Quan tài của hai nạn nhân Covid-19 trong một nghi lễ an táng ở Cisternino, Italia. (Ảnh: Reuters)

Silvia Bertuletti, một người dân ở thành phố Bergamo, tâm dịch Covid-19 ở miền bắc Italia, phải mất đến 11 ngày để gọi điện thuyết phục bác sĩ tới nhà thăm khám cho bố cô, ông Alessandro. Ông Alessandro, 78 tuổi, bị ốm nhiều ngày với triệu chứng sốt và khó thở. Qua thăm khám qua điện thoại, ông Alessandro trước đó chỉ được kê đơn với một loại kháng sinh phổ rộng và thuốc giảm đau liều nhẹ.

Tối 18/3, cuối cùng cũng có một bác sĩ tới nhà để thăm khám cho ông Alessandro, nhưng mọi chuyện đã quá muộn. Ông Alessandro Bertuletti đã qua đời lúc 1h10 sáng 19/3, khoảng 10 phút trước khi xe cấp cứu tới nhà ông dù người nhà đã mất nhiều giờ đồng hồ để gọi cấp cứu.

“Bố tôi đã bị bỏ mặc chết tại nhà mà không được giúp đỡ. Chúng tôi đơn giản là bị bỏ rơi. Không ai đáng phải nhận kết cục như này”, Silvia nói.

Theo Reuters, các cuộc phỏng vấn các gia đình, bác sĩ và y tá ở vùng tâm dịch Lombardy, Italia cho thấy, bi kịch như của gia đình Bertuletti không hề ít. Rất nhiều người chết tại nhà khi không được thăm khám trong khi việc thăm khám qua điện thoại không bao giờ là đủ.

Riêng tại tỉnh Bergamo, theo khảo sát gần đây về số người tử vong, số người chết vì Covid-19 thực tế có thể gấp đôi số thống kê 2.060 người vì số liệu thống kê chỉ tính những người chết tại bệnh viện.

“Tình trạng này là do nhiều bác sĩ gia đình không thể thăm khám tại nhà cho các bệnh nhân trong nhiều tuần”, Riccardo Munda, bác sĩ đảm nhiệm công việc thay 2 đồng nghiệp ở hai thị trấn Selvino và Nembro sau khi một đồng nghiệp mắc Covid-19. Ông cho rằng, nhiều người có thể đã có cơ hội sống sót nếu được hỗ trợ y tế tại nhà kịp thời, nhưng thực tế các bác sĩ quá tải công việc lại thiếu đồ bảo hộ nên họ chỉ thăm khám tại nhà khi thật cần thiết.

“Bác sĩ hướng dẫn bệnh nhân điều trị tại nhà. Nhưng nếu việc điều trị không hiệu quả, nếu không bác sĩ nào kiểm tra hay thay đổi hướng điều trị, bệnh nhân sẽ chết”, ông Riccardo nói.

Trong khi các nhân viên y tế tuyến đầu được ưu tiên sử dụng khẩu trang, một số bác sĩ gia đình nói rằng họ thiếu những đồ bảo hộ này nên khó có thể thăm khám cho bệnh nhân.

Một phát ngôn viên cơ quan y tế tại Bergamo cho biết, giới chức Lombardy khuyến cáo bác sĩ gia đình thăm khám cho bệnh nhân qua điện thoại nhiều nhất có thể, hạn chế thăm khám tại nhà để giảm nguy cơ lây nhiễm và tiết kiệm thiết bị bảo hộ cho đội ngũ tuyến đầu. Người phát ngôn này cho hay, ít nhất 142 bác sĩ ở Bergamo hoặc mắc Covid-19 hoặc bị cách ly do tiếp xúc gần bệnh nhân mắc bệnh. Tại Italia nói chung, hơn 11.000 nhân viên y tế đã dương tính với Covid-19, trong đó ít nhất 80 người đã tử vong, chủ yếu là bác sĩ gia đình.

Những cái chết “ngoài sổ sách”

Theo thống kê, hiện Italia có hơn 15.000 người tử vong do Covid-19. (Ảnh: Reuters)

Tính đến hết ngày 4/4, Italia vẫn là quốc gia có nhiều người tử vong vì Covid-19 nhất thế giới với 15.362 ca. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây của công ty tư vấn InTwig và nhật báo L’Eco di Bergamo, ước tính có khoảng 5.400 người chết ở Bergamo trong tháng 3, hay gấp 6 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Trong số này, khoảng 4.500 người chết vì Covid-19, gấp hơn 2 lần so với số liệu thống kê, do còn tính thêm những người chết trong các viện dưỡng lão hoặc tại nhà.

Pietro Zucchelli, giám đốc nhà tang lễ Zucchelli cung cấp dịch vụ cho một số làng ở thung lũng Seriana, quanh Bergamo, cho biết trong 2 tuần trở lại đây, hơn một nửa số thi thể mà nhà tang lễ thu nhận là từ nhà riêng. Trước đó, nhà tang lễ của ông chủ yếu thu nhận thi thể bệnh nhân tại bệnh viện hoặc viện dưỡng lão.

Bác sĩ gia đình thăm khám cho ông Bertuletti cho biết, ông nhận tới 300-500 cuộc gọi mỗi ngày từ bệnh nhân trong khi đó ông phải phụ trách thêm cả công việc của một đồng nghiệp. “Tôi phải lựa chọn, tôi không thể thăm khám cho những bệnh nhân mới chỉ ho và sốt, tôi chỉ có thể thăm khám trực tiếp cho những trường hợp nghiêm trọng nhất”, bác sĩ này nói.

Theo ước tính của hiệp hội bác sĩ gia đình tỉnh Bergamo, khoảng 70.000 người trong khu vực có thể mắc Covid-19. “Mặc dù đã cố gắng nhất có thể, nhưng chúng tôi vẫn không thể cho mọi người đến bệnh viện và đôi khi các gia đình cũng muốn giữ người ốm ở nhà vì lo sợ không còn cơ hội để nói lời từ biệt”, Thị trưởng Bergamo Giorgio Gori cho biết.

Cũng như ông Gori, nhiều thị trưởng khác ở Lombardy cũng kêu gọi sự giúp đỡ. “Nhiều người dân của chúng tôi ốm đau tại nhà và cảm thấy bị bỏ rơi, tôi có thể đưa ra hàng trăm ví dụ”, Thị trưởng vùng Borghetto Lodigiano viết trong lá thư ngày 27/3 gửi giới chức y tế khu vực.

Xe cấp cứu trước kia chỉ mất vài phút có mặt thì giờ đây phải mất hàng giờ. Các bình oxy khan hiếm đến mức y tá lập tức thu hồi sau khi bệnh nhân qua đời.