Một nguồn tin Taliban ngày 14/9 cho biết đồng sáng lập nhóm Abdul Ghani Baradar và Khalil ur-Rahman Haqqani, bộ trưởng lâm thời phụ trách người tị nạn, người có sức ảnh hưởng lớn trong Mạng lưới Haqqani (nhánh vũ trang quan trọng trong Taliban), tranh cãi gay gắt trong khi các cấp dưới lao vào ẩu đả.

Một thành viên Taliban cấp cao ở Qatar và một nguồn tin khác xác nhận tranh cãi giữa các lãnh đạo nhóm nổ ra hồi cuối tuần trước. Các nguồn tin cho biết nguyên nhân là phó thủ tướng lâm thời Baradar không hài lòng về cơ cấu chính phủ.

Cuộc tranh cãi được cho bắt đầu từ chia rẽ quanh việc thành viên Taliban nào cần được ghi công sau khi nhóm kiểm soát Afghanistan. Baradar cho rằng những người tham gia hoạt động ngoại giao như cấp dưới của ông phải được chú ý, trong khi các thành viên Mạng lưới Haqqani và những người ủng hộ nói rằng Taliban giành chiến thắng qua chiến đấu.

Abdul Ghani Baradar phát biểu trong cuộc hội đàm giữa Taliban và chính phủ Afghanistan tại Doha, Qatar tháng 12/2020. Ảnh: Reuters.

Baradar là thủ lĩnh Taliban đầu tiên điện đàm trực tiếp với một tổng thống Mỹ, khi đó là Donald Trump. Trước đó, Baradar ký thỏa thuận Doha về việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan.

Trong khi đó, Mạng lưới Haqqani liên quan đến một số vụ tấn công bạo lực nhằm vào quân đội Afghanistan và các đồng minh phương Tây những năm qua. Mỹ coi Mạng lưới Haqqani là tổ chức khủng bố. Sirajuddin Haqqani, lãnh đạo mạng lưới này, là bộ trưởng nội vụ lâm thời trong chính phủ do Taliban thành lập.

Tin đồn về vụ ẩu đả lan truyền từ cuối tuần trước khi Baradar biến mất trước công chúng. Một số người cho rằng Baradar có thể đã chết. Tuy nhiên, các nguồn tin Taliban cho biết Baradar rời thủ đô Kabul tới thành phố Kandahar sau vụ ẩu đả. Trong đoạn ghi âm được công bố hôm 13/9, Baradar cho biết ông đi công tác xa và khẳng định vẫn ổn dù đang ở đâu.

Taliban khẳng định không có tranh cãi hay ẩu đả và Baradar vẫn an toàn, song đưa ra các tuyên bố mâu thuẫn về hoạt động của đồng sáng lập nhóm. Một phát ngôn viên cho biết Baradar tới Kandahar để gặp thủ lĩnh Taliban Hibatullah Akhundzada, song sau đó lại nói rằng ông này "thấy mệt và muốn nghỉ ngơi một chút".

Khalil ur-Rahman Haqqani trong cuộc phỏng vấn tại Kabul, Afghanistan ngày 22/8. Ảnh: Al Jazeera.

Tuyên bố của Taliban về Baradar bị nhiều người nghi ngờ tính xác thực. Taliban năm 2015 thừa nhận che đậy cái chết của Mohammed Omar, thủ lĩnh đầu tiên của nhóm, trong hơn hai năm và tiếp tục đưa ra các tuyên bố nhân danh ông trong thời gian này.

Các nguồn tin cho biết Baradar dự kiến trở lại Kabul và xuất hiện trước truyền thông để phủ nhận thông tin về bất cứ cuộc tranh cãi hay vụ ẩu đả nào được cho đã xảy ra. Thủ lĩnh Taliban Hibatullah Akhundzada chưa bao giờ xuất hiện trước công chúng và vẫn còn nhiều đồn đoán xung quanh ông. Akhundzada phụ trách các vấn đề chính trị, quân sự và tôn giáo của Taliban.

Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao lâm thời Amir Khan Muttaqi ngày 14/9 kêu gọi cộng đồng quốc tế tái khởi động viện trợ, nói rằng không nên chính trị hóa hoạt động giúp đỡ Afghanistan.

Cộng đồng quốc tế cam kết viện trợ hơn một tỷ USD cho Afghanistan ngày 13/9, sau khi Liên Hợp Quốc cảnh báo thảm họa đang rình rập quốc gia Trung Á.