm lâm sàng và chưa được cung cấp cho công chúng. Tuy nhiên, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) có thể cho phép sử dụng vì "mục đích cứu trợ khẩn cấp" (các bác sĩ xin phép sử dụng thuốc chưa được phê duyệt với những bệnh nhân đang chiến đấu với căn bệnh đe dọa đến tính mạng và đã cạn kiệt tất cả lựa chọn khác). Cho đến thời điểm đó, chỉ khoảng 10 người đã sử dụng thuốc ngoài thử nghiệm. Azar trả lời Nhà Trắng rằng chắc chắn ông sẽ giúp đỡ.

Azar không được cho biết Nhà Trắng xin thuốc cho ai nhưng sau đó ông đã suy luận ra. Bệnh nhân là một trong những cố vấn thân cận nhất của Tổng thống Donald Trump: Hope Hicks.

 

Trump lên trực thăng ở Nhà Trắng để vào viện ngày 2/10/2020 sau khi nhiễm nCoV.

Ngay sau đó, Ủy viên FDA Stephen Hahn nhận được yêu cầu từ một quan chức hàng đầu của Nhà Trắng về một trường hợp khác, lần này với mức độ khẩn cấp hơn: Liệu ông có thể yêu cầu FDA cho phép sử dụng vì mục đích cứu trợ khẩn cấp một kháng thể đơn dòng ngay lập tức không? Thông thường, FDA phải tuân theo một quy trình tiêu chuẩn với đánh giá của các nhà khoa học trong cơ quan. Hầu hết mọi người không gọi điện trực tiếp cho Ủy viên.

Nhà Trắng muốn Hahn bật đèn xanh trong vòng vài giờ. Hahn, người không biết Nhà Trắng xin thuốc cho ai, đã tham khảo ý kiến của các quan chức khác. Họ nhấn mạnh rằng FDA cần làm theo đúng quy trình. Hahn thông báo với Nhà Trắng quan điểm đó nhưng họ liên tục thúc giục ông "đi đường tắt".

"Không, chúng tôi không thể làm thế", Hahn nói. "Chúng ta đang nói về mạng sống của một ai đó. Chúng tôi phải đánh giá thực sự kỹ để đảm bảo an toàn".

Khi Hahn biết Nhà Trắng xin thuốc cho Tổng thống, ông đã rất ngạc nhiên. "Chúa ơi, Tổng thống bị ốm còn các anh muốn chúng tôi bẻ cong quy tắc?", Hahn nghĩ. Trump nằm trong nhóm người chịu rủi ro do Covid-19 cao nhất. Ở tuổi 74, ông hiếm khi tập thể dục và được coi là hơi béo phì. Ông là kiểu bệnh nhân cần phải được điều trị thận trọng nhất có thể.

Như đã làm với tất cả trường hợp xin sử dụng thuốc vì mục đích khẩn cấp khác, FDA đưa ra quyết định trong vòng 24 giờ. Các quan chức trong cơ quan đã cố gắng tìm loại kháng thể đơn dòng phù hợp nhất với thông tin lâm sàng mà họ có. Cuối cùng, họ chọn loại kháng thể từ Regeneron, có tên gọi Regen-Cov.

Hành trình 5 ngày kể từ khi Trump có triệu chứng nhiễm nCoV cho đến khi ông xuất viện, quay về Nhà Trắng hồi tháng 10/2020 được kể lại trong cuốn sách "Kịch bản ác mộng: Phản ứng của chính quyền Trump đối với đại dịch đã thay đổi lịch sử" của hai nhà báo Washington Post Yasmeen Abutaleb và Damian Paletta, sẽ được xuất bản ngày 29/6.

Trump bắt đầu có triệu chứng Covid-19 vào ngày 1/10/2020 và thông báo trên Twitter một ngày sau rằng ông và đệ nhất phu nhân dương tính với nCoV. Vài giờ sau, ông sốt cao, lượng oxy trong máu giảm xuống dưới 94%, có thời điểm trong khoảng 80-90% (mức bình thường là 95 -100%). Sean Conley, bác sĩ của Nhà Trắng, chăm sóc cho ông. Trump được cung cấp oxy để ổn định tình trạng.

