Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un (trái) và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nắm tay nhau trên đỉnh Peakdu. (Ảnh: AP)

Có lẽ không một hình ảnh nào mang tính biểu tượng hòa giải cao hơn và thể hiện cam kết thống nhất Bán đảo Triều Tiên mạnh mẽ hơn là chuyến thăm của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đến núi Paekdu, ngọn núi cao nhất Bán đảo Triều Tiên, nơi được xem là “cái nôi” của dân tộc Triều Tiên.

Sáng 20/9, ông Moon Jae-in và ông Kim Jong-un đã cùng đặt chân lên đỉnh núi cao nhất Bán đảo Triều Tiên để ăn mừng thành công của cuộc gặp Thượng đỉnh Hàn – Triều, mà kết quả cụ thể là Tuyên bố chung Bình Nhưỡng tháng 9.

Chuyến leo núi chung sáng 20/9 được xem là cái kết cực kỳ ngoạn mục cho chuyến thăm 3 ngày đến Triều Tiên của ông Moon Jae-in, mà từ đó đã có hàng loạt kết quả cụ thể, bao gồm cam kết của ông Kim Jong-un về việc có những bước tiến cụ thể nhằm phi hạt nhân hóa, như là dỡ bỏ các bãi thử tên lửa đạn đạo liên lục địa và lời hứa thăm Bình Nhưỡng. Hai nhà lãnh đạo cũng đã nhất trí có các biện pháp giảm căng thẳng quân sự và tăng cường hơn nữa trao đổi nhân dân, hợp tác kinh tế giữa 2 nước, như là nối lại các tuyến đường bộ, đường sắt xuyên biên giới và hợp tác vận động cùng đăng cai Thế vận hội mùa hè năm 2032.

Chuyến thăm Peakdu là phần “vĩ thanh” truyền cảm hứng mạnh mẽ về hy vọng và niềm tin sau chuyến thăm Triều Tiên của Tổng thống Moon Jae-in, nhiều hơn cả những cam kết “giấy trắng, mực đen” mà ông và nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã đưa ra.

Huyền thoại mới về Peakdu

Với người Hàn Quốc, núi Paekdu, hay Peakdusan (tên tiếng Hán là Bạch Đầu Sơn hay núi Trường Bạch, nằm ở biên giới Triều Tiên với Trung Quốc) là nơi sinh của Dangun, người sáng lập vương triều đầu tiên của Triều Tiên, Gojoseon hơn 4000 năm trước và được nhắc tới trong quốc ca của nước này.

Còn với người Triều Tiên, ngọn núi cao 2744m này có ý nghĩa đặc biệt bởi đây được cho là nơi Chủ tịch Kim Nhật Thành (Kim Il-sung) đặt căn cứ kháng chiến chống đế quốc Nhật, là nơi sinh của nhà lãnh đạo Kim Jong-il, cha của ông Kim Jong-un.

Nhiều năm qua, nhà lãnh đạo Kim Jong-un được cho là thường đến thăm núi Paekdu mỗi khi đưa ra những quyết định quan trọng, trong đó có lần thử hạt nhân thứ 5 của Bình Nhưỡng năm 2016, và lần gần đây nhất là tháng 12/2017, khi tuyên bố Triều Tiên đã hoàn tất mục tiêu trở thành quốc gia hạt nhân.

“Có rất nhiều huyền thoại về núi Peakdu” – bà Ri Sol-ju, phu nhân của ông Kim Jong-un giới thiệu với Tổng thống Moon Jae-in và phu nhân Kim Jung-sook. “Có người nói rằng một con rồng từng sống ở đó và đã bay lên thiên đường. Người khác lại nói các nàng tiên từ thiên đường đến đây và tắm bằng nước trên đỉnh núi vì thế nên nước ở đây rất trong. Giờ thì 2 người [ông Moon Jae-in và bà Kim Jung-sook] cũng đã đến đây và một huyền thoại nữa lại được tạo ra”.

Ước mơ của một “người gốc Triều Tiên”

Peakdu giống như một “thánh địa” với người dân trên Bán đảo Triều Tiên mà rất nhiều người mong mỏi được đặt chân đến đây, trong đó có ông Moon Jae-in, một người rất thích leo núi và đã leo lên Himalaya ít nhất 2 lần. Nhưng chỉ có một số ít người Hàn Quốc có thể thăm núi Peakdu này từ phía Triều Tiên và phần lớn là với mục đích nghiên cứu.

Ông Moon Jae-in từng được một người bạn ở Trung Quốc mời đi thăm ngọn núi nằm ở biên giới giữa Trung Quốc và Triều Tiên. Nhưng ông đã từ chối vì ao ước được leo lên ngọn núi thiêng này từ phía Triều Tiên.

Đó là một ao ước cực kỳ “tự nhiên” đối với một người gốc Triều Tiên như ông Moon Jae-in. Cha mẹ của Tổng thống Moon Jae-in đã chạy sang Hàn Quốc trong chiến tranh liên Triều và ở khu sơ tán Hungnam, một trong những trung tâm cứu trợ dân thường lớn nhất của quân đội Mỹ.

Tổng thống Moon Jae-in đã được sinh ra trong một trại tị nạn ở Geoje, ngày nay nằm trên lãnh thổ Hàn Quốc. Nhưng chị gái của mẹ ông đã không đặt chân được tới Hàn Quốc. Năm 2004, chính ông Moon Jae-in, khi đó chỉ là thư ký cấp cao của Tống thống Hàn Quốc về các vấn đề dân sự và xã hội, đã đưa mẹ ông trở lại miền Bắc đoàn tụ với chị gái của mình ông trong cuộc đoàn tụ các gia đình bị li tán thứ 10 giữa 2 miền.

“Moon Jae-in chắc chắn nặng gánh tâm tư muốn thực hiện ước nguyện của cha mẹ mình, đó là được chôn cất ở quê hương [ở Triều Tiên]” - Yang Hak-do, 85 tuổi, một người cùng di tản với cha mẹ của ông Moon cho biết.

Trong bữa tối vào cuộc gặp đầu tiên với ông Kim tại làng đình chiến Panmunjom (Bàn Môn Điếm) hồi tháng 4, ông Moon đã bày tỏ mong muốn được leo lên ngọn núi Peakdu và tin rằng ông Kim Jong-un có thể giúp ông thực hiện được nguyện vọng đó.

Ông Kim Jong-un đã nhận lời và ông Moon Jae-in đã trở thành Tổng thống tại vị đầu tiên của Hàn Quốc thăm núi thiêng Paekdu từ phía Triều Tiên.