Joanna Jayarajan, 41 tuổi, là bà mẹ hai con ở London. Trước đây, cô làm việc 5 ngày mỗi tuần, cho tới năm ngoái khi không còn "au pair" (sinh viên nước ngoài đến ở cùng gia đình người bản địa để chăm sóc trẻ em, làm việc nhà). Hiện Jayarajan đi làm 3 ngày một tuần vì phải trông con lớn 7 tuổi sau giờ học. Con út 2 tuổi của cô đang được hai người trông trẻ chăm sóc. Dù vậy, từ khi Anh rời EU, cô không thể tìm được au pair nào khác nên phải làm việc ít đi, thu nhập vì thế giảm mạnh.

Jayarajan nói cô sẽ thuê người trông trẻ (giá 15 bảng mỗi giờ) thường xuyên hơn nếu chính phủ hỗ trợ tài chính. Cô biết nhiều phụ huynh, đặc biệt trong lĩnh vực y tế như bác sỹ, y tá, hộ sinh, đang phải vật lộn vì chi phí giữ trẻ quá cao. Bạn của cô đang làm hộ sinh và đã nghĩ đến việc gửi ba con nhỏ về cho bố mẹ chồng tại Ai Cập để có thể đi làm.

Joanna Jayarajan chụp ảnh cùng con gái Anoushka 2 tuổi. Ảnh: Guardian

Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), chi phí giữ trẻ chuyên nghiệp tại Anh đắt hơn bất kỳ quốc gia phát triển nào khác. Một cặp đôi có con 2 tuổi và 3 tuổi có thể phải bỏ ra 29% lương cho việc gửi trẻ. Tại Pháp và Đức, con số lần lượt là 9% và 1%.

Nhiều nhà trẻ đã phá sản do dịch Covid-19. Ngay cả với các gia đình đủ năng lực tài chính, không phải lúc nào cũng được tiếp cận dịch vụ giữ trẻ chuyên nghiệp, cung cấp dịch vụ trọn gói từ bữa sáng cho đến câu lạc bộ sau giờ học.

Khủng hoảng này đã kéo theo một hệ lụy khác, đó là thiếu hụt lao động. Theo Cơ quan Thống kê quốc gia, hơn 1,7 triệu người lao động đã không đi làm để ở nhà chăm sóc các thành viên trong gia đình vào quý 4/2022. Trong khi đó, 3/4 doanh nghiệp tại Anh gặp khó khăn khi tuyển dụng năm ngoái và vẫn còn hơn 1 triệu vị trí bỏ trống.

Thành viên Quốc hội Andrea Leadsom đề xuất ý tưởng phụ huynh được sử dụng nguồn tài trợ giữ trẻ của chính phủ linh hoạt hơn, bao gồm cả khi trẻ được ông bà hay các bảo mẫu không chuyên chăm sóc.

Jen, một quản lý kinh doanh đến từ Glasgow, có thể hưởng lợi lớn từ chương trình như vậy và tiết kiệm được hàng nghìn bảng mỗi năm. Cô cho biết mẹ của mình trông cháu hai ngày mỗi tuần. Họ phải trả khoảng 500 bảng mỗi tháng cho người trông trẻ. Cô lựa chọn như vậy vì mô hình chăm sóc kết hợp giữa nhà trẻ, gia đình sẽ ảnh hưởng tốt đến con.

Kat, 42 tuổi, đến từ Sheffield, chia sẻ cô chỉ giữ được công việc nhờ ông bà đã nghỉ hưu hoặc giảm giờ làm để chăm cháu. Từ khi hết kỳ nghỉ thai sản cho tới khi con trai bắt đầu đi học, cậu bé đã được bố mẹ, ông ngoại và bà nội chăm sóc. Cô cảm thấy may mắn vì sống gần gia đình và ông bà sẵn sàng từ bỏ mọi thứ để giúp con cái, nếu không, họ sẽ không đủ khả năng chi trả.

Cate, bà mẹ đơn thân vừa phải trả 1.100 bảng mỗi tháng cho bảo mẫu tìm được trên ứng dụng. Cô đã bỏ việc vì không đủ tiền trả cho người trông trẻ do làm việc buổi tối tại bệnh viện, không có nhà trẻ nào phù hợp, chưa kể chi phí cũng đắt đỏ. Cô cho rằng, nếu được chính phủ hỗ trợ, cuộc đời của cô có thể thay đổi hoàn toàn. Song, hiện tại cô chỉ mắc kẹt và chờ đợi cho đến khi con đủ tuổi đi học.