Các bác sĩ đã tiêm tĩnh mạch cho Trump một liều 8 gram gồm hai kháng thể đơn dòng. Ông cũng được tiêm tĩnh mạch thuốc kháng virus remdesivir. Loại thuốc này đã được cấp phép nhưng nhiều bệnh nhân không được tiếp cận vì nguồn cung khan hiếm.

Thông thường, các bác sĩ sẽ giãn cách thời gian sử dụng giữa các loại thuốc để xem phản ứng của bệnh nhân. Một số loại thuốc, như kháng thể đơn dòng, có hiệu quả nhất nếu chúng được sử dụng sớm sau khi nhiễm nCoV. Những loại khác, như remdesivir, có hiệu quả nhất khi bệnh chuyển nặng. Nhưng các bác sĩ của Trump đã sử dụng mọi thứ họ có cùng một lúc.

Tình trạng của Trump có vẻ đã ổn định phần nào vào ngày hôm đó, nhưng các bác sĩ lo ngại ông có thể phải thở máy và quyết định đưa ông vào bệnh viện Walter Reed. Ở lại Nhà Trắng là quá rủi ro.

Ngay cả các phụ tá thân cận nhất của Trump cũng không rõ tình trạng sức khỏe của ông. Ông bị ốm nhẹ như ông và Conley nói, hay ông ốm nặng hơn tất cả những gì họ biết? Trump có lịch trình là gọi điện cho các đại diện viện dưỡng lão vào chiều hôm đó. Các quan chức vốn lên kế hoạch Trump thực hiện cuộc gọi từ Nhà Trắng, nhưng vào buổi sáng, họ được thông báo rằng cuộc gọi sẽ được thực hiện từ xa. Các trợ lý của Trump nhấn mạnh rằng ông vẫn sẽ tham gia.

Khi một phụ tá xếp hàng chờ xét nghiệm nCoV, cô thấy Conley chạy nhanh ra khỏi văn phòng với vẻ mặt lo lắng. Một hoặc hai giờ sau, các quan chức được thông báo rằng Pence sẽ dự cuộc gọi với đại diện các viện dưỡng lão còn Trump không thể tham gia.

Trump vốn không muốn nhập viện, nhưng các phụ tá đã đưa ra hai lựa chọn: Ông có thể đến bệnh viện vào ngày 2/10, trong khi ông vẫn có thể tự đi bộ hoặc nếu ông chờ thêm, máy ảnh có thể chụp được cảnh ông phải dời đi bằng xe lăn hay giường di động. Họ sẽ không thể giấu được tình trạng của ông.

Trump ngồi tại bàn làm việc ở bệnh viện Walter Reed ngày 3/10/2020. Ảnh: AFP.

Tình trạng của Trump trở nên tồi tệ hơn vào sáng 3/10/2020. Mức oxy trong máu giảm xuống 93% và ông được tiêm steroid dexamethasone, thường được sử dụng trong trường hợp bị bệnh nặng. Thuốc này được cho là cải thiện khả năng sống sót ở bệnh nhân Covid-19 cần bổ sung oxy. Tổng thống đã được cho sử dụng cùng một lúc nhiều loại thuốc khẩn cấp.

Trong suốt thời gian Trump ở viện, các bác sĩ của ông đã tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế trong tổ chuyên trách chống Covid-19 của Nhà Trắng. Họ đã nói chuyện với Hahn, Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Anthony Fauci và Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Robert Redfield, để xin ý kiến về cách điều trị.

Ít nhất hai trong số những người đã được thông báo tóm tắt về tình trạng sức khỏe của Trump vào cuối tuần đó nói rằng ông bị ốm nặng và lo sợ ông sẽ không qua khỏi. Những người thân cận với chánh văn phòng của Trump, Mark Meadows, nói rằng ông rất lo sợ Trump có thể qua đời.

