Cháo là một loại thực phẩm bán lỏng, nó có thể nhanh chóng đi vào ruột non mà không cần nhai nhiều và nhu động dạ dày xử lý dễ dàng, phân hủy thành glucose. Từ đó, được cơ thể hấp thụ, sử dụng nhanh chóng để bổ sung năng lượng.

Trẻ em, người già và những người có chức năng tiêu hóa sau phẫu thuật kém, nhu động dạ dày không đủ và ít tiết axit dạ dày rất thích hợp để ăn cháo (hoặc uống cháo). Do đó, đối với nhóm người này, uống cháo rất dễ tiêu hóa và hấp thu, từ đó giảm gánh nặng cho đường tiêu hóa và nuôi dưỡng, cải thiện sức khỏe của dạ dày.

 

Những điều "đại kỵ" khi ăn cháo

Ăn cháo trong một thời gian dài

Mặc dù ăn cháo đúng cách và vừa phải có tác dụng nhất định trong việc nuôi dưỡng dạ dày. Nhưng nếu bạn uống cháo trong một thời gian dài, trong cả 3 bữa một ngày không chỉ không nuôi dưỡng dạ dày, mà nó còn phản tác dụng, làm tổn thương dạ dày.

Điều này là bởi ăn cháo lâu dài sẽ làm giảm hành động nhai và sự tiết nước bọt, từ đó không có lợi cho việc tiêu hóa và hấp thụ thức ăn do nhiều enzyme trong nước bọt đóng vai trò thúc đẩy quá trình tiêu hóa và hấp thu.

Sau khi uống cháo, thức ăn bán lỏng này đi trực tiếp vào dạ dày, tốc độ làm rỗng dạ dày sẽ được đẩy nhanh và thời gian lưu giữ thức ăn trong dạ dày cũng rút ngắn lại. Theo thời gian, nhu động của dạ dày sẽ yếu đi và chức năng tiêu hóa tự nhiên suy giảm dần.

Ngoài ra, uống cháo trong một thời gian dài có thể dễ dàng làm tăng thể tích và trọng lượng của dạ dày trong một thời gian ngắn. Nếu bạn tập thể dục không đúng cách sau khi ăn cháo còn có thể dễ dàng gây ra tình trạng chảy xệ dạ dày.

Ăn cháo không được ninh kỹ

Cháo ninh không kỹ hoặc ăn cơm chan nhiều nước cũng như vậy, ăn rất dễ vào, không cần nhai nhiều. Tuy nhiên, ăn loại thức ăn này trong thời gian dài sẽ làm giảm nước bọt và men tiêu hóa do trực tiếp đi vào dạ dày.

Hơn nữa, không giống như cháo, các hạt gạo trong cháo ninh không kỹ hoặc cơm chan nhiều canh thường cứng, sẽ làm tăng sự kích thích tiết dịch dạ dày ít hơn và gánh nặng lên chức năng tiêu hóa của dạ dày. Cơm chan nhiều nước canh đi vào cơ thể sẽ làm loãng axit dạ dày, không có lợi cho đường tiêu hóa.

Ngoài ra, do 2 loại thức ăn này khó tiêu hóa hơn cháo nên việc ăn vào thường không cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể.

 

Nhóm người không nên ăn cháo

Người có dạ dày kém

Đối với những người có triệu chứng như trào ngược axit và ợ nóng hoặc bệnh nhân bị loét dạ dày, viêm thực quản trào ngược và dạ dày chảy xệ không nên uống cháo để hỗ trợ dạ dày và ăn súp.

Bởi vì uống cháo có thể dễ dàng làm cho chứng ợ nóng và các triệu chứng trào ngược axit tồi tệ hơn. Ngoài ra, cháo là một loại thực phẩm bán lỏng, có nhiều khả năng gây trào ngược dạ dày thực quản.

Người có vấn đề về trao đổi chất

Những người có vấn đề về trao đổi chất, chẳng hạn như những người mắc bệnh tiểu đường cũng không nên uống cháo thường xuyên.

