Trong y học cổ truyền có rất nhiều loại củ, quả có những hoạt chất giúp chúng ta có thể loại bỏ tình trạng mỡ máu, đau dạ dày một cách an toàn. Trong đó, củ riềng được biết tới có nhiều công dụng trên.

BSCKII Huỳnh Tấn Vũ (Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM) cho biết riềng là loại gia vị, nhưng người ít biết củ này còn có tác dụng chữa bệnh. Riềng có tên là phong khương, cao lương khương, tiểu lương khương dùng làm thuốc.

Trong nghiên cứu hiện đại, thành phần hóa học của riềng có khoảng 1% tinh dầu, có mùi thơm long não, chủ yếu có xineola và metylxinnamat. Ở dạng tươi sống, riềng có mùi hương gần giống như gừng, nhưng không cay nồng như gừng.

Củ riềng chứa hàm lượng lớn flavonol galangin là chất đã được chứng minh có thể ngăn cản quá trình phát triển của tế bào ung thư vú. Ngoài ra, riềng còn là nguồn cung cấp dồi dào các chất natri, sắt, chất xơ, vitamin A, C và flavanoid…

Củ riềng (Ảnh: ST)

Bác sĩ Vũ cho hay: "Riềng chứa các hoạt chất mang đặc tính kháng viêm nên rất có ích trong việc điều trị viêm khớp, thấp khớp, phong thấp, đau cơ bắp và giúp vết thương mau lành ít để lại sẹo. Củ riềng còn có khả năng điều trị chứng khó tiêu, giúp làm giảm triệu chứng khó chịu gây ra do viêm loét dạ dày.

Riềng còn chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp giảm thiểu các tác hại gây ra bởi các gốc tự do và những độc tố khác trong cơ thể. Củ riềng giúp phòng ngừa và điều trị các căn bệnh về da như ghẻ, lang ben, lở loét và sưng viêm".

Trong mỗi căn bếp của mỗi gia đình nên có củ riềng để vừa phục vụ cho nấu ăn vừa làm thuốc chữa bệnh. Những hoạt chất trong riềng có tác dụng tăng cảm giác ngon miệng; điều trị ho, đầy hơi, rối loạn tiêu hóa, đau thắt ngực; giúp long đờm; giảm đau cổ họng; trị tiêu chảy. Ăn riềng còn giúp hạ cholesterol và triglyceride trong máu.

Theo bác sĩ Vũ, trong y học cổ truyền, riềng có vị cay, mùi thơm, tính ẩm đi vào hai kinh tì và vị, có tác dụng ôn trung, giảm đau, tiêu hóa thức ăn. Riềng tẩm rượu, sấy khô, rồi tán nhỏ và trộn đều uống chữa đau dạ dày.

Ngày xưa khi thuốc còn khan hiếm, riềng già kết hợp với chuối xanh, một ít vôi bột là bài thuốc trị hắc lào. Khi kết hợp với một số thảo mộc khác như trần bì, sa nhân, đại táo, quế, nụ sim, thanh bì, bột thảo quả… cũng là những bài thuốc phổ biến trong dân gian.

Một số bài thuốc tốt cho sức khoẻ có sử dụng riềng

Chữa đau bụng do hàn, nôn ra nước trong: cao lương khương (củ riềng), hương phụ lượng bằng nhau, tán bột mịn gia nước gừng, cho tí muối làm thành hoàn, mỗi lần uống 3-6g, ngày 2-3 lần với nước ấm.

Chữa viêm loét dạ dày: cao lương khương 10g, ngũ linh chi 6g, tán bột mịn trộn đều uống.Trường hợp xuất huyết không dùng.

Chữa đau bụng do lạnh: cao lương khương 6g, hậu phác 10g, đương qui 10g, quế tâm 4g, sinh khương 10g, sắc nước uống.

Chữa nôn ói do hàn: cao lương khương 10g sao qua tán bột mịn, uống với nước ấm. Hoặc dùng cao lương khương 8g, đại táo 1 quả sắc với 300ml nước còn 1/3 chia uống trong ngày.

Chữa nôn hư hàn: cao lương khương, bạch linh, đảng sâm đều 10g, sắc uống

Bác sĩ Vũ lưu ý củ riềng lành tính tuy nhiên không dùng đối với chứng nhiệt thịnh, âm hư.