Chiều 3/10, tình trạng của Trump bắt đầu cải thiện. Một nguồn tin cho rằng các kháng thể đơn dòng đã giúp Tổng thống phục hồi nhanh chóng.

Trong suốt ngày 3/10, Trump liên tục thực hiện các cuộc gọi điện để đánh giá công chúng tiếp nhận việc ông nhập viện như thế nào. Có thể steroid mà ông được cho sử dụng đã khiến ông phấn chấn. Trump liên tục đăng Twitter từ bệnh viện, muốn truyền đạt với công chúng rằng ông có trách nhiệm và bận rộn. Thậm chí có lúc Trump còn gọi cho Fauci để thảo luận về tình trạng và chia sẻ trải nghiệm cá nhân về các kháng thể đơn dòng. Ông nói rằng thật kỳ diệu khi chúng nhanh chóng khiến ông cảm thấy tốt hơn rất nhiều.

"Như phép màu vậy", Trump nói với cố vấn chiến dịch Jason Miller trong một cuộc gọi từ bệnh viện. "Tôi không nói xạo đâu. Lúc trước tôi không hề cảm thấy ổn như vậy".

Cuối tuần đó, Redfield cầu nguyện rằng Tổng thống sẽ bình phục. Ông mong rằng sau khi nhiễm nCoV, Trump sẽ có đánh giá mới về mức độ nghiêm trọng của virus. Ông mong rằng Trump sẽ khuyên người Mỹ họ nên lắng nghe khuyến cáo của các cố vấn y tế công cộng trước khi quá muộn.

Tại bệnh viện Walter Reed, Trump khăng khăng yêu cầu được xuất viện sớm và gọi điện cho Conley. Redfield khuyên bác sĩ rằng Tổng thống không thể về nhà sớm như vậy. Ông là bệnh nhân chịu rủi ro cao và không có gì đảm bảo rằng ông sẽ không chuyển nặng trở lại hoặc gặp một số biến chứng. Trump cần phải ở lại bệnh viện cho đến khi nguy cơ đó qua đi. Conley đồng ý nhưng nói rằng Tổng thống đã quyết định và không thể thuyết phục được ông đổi ý.

Cuối cùng, Trump lên trực thăng Marine One, đáp xuống Bãi cỏ Phía nam của Nhà Trắng vào tối 5/10/2020. Ông bước ra trong bộ vest xanh hải quân, áo sơ mi trắng và cà vạt sọc xanh, đeo khẩu trang y tế. Ông đi dọc theo bãi cỏ trước khi đi lên các bậc thang của Ban công Truman.

Trump tháo khẩu trang khi đứng trên ban công Nhà Trắng ngày 5/10/2020. Ảnh: Reuters.

Nhưng Trump đã không vào trong ngay. Đó là một khoảnh khắc chính trị mà ông không thể bỏ qua, Trump tràn ngập niềm vui chiến thắng. Khi đi đến giữ ban công, ông nhìn về phía Marine One và máy quay truyền hình. Rõ ràng là hơi thở của ông nặng nề sau khi đi bộ khá xa và leo cầu thang.

Redfield xem truyền hình trực tiếp từ nhà. Ông cầu nguyện khi Trump đi lên các bậc thang, cầu nguyện rằng Trump sẽ tỏ ra khiêm tốn, nhắc nhở mọi người rằng bất kỳ ai cũng có thể nhiễm nCoV, rằng ông sẽ nói với họ cách họ có thể bảo vệ bản thân và người thân.

Nhưng Trump không như vậy. Hướng mặt về phía camera từ ban công, ông tháo khẩu trang ra, cất nó vào túi rồi giơ ngón cái. Ông thực hiện động tác chào kiểu quân đội khi chiếc trực thăng rời Bãi cỏ phía Nam, rồi sải bước vào Nhà Trắng, đi qua các nhân viên mà không che chắn mặt dù khi đó có thể ông vẫn có nguy cơ lây virus cho người khác.

Ngay lúc đó, Redfield biết rằng mọi chuyện đã kết thúc. Trump cho thấy ông không hề thay đổi. Cách ông phản ứng trước đại dịch cũng không thay đổi.