Nga và Bolivia đẩy mạnh hợp tác song phương trong lĩnh vực năng lượng. Ảnh: Reuters

Bộ trưởng Ngoại giao hai nước Sergey Lavrov và Fernando Uanakuni Mamani đã thảo luận về triển vọng hợp tác song phương giữa hai nước ở thủ đô Moskva. Đáng chú ý nhất là các hoạt động trong lĩnh vực năng lượng.

Ngoại trưởng Lavrov cho biết: “Các cuộc đàm phán rất phong phú và mang tính xây dựng cao”. Ông Lavrov cũng thông báo rằng đã thảo luận với người đồng cấp Uanakuni về triển vọng hợp tác trong khuôn khổ các thoả thuận đã đạt được giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Bolivia Evo Morales trong cuộc gặp tại nhiều diễn đàn quốc tế khác nhau.

Trên thực tế là cuộc gặp gần nhất giữa Tổng thống hai nước cũng đã diễn ra hai năm trước tại Hội nghị thượng đỉnh nhóm các nước thành viên Diễn đàn Xuất khẩu Khí đốt (GECF). Tại đó, Tổng thống Putin và Tổng thống Morales đã thảo luận về hợp tác song phương trong lĩnh vực khí đốt.

Tổng thống Bolivia hoan nghênh tập đoàn năng lượng Nga Gazprom đã tham gia thực hiện đề án tổng thể phát triển lĩnh vực khí đốt của Bolivia đến năm 2040. Lần này, Tổng thống Morales đã thông qua Bộ trưởng Ngoại giao chuyển lời mời Tổng thống Putin thăm chính thức Bolivia vào tháng 11 và tham dự Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ 4 Diễn đàn các quốc gia xuất khẩu khí đốt GECF tại thành phố Santa Cruz, Bolivia.

Chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Putin tới Bolivia sẽ liên quan đến các thoả thuận mới trong lĩnh vực năng lượng. Đó là bởi vì theo tuyên bố của Evo Morales thời gian gần đây, ông này muốn biến đất nước của mình thành “trái tim năng lượng” của Nam Mỹ.

Và để làm được điều này thì cần phải có nền tảng cơ bản: Bolivia đang chiếm vị trí thứ ba trong khu vực về trữ lượng khí đốt tự nhiên (gần 300 tỷ m3) và về khối lượng sản xuất hydrocarbon (hơn 20 tỷ m3/năm).

Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chính trị thuộc Viện Mỹ Latinh, Viện Hàn lâm Khoa học Nga Zbignhev Ivanovsky cho biết: “Theo nghĩa bóng, Bolivia có thể được gọi là người nghèo ngồi trên một đống vàng. Ngoài những mỏ khí đốt và dầu mỏ với hàm lượng lớn, quốc gia này còn nắm giữ trữ lượng đáng kể các loại kim loại quý, thiếc, vonfram và lithium.

Mặc dù vậy, Bolivia vẫn là một trong những quốc gia nghèo nhất ở Mỹ Latinh. Sau khi Tổng thống Morales lên nắm quyền thì đất nước này có những bước phát triển tích cực hơn, tuy nhiên, vẫn đang rất cần các nguồn đầu tư nước ngoài và kỹ thuật công nghệ hiện đại”.

Không có gì ngạc nhiên khi Bolivia hoan nghênh sự tham gia của các công ty Nga trong việc khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên của mình. Theo như Ngoại trưởng Nga Lavrov thông báo, Tập đoàn Gazprom vào tháng 7 đã ký biên bản ghi nhớ về ý định hợp tác với Tập đoàn dầu khí quốc gia Bolivia.

Trong khi đó, tập đoàn Rosatom cũng đã thống nhất với phía Bolivia về một loạt thoả thuận và chương trình hợp tác chiến lược trong lĩnh vực sử dụng năng lượng nguyên tử với mục đích hoà bình, bao gồm xây dựng một Trung tâm nghiên cứu hạt nhân. 

Ngoại trưởng Lavrov cho biết các công ty Nga quan tâm đến việc cung cấp thiết bị phục vụ xây dựng ở Bolivia và các nhà máy nhiệt điện và thuỷ điện, cũng như hiện đại hoá những nhà máy hiện có. Trên thực tế thì Bolivia đang lên kế hoạch nâng cao tỷ lệ các nguồn năng lượng mới, bao gồm năng lượng Mặt Trời, năng lượng gió nên cần các công nghệ phù hợp.

Ngoài ra, Nga và Bolivia dự định phát triển hợp tác trong lĩnh vực kỹ thuật quân sự, trong bối cảnh nước này đang tiến hành quá trình tái thiết lực lượng vũ trang.

Theo thông tin của “Báo Độc Lập”, phía Bolivia đã tiến hành một số cuộc họp và sẵn sàng liên hệ để giải đáp một số vấn đề cụ thể. Đặc biệt, việc mua lại hệ thống tên lửa “đất đối không Igla-C” cũng như các máy bay trực thăng M-17 có khả năng bay ở độ cao đáng kể.

Mặc dù Chính phủ Bolivia vẫn đang duy trì việc sử dụng truyền thống chất cocain và có quan điểm riêng về cuộc chiến chống ma tuý, nhưng trong lĩnh vực này cũng có những động thái tích cực về sự hợp tác giữa hai nước. Kể từ năm 2013, cảnh sát Bolivia đã theo học các khoá đào tạo của Bộ Nội vụ LB Nga ở Peru dành cho nhân viên các cơ quan chống ma tuý ở khu vực Nam Mỹ.

Liên quan đến hợp tác trong định dạng đa phương, Bộ trưởng hai nước khẳng định sẽ hợp tác chặt chẽ trong khuôn khổ Liên hợp quốc (LHQ), đặc biệt là trong giai đoạn 2017-2018, Bolivia sẽ là thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an LHQ.

Vào tháng Tư, chính Nga và Bolivia đã bỏ phiếu phản đối dự thảo của Phương Tây liên quan đến việc sử dụng vũ khí hoá học ở vùng Khan Shaykhun của Syria.

Các chuyên gia nhận định không có vấn đề gì lớn cản trở việc phát triển quan hệ song phương hai nước, mặc dù vẫn tồn tại sự khác biệt trong cách tiếp cận với một vài vấn đề nhất định. Chuyên gia Ivanovsky giải thích: “Đối với Bolivia, các lĩnh vực chiến lược của nền kinh tế phải nằm trong tay nhà nước.

Do đó, việc các nguồn vốn nước ngoài tham gia vào các dự án này là tương đối khó khăn và các công ty của Nga cần phải tính toán tới yếu tố này”. 

Tất nhiên, Ngoại trưởng Lavrov và Uanakuni cũng không thể bỏ qua tình hình ở Venezuela liên quan việc Mỹ đang xem xét nhiều kịch bản, bao gồm cả các chiến dịch quân sự. Nga và Bolivia “đồng nhất cho rằng cần nhanh chóng giải quyết các khác biệt hiện nay tại đất nước này bằng con đường hoà bình, thông qua đối thoại quốc gia và không có áp lực từ bên ngoài, cũng như các mối đe doạ không thể chấp nhận được nhằm can thiệp vào công việc nội bộ quốc gia này”.

Ông Lavrov cũng nhấn mạnh việc sử dụng vũ lực ở Venezuela đã bị phần lớn các quốc gia Mỹ Latinh lên án.