"Một tàu ngầm hạt nhân Mỹ hôm nay cập cảng Busan. Đây là chuyến thăm cảng đầu tiên của tàu ngầm hạt nhân Mỹ sau nhiều thập niên", điều phối viên Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Nhà Trắng Kurt Campbell nói tại cuộc họp báo ngày 18/7 ở Seoul, nơi ông tham dự cuộc thảo luận đầu tiên của Nhóm Tham vấn Hạt nhân (NCG) với các quan chức Hàn Quốc.

Kế hoạch cử tàu ngầm hạt nhân Mỹ tới Hàn Quốc đã được vạch ra trong tuyên bố chung sau hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Joe Biden và Tổng thống Yoon Suk-yeol tại Washington hồi tháng 4.

Bộ Quốc phòng Hàn Quốc xác nhận tàu ngầm Mỹ cập cảng là USS Kentucky, tàu ngầm có khả năng triển khai tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân (SSBN) lớp Ohio. Chúng có thể phóng tên lửa trang bị đầu đạn hạt nhân từ cách mục tiêu hàng nghìn km và rất khó bị phát hiện.

Tàu ngầm SSBN dựa vào khả năng ẩn mình trong lòng biển để đảm bảo khả năng sống sót và khai hỏa tên lửa hạt nhân khi chiến tranh quy mô lớn nổ ra. Bởi vậy, các hoạt động cập cảng nước ngoài của chúng hiếm khi được Mỹ công khai, nhằm đảm bảo khả năng giữ bí mật hành trình tốt nhất.

Mỹ đang biên chế 14 tàu ngầm SSBN. Tàu ngầm lớp Ohio mang theo 20 tên lửa Trident II D5, mỗi tên lửa có thể triển khai tối đa 8 đầu đạn hạt nhân tới mục tiêu cách 12.000 km.

SSBN đã trở thành hệ thống vũ khí chính của Mỹ trong Chiến tranh Lạnh vì khả năng răn đe hạt nhân của chúng. Vào thập niên 1970, SSBN Mỹ thường xuyên cập cảng Hàn Quốc, nhưng hoạt động này không tiếp diễn trong hàng chục năm sau đó.

Ông Campbell cho biết chuyến thăm của tàu ngầm hạt nhân thể hiện cam kết của Mỹ đối với nền quốc phòng Hàn Quốc. Phó cố vấn An ninh Quốc gia Hàn Quốc Kim Tae-hyo, người đồng chủ trì cuộc họp báo với ông Campbell, nói rằng các cuộc thảo luận là đủ để đảm bảo Hàn Quốc không cần phải phát triển vũ khí hạt nhân của riêng mình.

Tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân USS Springfield của Mỹ hồi tháng 2. Ảnh: U.S. Pacific Fleet

Theo ông Kim, hai bên nhất trí tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ thông tin, phối hợp và lên kế hoạch trong trường hợp Triều Tiên tấn công hạt nhân.

Tổng thống Yoon Suk-yeol cho biết nhóm tham vấn hạt nhân Mỹ - Hàn sẽ là "khởi đầu" để xây dựng khả năng răn đe mạnh mẽ và hiệu quả đối với Triều Tiên.

Trung Quốc và Triều Tiên cho rằng việc thành lập nhóm này làm gia tăng thêm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên. Bình Nhưỡng lên án NCG vì nhóm "thảo luận công khai về việc sử dụng vũ khí hạt nhân" và cảnh báo phản đối các kế hoạch của Mỹ - Hàn nhằm tăng cường phô trương lực lượng quân sự, trong đó có "khí tài chiến lược" như tàu sân bay, máy bay ném bom và tàu ngầm Mỹ.

Căng thẳng tại bán đảo Triều Tiên và khu vực xung quanh gần đây liên tục leo thang. Hàn Quốc đã tổ chức các cuộc diễn tập quân sự quy mô lớn với Mỹ và Nhật Bản, Triều Tiên sau đó tiến hành nhiều đợt thử tên lửa và vũ khí thế hệ mới để đáp trả.

Triều Tiên hồi giữa tuần trước tuyên bố thử thành công ICBM mới nhất, do lãnh đạo Kim Jong-un giám sát. Tên lửa bay 1.001 km ở độ cao tối đa 6.648 km trước khi rơi xuống Đông Hải, còn được gọi là biển Nhật Bản, theo KCNA.

Năm ngoái, ông Kim tuyên bố Triều Tiên sẽ là một cường quốc hạt nhân "không thể đảo ngược" và kêu gọi tăng cường sản xuất vũ khí, trong đó có vũ khí hạt nhân chiến thuật. Liên Hợp Quốc,Mỹ và các đồng minh đã lên án mạnh mẽ vụ phóng ICBM mới nhất của Triều Tiên, cho rằng nó vi phạm nhiều nghị quyết của Hội đồng Bảo an.