Tây du ký, Hồng lâu mộng, Tam quốc diễn nghĩa và Phong thần diễn nghĩa là bốn bộ tiểu thuyết kinh điển nổi tiếng Trung Quốc, nhiều lần được đưa lên màn ảnh. Hầu hết nhà sản xuất khi chuyển thể các tác phẩm đó thành phim đều cố gắng bám sát, tôn trọng nguyên tác. Song, vẫn có một số bản phim “xào nấu”, cải biên quá đà, làm mất đi tinh thần của những cuốn tiếu thuyết nói trên.

Tây du ký lạ truyện - Kiếp nạn 82

Câu chuyện bốn thầy trò Đường Tăng đi thỉnh kinh đã bị biến tấu và “tân trang” quá lố ở bộ phim Tây du ký lạ truyện - Kiếp nạn 82 (tựa gốc: Journey to the west: surprise). Kết quả, tác phẩm gây tranh cãi dữ dội trong cộng đồng người hâm mộ. Với những ai yêu mến danh tác của Ngô Thừa Ân, họ không thể tiếp nhận nổi hình ảnh kỳ dị của các nhân vật.

Tôn Ngộ Không - “linh hồn” của tiểu thuyết gây sốc với tạo hình lai Tây, đầu tóc uốn xoăn, nhuộm vàng, da trắng bóc ở Tây du ký lạ truyện - Kiếp nạn 82. Thế võ kỳ quặc cùng những màn thách đấu có một không hai như đánh nhau bằng sầu riêng của Tề Thiên Đại Thánh và các sư đệ cũng khiến khán giả choáng váng.

Tây du ký lạ truyện - Kiếp nạn 82 gây tranh cãi vì hình ảnh khác lạ, kỳ dị của bốn thầy trò Đường Tăng.

Không chỉ Tôn Ngộ Không, tạo hình của Đường Tăng, Trư Bát Giới, Sa Tăng cũng gây tranh cãi. Trư Bát Giới có vẻ điển trai hơn so với miêu tả của Ngô Thừa Ân. Còn Đường Tăng và Sa Tăng thì lại có vẻ nhí nhố, thiếu nghiêm túc, khác xa nguyên tác văn học.

Nhiều khán giả khó tính “ném đá” Tây du ký lạ truyện - Kiếp nạn 82 thậm tệ vì phá nát một trong tứ đại danh tác của Trung Quốc, biến cuốn tiểu thuyết kinh điển thành trò cười thương mại. Tuy nhiên, một số người xem có cái nhìn thoáng hơn, không quá xét nét tới tính nghệ thuật lại tỏ ra thích thú với sự hài hước, mới lạ ở bộ phim nói trên.

Tân Hồng lâu mộng

Tân Hồng lâu mộng ra mắt khán giả vào năm 2010, quy tụ dàn sao trẻ như Dương Dương, Tưởng Mộng Tiệp, Lý Thấm, Triệu Lệ Dĩnh, Dương Mịch… Ưu điểm của loạt phim có lẽ chỉ dừng lại ở nhan sắc diễn viên. Nếu đặt lên bàn cân so sánh với nguyên tác văn học, Tân Hồng lâu mộng chưa truyền tải trọn vẹn tinh thần của cuốn tiểu thuyết kinh điển.

Lâm Đại Ngọc phiên bản 2010 bị cho là không mang dáng dấp, khí chất của nhân vật trong nguyên tác.

Phim vấp phải nhiều ý kiến chê bai từ người hâm mộ khó tính của danh tác Hồng lâu mộng về diễn xuất, tạo hình nhân vật. Để thấy rõ lối diễn thiếu chiều sâu của dàn sao, một số khán giả đã so sánh cử chỉ của nữ diễn viên Tưởng Mộng Tiệp cùng tiền bối Trần Hiểu Húc khi cùng vào vai Lâm Đại Ngọc. Nếu như Trần Hiểu Húc lột tả sinh động vẻ thư thái, yêu kiều của mỹ nhân họ Lâm thì Tưởng Mộng Tiệp lại có phần phô và đơ cứng.

