Nhất niệm sân tâm khởi, bách vạn chướng môn khai

Câu nói có nghĩa là chỉ một niệm khởi sân mà kết quả là ngàn chướng ngại nảy sinh. Cho nên đừng vì sự việc nhỏ nhặt mà gây ra chuyện hại người, hại mình, tức tối la hét là hành vi của kẻ ngu muội.

Tuy chúng ta chưa thể là một người thông minh, nhưng tối thiểu chúng ta cũng đủ trí tuệ ngăn cản mình làm một con người ngu dại. Xem nhẹ hơn mọi sự việc không như ý, đồng thời tìm thấy lợi ích trong im lặng, giác ngộ ý thiền trong cuộc sống.

Cũng từ đó mà chúng ta sẽ cảm nhận được cuộc sống không hề mỏi mệt như chúng ta tưởng, cũng không phải khốn khó như chúng ta gặp. 

Phật dạy: Một khi tâm niệm tức sân hận, tức giận khởi lên mà ta không thể tự kiềm chế, không tự khắc phục thì trăm ngàn chuyện khó khăn, đau khổ, chướng ngại sẽ tiếp nối ngay theo sau đó.

Tam giới tận tâm, tức thị niết bàn

Tức chỉ khi nào tâm sạch ba cõi, không còn tham – sân – si thì mới thấy được Niết Bàn. Khi lòng tham nổi lên, con người sẽ mãi chìm đắm trong dục giới, sẵn sàng làm những chuyện xấu xa đồi bại để đạt được mục đích hay những thứ chưa chắc đã thực sự có ý nghĩa.

Khi lòng sân hận nổi lên thì con người sẽ chìm đắm trong sắc giới, sinh sự bất mãn, dễ đố kị mà làm việc ác. Khi lòng si nổi lên thì con người sẽ chìm trong sự u mê ngu dốt, không thấy đúng sai, không màng trái phải và không có tâm dẫn đường, dễ mê lầm.

Tùy tâm biểu hiện

Mọi sự lành dữ, thiện ác đều do tâm biểu hiện ra. Người hành động không tốt, có tính dối trá, bạo lực, thù địch tức là tâm không sáng.

Người thanh lịch, nho nhã, thật thà là biểu hiện của một tấm lòng tốt đẹp. Tâm và biểu hiện rất nhất quán, có sự tương thông tương đồng, vì thế ta có thể dễ dàng thấy được tâm tính của một người qua hành động của người đó.

Nhất thiết duy tâm tạo

Tức mọi việc đều do tâm sinh ra. Tâm tốt tạo ra thiện hạnh, nghiệp lành, hướng con người đến những việc đơn giản, tốt đẹp. Tâm xấu thúc đẩy tham – sân – si, tất cả những sai lầm mà chúng ta gây ra đều xuất phát từ tâm không trong sáng.

Từ trong tâm sẽ dẫn dắt hành động, từ hành động mà tạo ra nhân quả. Tâm sinh tính, tâm sinh tướng, tâm tốt thì mọi thứ đều vẹn tròn.