Sau nhiều ngày đồn đoán, ông Suga, người hỗ trợ Thủ tướng Shinzo Abe kể từ khi ông cầm quyền trở lại vào năm 2012, ngày 2/9 đã chính thức tuyên bố rằng ông sẽ chạy đua vào vị trí lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền tại Nhật, từ đó trở thành người thay thế ông Abe sau khi thủ tướng từ chức.

Ông Suga đang có được nhiều thuận lợi bởi các lời hứa của ông về việc tiếp tục các chính sách kinh tế hiện tại cũng như biện pháp phòng chống dịch Covid-19. Phe Hosoda và Aso, hai phe lớn nhất của đảng Dân chủ Tự do đều quyết định ủng hộ ông Suga, theo bài viết của Nikkei Asian Review.

Chánh văn phòng nội các Suga trong cuộc họp báo ở Tokyo hôm 2/9, thông báo ông sẽ ra tranh cử. Ảnh: Reuters.

"Từ chối đưa ra bất kỳ cái tên nào"

Ông Suga có được đà ủng hộ trong đảng sau khi ông Abe và cấp phó tin cậy là Bộ trưởng Tài chính Taro Aso cho thấy sự ủng hộ của họ. Đến mùa xuân năm nay, cả ông Abe và Aso đều cho rằng cựu Ngoại trưởng Fumio Kishida nhiều khả năng sẽ trở thành người kế nhiệm. Thế nhưng, dường như cảm nhận được sự thay đổi, các cử tri quan trọng của đảng LDP đã nhanh chóng chuyển sang ủng hộ ông Suga để đảm bảo rằng họ không ủng hộ kẻ thua cuộc.

Ý định của ông Abe trở nên rõ ràng hơn sau khi ông từ chối ủng hộ ông Kishida, người cũng được cho là sẽ tham gia cuộc chạy đua này.

Ông Kishida đã gặp ông Aso vào hôm 30/8 với hy vọng có được sự ủng hộ của ông này. Tuy nhiên, câu trả lời của Aso đã không như mong đợi: “Chính sách của phe chúng ta là theo sát với quyết định của thủ tướng’’.

Hôm sau, ông Kishida gặp Thủ tướng Abe trong 20 phút. "Tôi muốn có sự ủng hộ của ngài", ông nói.

"Với cương vị của tôi, tôi sẽ không đưa ra bất kỳ cái tên nào", Thủ tướng Abe từ chối đưa ra câu trả lời trực tiếp.

Ngay sau cuộc gặp gỡ đó, ông Aso đã triệu tập các quan chức từ phe ủng hộ mình, xác nhận việc họ sẽ ủng hộ cho ông Suga và truyền đi một thông điệp rõ ràng rằng đây chính là sự lựa chọn của thủ tướng.

"Sâu trong trái tim mình, Thủ tướng Abe chọn Suga", một thành viên của phe ủng hộ ông Kishida nói.

Trong những năm qua, ông Suga được xem là "cánh tay phải" của Thủ tướng Abe. Ảnh: AFP.

"Thủ tướng kế nhiệm phải tiếp tục các chính sách của ông Abe và biện pháp chống dịch Covid-19", Hiroyuki Hosoda, người lãnh đạo phe mạnh nhất trong đảng, nhận định.

Đặt cược vào "con ngựa sẽ thắng"

"Chúng tôi muốn đặt cược vào con ngựa thắng cuộc", một thành viên của phe nói. "Chúng tôi hy vọng ông Suga sẽ đạt được lợi thế".

Toshihiro Nikai, Tổng thư ký của đảng LDP và là người lãnh đạo một phe chủ chốt khác, cũng đã hứa sẽ ủng hộ ông Suga, nếu ông này quyết định tranh cử. "Hãy cùng nỗ lực để đối phó với tình huống này", ông Nikai nói với Suga, như một lời gợi ý rằng cả hai sẽ cùng tiếp tục hợp tác trong bối cảnh dịch Covid-19.