Ăn cháo quá nhiều sẽ làm tăng gánh nặng cho dạ dày. Đối với người mắc bệnh tiểu đường, cháo là thực phẩm có chỉ số đường huyết cao. Uống cháo sẽ khiến lượng đường trong máu tăng nhanh. Các loại ngũ cốc khác có thể được thêm vào cháo để làm chậm sự thay đổi lượng đường trong máu sau bữa ăn.

 

Lưu ý khi ăn cháo

Người bệnh dạ dày nên ăn cháo từ từ

Nhiều bệnh nhân mắc bệnh dạ dày cảm thấy bụng ấm, dễ chịu sau khi ăn cháo loãng nên dùng hàng ngày và họ cho rằng rất bổ dưỡng cho cơ thể. Quan điểm này hơi phiến diện, nếu ăn cháo loãng trong thời gian dài mà không chú ý đến chế độ ăn uống sẽ dễ dẫn đến tình trạng không đủ dinh dưỡng.

Hơn nữa, vì cháo không phải nhai chậm nên không thể thúc đẩy quá trình bài tiết của tuyến nước bọt trong miệng có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa. Hơn nữa, sau khi cháo có hàm lượng nước cao đi vào dạ dày sẽ làm loãng axit dịch vị, đẩy nhanh quá trình giãn nở của dạ dày, khiến dạ dày vận động chậm, cũng không có lợi cho tiêu hóa. Vì vậy, bệnh nhân có vấn đề về dạ dày nên lựa chọn chế độ ăn dễ tiêu hóa và hấp thụ, nhai chậm để thúc đẩy quá trình tiêu hóa thay vì ăn cháo thường xuyên.

Người bệnh gút tránh ăn cháo ninh xương

Một số người sẽ nấu cháo với nước hầm xương để tăng hương vị cho món cháo. Tuy nhiên hàm lượng purin trong canh xương lớn khá cao, nếu bạn có triệu chứng bệnh gút thì món cháo này không phù hợp, không nên ăn quá nhiều dễ làm bệnh thêm trầm trọng.

Trẻ em không nên ăn cháo dài ngày

Đối với trẻ em đang trong giai đoạn tăng trưởng và phát triển quan trọng, cơ thể có nhu cầu cao hơn về chất đạm chất lượng cao. Nếu thường xuyên cho trẻ ăn cháo có thể sẽ làm chậm sự phát triển và tăng trưởng lành mạnh của cơ thể trẻ vì cháo có thành phần dinh dưỡng không cao. Từ góc độ sức khỏe, ít nhất cần đảm bảo cho trẻ ăn các loại protein chất lượng cao như trứng và sữa trong bữa sáng hàng ngày.

Hơn nữa nhiều cha mẹ còn có thói quen ninh xương lợn, xương gà... lấy nước để nấu cháo vì nghĩ rằng sẽ tăng thêm chất và bổ sung canxi cho con. Thực tế, trong nước xương chứa rất ít đạm, chỉ đáp ứng được 1/30 nhu cầu đạm mỗi ngày của trẻ.

Ngoài ra, canxi trong nước xương hầm cũng thấp, chỉ đáp ứng 1/10 nhu cầu canxi của trẻ. Bên cạnh đó, tỷ lệ canxi-phốt pho trong nước xương không cân đối, canxi cao nhưng phốt pho thấp nên nếu trẻ ăn cháo nấu từ nước dùng này sẽ khiến cơ thể phải lấy phốt pho từ xương, dẫn đến việc trẻ dễ bị còi xương thứ phát.

 

Một số món cháo được gợi ý cho người ốm

Người ốm bị sốt: cháo trứng gà tía tô, cháo đậu xanh, cháo gà...

Người ốm bị cảm: cháo thịt băm gừng tươi, cháo bí đỏ, cháo hành tiêu...

Người ốm mới dậy: cháo lươn, cháo thịt bò, cháo cá hồi, cháo thịt băm...

Khi người bệnh đã khỏe hơn, bạn có thể biến tấu cháo với các thực phẩm dinh dưỡng khác như: cháo hàu, cháo nấm, cháo cải bó xôi, cháo tôm, cháo cá chép… Lưu ý là không nên lặp lại một món cháo suốt 3 bữa ăn liên tiếp vì sẽ làm người bệnh dễ ngấy và không muốn ăn nữa.