Mẫu xe điện có tên gọi Smart. (Ảnh: Hằng Linh/TTXVN)

Những tuyên bố lan truyền gần đây trên mạng xã hội và cả các kênh truyền thông phổ biến của Australia rằng xe điện (EV) sẽ làm tăng đáng kể khối lượng trung bình của xe lưu thông trên đường đang gây ra nhiều tranh cãi.

Lập luận này thường được sử dụng để chống lại xu hướng chuyển đổi sang xe điện tại Australia. Thậm chí cả những tổ chức ôtô uy tín như Hiệp hội Đường bộ và Người lái môtô quốc gia Australia (NRMA) cũng đặt câu hỏi về tính an toàn của xe điện trên đường và trong bãi đậu xe do khối lượng lớn của chúng.

Lý do chính được đưa ra là pin xe điện nặng, dẫn đến tổng khối lượng xe tăng và khiến tiêu tốn nhiều năng lượng hơn khi vận hành. Điều này sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến an toàn giao thông, cũng như hạ tầng đường sá và bãi đỗ xe tại Australia.

Tuy nhiên, một bài đánh giá quan trọng được công ty tư vấn TER công bố hồi tháng 10 đã xem xét kỹ hơn những tuyên bố trên trong bối cảnh thị trường ôtô Australia.

Nghiên cứu chỉ ra rằng những lo ngại trên là không có cơ sở tại một quốc gia mà doanh số bán xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu diesel, khí dầu mỏ hóa lỏng - LPG) chủ yếu là xe bán tải và thể thao đa dụng (SUV), những dòng xe vốn đã có khối lượng lớn.

So sánh thực tế dựa trên 10 mẫu xe bán chạy nhất cho thấy sự chênh lệch khối lượng trung bình giữa xe điện và xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch chỉ là 68 kg (khoảng 3% tổng khối lượng xe). Đây là một con số không đáng kể, đặc biệt khi xét đến hiệu suất năng lượng vượt trội của xe điện chạy bằng pin.

Vấn đề nằm ở chỗ các tuyên bố phản đối xe điện thường đơn giản hóa quá mức một vấn đề phức tạp. Chúng chỉ tập trung vào một khía cạnh của vấn đề, ví dụ như khối lượng pin, mà bỏ qua những yếu tố khác như sự gia tăng khối lượng của xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch theo thời gian, cũng như hành vi tiêu dùng phức tạp và sự phát triển nhanh chóng của công nghệ xe điện. Hơn nữa, kết quả nghiên cứu ở nước ngoài không phải lúc nào cũng áp dụng được cho thị trường Australia với những đặc thù riêng.

Cụ thể, có nhiều cách khác nhau để xác định và so sánh khối lượng xe. So sánh xe điện với xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch cùng kích cỡ, hoặc so sánh xe điện với phiên bản không chạy điện của cùng một mẫu xe, hoặc so sánh khối lượng trung bình của nhiều loại xe đang được bán mà không xét đến doanh số, mỗi phương pháp đều có những hạn chế riêng.

Ngoài ra, mặc dù pin xe điện nặng, nhưng các bộ phận khác như động cơ lại nhỏ và nhẹ hơn, bù trừ một phần cho khối lượng pin. Khối lượng pin cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như công nghệ pin, kích thước và dung lượng.

Tình trạng ôtô tăng kích thước lẫn trọng lượng - thường được gọi là "tình trạng béo phì" của ôtô, cũng là một yếu tố quan trọng cần được xem xét. Xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch ngày càng nặng hơn theo thời gian và việc bỏ qua yếu tố này trong so sánh với xe điện là không công bằng.

Hơn nữa, rất khó để dự đoán chính xác tác động của xe điện lên khối lượng xe trung bình trong tương lai. Vì hành vi của người mua xe có thể thay đổi theo thời gian, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chính sách hỗ trợ, giá cả, tính năng và hiệu suất của xe.

Tại Australia, nơi xe bán tải và SUV chiếm phần lớn doanh số, việc xe điện gia nhập thị trường không đồng nghĩa với việc trọng lượng trung bình của mỗi xe sẽ tăng. Nghiên cứu cho thấy một số mẫu xe điện thậm chí còn nhẹ hơn đáng kể so với các mẫu xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch tương ứng. Sự khác biệt nhỏ về trọng lượng trung bình (68 kg) giữa hai loại xe không đáng kể so với lợi ích về hiệu suất năng lượng mà xe điện mang lại.

Tóm lại, mặc dù trọng lượng xe là một yếu tố quan trọng cần xem xét trong nỗ lực giảm phát thải giao thông, không nên dùng đó làm lý do để phản đối xe điện, đặc biệt trong bối cảnh thị trường ôtô Australia. Việc tập trung vào giảm "tình trạng béo phì" của ôtô nói chung, cả xe điện và xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, mới là chìa khóa để nước này đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0./.