Các phe phái khác, cũng như các chính trị gia độc lập cũng hướng về phía ông Suga.

Các phe phái trong LDP không nhất thiết là một khối thống nhất, các thành viên khác có thể chọn ủng hộ một ứng viên khác với quyết định của người lãnh đạo. Ví dụ, một vài thành viên của phe Aso muốn đứng về phía của Bộ trưởng Quốc phòng Taro Kono, người cũng đã bày tỏ sự quan tâm với cuộc đua tranh cử.

Tuy nhiên, việc có sự ủng hộ của ba phe chủ chốt, nhóm đã từng ủng hộ cho Thủ tướng Abe, tạo cho ông Suga thuận lợi đáng kể trong cuộc đua giành quyền lãnh đạo, theo Nikkei Asian Review.

Những người đã ủng hộ Thủ tướng Abe không muốn mất đi sự ảnh hưởng mà họ đã dày công xây dựng. Với việc ông Suga lên nắm quyền sẽ giúp họ giữ vững vị trí của mình trong đảng. Ông Suga đã tuyên bố rằng ông muốn tiếp tục các chính sách của Thủ tướng Abe.

Trong cuộc đua tranh cử hồi năm 2018, năm trong số bảy phe đã đứng về phía ông Abe. Phe của các ông Hosoda, Aso và Nikai chiếm đến một nửa số thành viên của đảng LDP trong nghị viện.

Các ứng viên khác đang khó khăn để dành được sự ủng hộ từ các phe phái của mình, nhưng chưa có dấu hiệu rằng họ sẽ từ bỏ.

“Cuộc nổi loạn của Kato đã kết thúc mà không chiến đấu tới cùng. Chúng ta cần phải chiến đấu đến khi giành được chiến thắng”, ông Kishida nói hôm 1/9, đề cập đến nỗ lực của nhà lập pháp Koichi Kato vào năm 2000 nhằm giành quyền kiểm soát đảng từ Thủ tướng Yoshiro Mori khi đó.

“Tôi nghĩ đây sẽ là một cuộc đua khó khăn’’, ông Kishida thừa nhận.

Phe Ishiba quyết định giao phó sự tin tưởng của mình cho người lãnh đạo của họ - ông Shigeru Ishiba. Ishiba, cựu Bộ trưởng Quốc phòng và là đối thủ lâu năm của Thủ tướng Abe, cũng đã thông báo việc ứng cử của mình.

"Nhiệm vụ của chúng tôi là cung cấp cho cử tri các lựa chọn về chính sách và chiến lược chính trị", ông Ishiba nói.

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ishida (trái), người đứng đầu các cuộc thăm dò dư luận, lại không có nhiều cơ hội trong cuộc đua nội bộ của đảng LDP. Ảnh: Reuters.

Lãnh đạo đảng LDP đã quyết định thay đổi thủ tục bỏ phiếu, theo đó chỉ các thành viên là nghị sĩ và đại diện từ 47 khu vực trên khắp Nhật Bản được bỏ phiếu bầu chọn lãnh đạo tiếp theo của đảng. Thủ tục bỏ phiếu này được truyền thông Nhật Bản miêu tả là bước "dọn đường" cho chiến thắng của ông Suga.

Ông Ishiba nói rằng ông "lấy làm tiếc" việc các đảng viên bình thường không được bỏ phiếu.

Một cuộc thăm dò của Nikkei/TV Tokyo được thực hiện cuối tuần qua cho thấy ông Ishiba dẫn đầu với 28% người trả lời chọn ông, tiếp theo là Bộ trưởng Quốc phòng Kono với 15% và Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi - con trai cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi - với 14%. Ông Suga đứng thứ tư với 11%, theo sau là cựu Ngoại trưởng Fumio Kishida với 6%.

Chỉ nhìn vào những người ủng hộ LDP, hai người dẫn đầu thăm dò cũng giống như trên, nhưng ông Suga với 16% đứng trên ông Koizumi với 13%.