Lâm Đại Ngọc phiên bản 2010 bị cho là quá khỏe khoắn, không có vẻ liễu yếu đào tơ, mong manh như Lâm Đại Ngọc trong tiểu thuyết. Tạo hình, trang phục, kiểu tóc và lối trang điểm của các nhân vật ở Tân Hồng lâu mộng cũng có phần lệch lạc so với những gì mà Tào Tuyết Cần miêu tả trong nguyên tác văn học.

Không chỉ thiếu tôn trọng yếu tố niên đại, cách hóa trang cho diễn viên còn tỏ ra phù hợp với sân khấu kịch hơn là phim truyền hình. Do đó, người xem khó lòng phân biệt được từng nhân vật khi theo dõi.

Khán giả nhận xét trang phục của Tân Hồng lâu mộng có phần lệch pha so với yếu tố niên đại được nhắc tới trong nguyên tác văn học.

Ngoài ra, âm nhạc cũng là một điểm trừ lớn của Tân Hồng lâu mộng. Phần nhạc lồng ghép vào các cảnh quay bị chê là sáo rỗng, mang lại cảm giác âm u, ghê rợn như Liêu trai chí dị, chứ không phải là sự bi thương ai oán như tinh thần của tiểu thuyết gốc.

Tam quốc 2010

Bộ phim Tam quốc lên sóng vào năm 2010, có sự tham gia của dàn sao thực lực như Trần Kiến Bân, Nghê Đại Hồng, Lục Nghị, Nhiếp Viễn, Trần Hảo… Được đánh gia cao về diễn xuất nhưng tác phẩm khiến một số người hâm mộ tiểu thuyết kinh điển Tam quốc diễn nghĩa lấn cấn vì nhiều tình tiết cải biên không thỏa đáng.

Đầu tiên, chi tiết quan trọng như màn kết nghĩa vườn đào giữa Lưu Bị - Quan Vũ - Trương Phi được dàn dựng một cách qua loa trong vỏn vẹn 10 giây. Nguyên tác văn học và bản phim Tam quốc diễn nghĩa trước đây rất chú trọng vào sự kiện này. Lấy bối cảnh Khởi nghĩa Khăn Vàng, bốn bề khói lửa, Lưu - Quan - Trương quen biết nhau qua chiến loạn, họ uống rượu kết nghĩa anh em dưới gốc đào đang nở hoa. Trong khi đó, Tam quốc bản 2010 lại hoàn toàn bỏ qua cuộc Khởi nghĩa Khăn Vàng.

Tam quốc (2010) có nhiều chi tiết cải biên không thỏa đáng.

Giải thích về sự lựa chọn gây tranh cãi trên, đạo diễn Cao Hy Hy cho biết ông làm như vậy là để tránh né một số sự kiện lịch sử chưa được phân định rõ ràng về quan niệm, giá trị. Ông chỉ muốn giữ lại tinh thần của việc Lưu - Quan - Trương kết nghĩa, trên giữ xã tắc, dưới bảo vệ dân. Quan trọng là truyền đạt được tinh thần đó, còn thời gian dài hay ngắn không quan trọng.

Tiếp theo, Tam anh chiến Lã Bố là một tình tiết mang tính kinh điển trong tiểu thuyết Tam quốc diễn nghĩa. Ở nguyên tác, chứng kiến hai tướng Quan, Trương mãi không hạ được Lã Bố, Lưu Bị nhảy vào, Lã Bố mới bại trận bỏ chạy.

Đến phim Tam quốc, sự kiện này đã bị biến thành Trương Phi đánh Lã Bố trước nhưng không thắng được. Quan Vũ nhảy vào giúp sức, cục diện thay đổi, suýt chém Lã Bố ngã ngựa. Lưu Bị thấy thế quất ngựa xông vào, giúp chặn cho Lã Bố thoát một đòn chí mạng. Một số khán giả gọi đùa rằng đây là màn “Tam anh thả Lã Bố”.

Phim được đánh giá cao về diễn xuất của dàn sao thực lực, nhưng phần nào mất điểm vì một vài tình tiết được thêm thắt, khác xa so với nguyên tác.

