(Ảnh minh họa. Nguồn: Adobe Stock)

Nhà máy sản xuất vaccine ngừa COVID-19 đầu tiên của châu Phi, được ra mắt vào năm ngoái như một trung tâm tiên phong về sản xuất vaccine tại khu vực vốn có tỷ lệ tiêm chủng thấp vì sự chậm trễ trong việc bàn giao vaccine của các nước phương Tây, đang có nguy cơ phải đóng cửa vì ế ẩm.

Hồi tháng 11 năm ngoái, nhà máy Aspen Pharmacare ở Gqeberha, Eastern Cape của Nam Phi đã đạt được thỏa thuận với tập đoàn Mỹ Johnson &Johnson để đóng gói và phân phối vaccine ngừa COVID-19 của hãng Johnson &Johnson trên khắp thị trường châu Phi.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) gọi thỏa thuận này là một "thời khắc chuyển đổi" trong nỗ lực hướng tới việc giải quyết tình trạng bất bình đẳng rõ rệt trong việc tiếp cận với vaccine ngừa COVID.

Tuy nhiên kể từ đó cho đến nay, vaccine mang thương hiệu Aspenovax không nhận được đơn đặt hàng nào tại châu Phi, bất chấp thực tế mới chỉ có khoảng 16% người trưởng thành của lục địa này đã tiêm đủ liều cơ bản.

Trao đổi với hãng tin Reuters mới đây, Giám đốc cấp cao của Aspen Pharmacare Stavros Nicolaou chia sẻ: "Nhà máy đã không nhận được đơn đặt hàng nào cho vaccine Aspenovax. Nếu chúng tôi không có đơn hàng, không có lý do gì để giữ lại các dây chuyền sản xuất vaccine hiện có."

Mục tiêu của Liên minh châu Phi (AU) là 60% vaccine được sử dụng ở châu Phi sẽ được sản xuất tại chính châu lục này vào năm 2040. Với mục tiêu đó, một số nhà máy vaccine như của Aspen đã và đang được thành lập. Tuy nhiên, ông Nicolaou phàn nàn rằng nếu Aspen còn không sản xuất được "thì làm gì có cơ hội cho bất kỳ sáng kiến nào khác."

Theo tin Reuters, một trong những lý do khiến nhà máy của Aspen phải "đắp chiếu" là do khó khăn trong khâu vận chuyển, bảo quản và phân phối vaccine ở châu Phi.

WHO và cơ chế phân phối vaccine công bằng COVAX từng nêu thực trạng châu Phi từ chối nhận thêm vaccine ngừa COVID-19 do không có đủ tủ đông lạnh, việc tiếp cận các điểm tiêm chủng và đi lại của người dân gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, nhà máy trên ra đời trong bối cảnh châu Phi không được cung cấp đầy đủ và nhanh chóng vaccine ngừa COVID-19 do nhu cầu lớn từ phương Tây. Tuy nhiên khi nhà máy đi vào hoạt động, thực tế đã thay đổi.

Hiện nay châu Phi đang nhận được sự hỗ trợ từ nhiều nước hơn so với giai đoạn đầu dịch bùng phát và nguồn cung vaccine ngừa COVID-19 cho châu lục này cũng đã ổn định./.