Sau khi thông báo tái tranh cử tổng thống, ông Donald Trump đã tận dụng mọi cơ hội để phác họa hình ảnh Tổng thống Joe Biden trông yếu đuối và làm việc kém hiệu quả tới mức khó có thể theo đuổi chiến dịch tranh cử, chứ chưa nói việc đảm nhận vai trò lãnh đạo Mỹ thêm 4 năm.

Tuy nhiên, khi ông Biden trải qua một trong những tuần tồi tệ nhất trong sự nghiệp chính trị, ông Trump lại ít lên tiếng hơn bình thường. Ông không xuất hiện trước công chúng trong 12 ngày, cho đến cuộc mít tinh ở Doral, Florida ngày 10/7.

Trong 5 ngày đầu tiên sau cuộc tranh luận hôm 27/6, lời lẽ gay gắt nhất của Trump là bài đăng trên mạng xã hội Truth Social ngày 1/7.

Ông nói rằng "màn tranh luận của Biden được đánh giá kém", trong khi bản thân có "phần thể hiện hay nhất trong lịch sử tranh luận tổng thống". Ông khẳng định có cách biệt rất lớn giữa hai người và phần tranh luận của Tổng thống Mỹ là "mớ hỗn độn về nhận thức".

Trong một tuần đầu tiên đảng Dân chủ hỗn loạn vì cuộc tranh luận và chạy đua khắc phục hậu quả, Trump ít xuất hiện trước camera hay nhận phỏng vấn của các kênh truyền hình cáp để công kích đối thủ như cách ông thường làm trước đây. Người Mỹ đã quá quen với những bình luận gay gắt của ông Trump trong nhiều vấn đề, nên động thái của ông khiến nhiều người chú ý.

"Ông Trump không nói nhiều về cuộc tranh luận tồi tệ của ông Biden. Chiến dịch tranh cử của ông Trump cũng không phát hành quảng cáo về nó", David Axelrod, cựu trợ lý Nhà Trắng thuộc đảng Dân chủ, viết trên mạng xã hội X ngày 8/7.

Cựu tổng thống Donald Trump tại sự kiện vận động tranh cử tại Chesapeake, bang Virginia ngày 28/6. Ảnh: AFP

Axelrod thêm rằng con dâu Lara của ông Trump thậm chí tuần trước nói "sẽ là sự sỉ nhục với nền dân chủ nếu ông Biden không còn là ứng viên". Câu hỏi đặt ra là tại sao ông Trump cùng đội ngũ chiến dịch lại hành động có phần bất thường như vậy?

Câu trả lời có thể chỉ đơn giản là ông Trump hiểu rằng đôi khi nói ít hơn sẽ tốt hơn.

"Khi đối thủ của bạn tự làm tổn hại chính mình, lựa chọn khôn ngoan sẽ là tránh xa điều đó", Ron Fournier, cựu phóng viên Nhà Trắng, nói.

Sau cuộc tranh luận bị đánh giá là "thảm họa", ông Biden vẫn chưa thể xoa dịu nỗi thất vọng của đồng minh và cử tri. Họ sợ rằng ông không còn đủ năng lực để đánh bại ông Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng và điều hành đất nước thêm 4 năm.

Tổng thống Mỹ tuyên bố chỉ có Chúa mới có thể thuyết phục ông bỏ cuộc, nhưng ngày càng nhiều thành viên đảng Dân chủ công khai kêu gọi ông rút lui.

Trump trong khi đó bỏ qua cơ hội "chiếm ánh đèn sân khấu". Ông tỏ ra thích đi chơi golf ở New Jersey hơn là chĩa mũi dùi về phía đối thủ. Ông thậm chí không công bố người được chọn cho vị trí phó tướng, điều có thể giúp thu hút nhiều chú ý trước đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa ở Milwaukee tuần tới.

"Tôi nghĩ sự im lặng của ông Trump trong trường hợp này ám chỉ rằng 'tại sao tôi phải lên tiếng, khi mọi thứ đang diễn ra đúng ý và đảng Dân chủ đang tự hủy hoại chính mình?", David Paterson, cựu thống đốc New York, nói với đài phát thanh WABC 770 ngày 7/7.

Giới quan sát cho rằng việc ông Trump không công khai bình luận quá nhiều hay chỉ trích thất bại của đối thủ cũng phản ánh mong muốn ông Biden ở lại cuộc đua. Một trong những cố vấn cho biết cựu tổng thống tự tin rằng có thể dễ dàng đánh bại ông Biden vào tháng 11.

Tuần này, ông Trump bắt đầu xuất hiện nhiều hơn. Ngày 9/7, ông trả lời phỏng vấn của Fox News, kể lại suy nghĩ của mình trong cuộc tranh luận. "Đó là cuộc tranh luận kỳ lạ, vì chỉ sau vài phút, những câu trả lời ông ấy đưa ra không có ý nghĩa gì cả", ông Trump nói, thêm rằng ông cố tình không nhìn nhiều vào ông Biden khi Tổng thống phát biểu. "Tôi chỉ liếc nhìn đôi lần khi ông ấy đang đưa ra một số câu trả lời thực sự tệ hại. Chúng thậm chí không phải câu trả lời, chỉ là những từ được ghép lại với nhau và chẳng có ý nghĩa gì".

Nhưng tổng kết lại, ông Trump vẫn nhận định ông Biden sẽ không rời cuộc đua. "Tôi cho là ông ấy sẽ tiếp tục tranh cử. Cái tôi của Biden lớn nên ông ấy sẽ không từ bỏ".

Cuộc thăm dò của NY Times/Siena College, công bố ngày 3/7, chỉ ra một số cử tri đảng Cộng hòa đồng tình với quan điểm này. 28% người được hỏi nói rằng họ nghĩ ông Biden nên là ứng viên đảng Dân chủ, tăng 7 điểm phần trăm so với kết quả khảo sát trước tranh luận.

Nếu ông Biden rút khỏi cuộc đua, ông Trump được cho là sẽ mất hai tuyến tấn công trọng tâm trong chiến dịch tranh cử. Ông đã dành nhiều năm để công kích ông Biden là "Joe buồn ngủ", đăng video về những lần sẩy chân của ông Biden, chế giễu các bài phát biểu của đối thủ. Đây là những đòn tấn công mà ông khó có thể dễ dàng thực hiện trước đối thủ khác.

Trong vài tháng qua, Trump cũng cố gắng thu hút cử tri chưa ra quyết định bằng cách so sánh trực tiếp thời gian tại vị giữa ông và Tổng thống Biden. Thông điệp tranh cử này cũng sẽ bị cản trở nếu ứng viên mới của đảng Dân chủ gia nhập cuộc đua.

Đối thủ mới cũng có thể kéo theo những thách thức mới. Ông Trump có thể phải đối mặt với một người trẻ hơn, có khả năng hút mất nguồn cử tri vốn lo ngại về tuổi tác của hai ứng viên hiện tại.

Nhiều thành viên đảng Dân chủ coi Phó tổng thống Kamala Harris, 59 tuổi, là người thay thế tiềm năng nếu ông Biden quyết định rời cuộc đua. Một cuộc thăm dò do CNN công bố vài ngày sau cuộc tranh luận cho thấy ông Trump dẫn trước ông Biden với tỷ lệ 49% và 43%, trong khi với bà Harris là 47% và 45%.

"Tôi không nghĩ bất kỳ ai trong đội ngũ chiến dịch của ông Trump từng nói họ muốn ông Biden rời đường đua", Corey Lewandowski, cố vấn lâu năm của ông Trump và hiện là cố vấn đại hội đề cử của đảng Cộng hòa, nói.