Một tình tiết cải biên khác so với nguyên tác ở Tam quốc là việc Lã Bố gây ra một trận gió tanh mưa máu ở Tào phủ. Ở tập 2, Tào Tháo âm mưu giết Đổng Trác nhưng kế hoạch bị bại lộ, đành phải bỏ trốn. Đổng Trác nổi giận, sai Lã Bố sát hại toàn bộ người của Tào phủ. Trong tiểu thuyết Tam quốc diễn nghĩa, khi Tào Tháo bỏ trốn, ông không có gia quyến ở kinh thành.

Phong thần bảng truyền kỳ, Phong thần diễn nghĩa

Phong thần diễn nghĩa là bộ tiểu thuyết được hai tác giả Hứa Trọng Lâm và Lục Tây Ninh viết lại trên cơ sở cuốn Vũ Vương phạt Trụ bình thoại. Nội dung xoay quanh việc suy vong của nhà Thương và sự nổi lên của nhà Chu, lồng vào đó là vô số thần thoại, truyền thuyết Trung Hoa, bao gồm thần, tiên, yêu quái, tôn giáo.

Giống như Tây du ký và Tam quốc diễn nghĩa, Phong thần diễn nghĩa cũng là nguồn cảm hứng cho nhiều bản phim ra đời. Bên cạnh những tác phẩm chất lượng, tôn trọng nguyên tác, vẫn có một số bộ phim bị coi là thảm họa, điển hình là Phong thần bảng truyền kỳ và Phong thần diễn nghĩa.

Phong thần bảng truyền kỳ là phim điện ảnh Hong Kong ra rạp vào năm 2016, sở hữu dàn sao "khủng" gồm Lý Liên Kiệt, Phạm Băng Băng, Angelababy, Huỳnh Hiểu Minh... Được đầu tư kinh phí lên tới 350 triệu NDT, nhưng ấn tượng mà tác phẩm mang đến cho khán giả lại chỉ như một nồi lẩu thập cẩm. Ngoài phần hình ảnh vướng nghi án đạo nhái, xào nấu từ các siêu phẩm Hollywood, Phong thần bảng truyền kỳ còn bị phê phán vì những chi tiết cải biên lố bịch.

Phong thần bảng truyền kỳ bị đánh giá là một nồi lẩu thập kỷ vì nhiều tình tiết vay mượn, xào nấu vô lý.

Na Tra là người được phái xuống giúp đỡ Khương Tử Nha trong cuộc chiến chống lại yêu hồ Đát Kỷ. Trong phim, nhân vật này chào đời từ một tiếng sét ở mỏm đá, gợi liên tưởng đến sự ra đời của Tôn Ngộ Không. Mới chào đời, tiểu Na Tra hô một tiếng gọi được vòng Càn Khôn, hai tiếng có Phong Hỏa Luân tới, vài ngày sau một mình náo loạn Đông Hải long cung. Chưa hết, nhân vật này còn có khả năng một giây biến thành 6 tay.

Tạo hình của các nhân vật chính có phần lệch lạc so với tiểu thuyết Phong thần diễn nghĩa. Hồ ly Đát Kỷ có 9 đuôi như 9 con rắn hổ mang. Thái Ất Chân Nhân từ thượng tiên hiền lành, được miêu tả là mặc trang phục trắng, râu tóc bạc phơ ở nguyên tác lại biến thành một nữ thượng tiên mặc đồ đen u ám trong bản phim.

Phong thần diễn nghĩa (2019) gây khó chịu khi thêm thắt tình tay tư phản cảm, đi ngược lại tinh thần của tiểu thuyết.

Giống như Phong thần bảng truyền kỳ, Phong thần diễn nghĩa (2019) cũng biến tấu, thêm thắt nhiều chi tiết phản cảm, đi ngược lại tinh thần của tiểu thuyết. Bộ phim dựng nên mối quan hệ tay tư giữa Đát Kỷ - Dương Tiễn - Hồ Yêu - Trụ Vương. Đặc biệt, Đát Kỷ còn là thanh mai trúc mã, lớn lên bên cạnh Dương Tiễn. Nhiều khán giả phản đối khi câu chuyện quen thuộc với văn hóa đại chúng Trung Quốc bị biến tướng theo hướng khó có thể chấp nhận.