Giới chức do Nga bổ nhiệm tại thành phố Kherson, thủ phủ tỉnh cùng tên, tuần trước yêu cầu dân chúng mang theo "giấy tờ, tiền bạc, tài sản có giá trị và quần áo đi sơ tán do tình hình căng thẳng tại mặt trận". Trong thông báo ngày 23/10, họ cho biết lượng thường dân tìm cách sơ tán khỏi thành phố Kherson tăng mạnh.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), có trụ sở tại thủ đô Washington của Mỹ, nhận định lời kêu gọi sơ tán khẩn cấp của giới chức Kherson cho thấy họ "không tin rằng lực lượng Nga hoặc dân thường sẽ sớm quay lại thành phố", đồng thời cho rằng Nga "dường như cố gắng rút hết dân khỏi Kherson nhằm cản trở khả năng ổn định xã hội và phát triển kinh tế lâu dài".

ISW coi đây là dấu hiệu cho thấy Nga đang đứng trước nguy cơ mất kiểm soát Kherson, thành phố duy nhất bên bờ tây sông Dnieper mà họ kiểm soát kể từ khi mở chiến dịch quân sự ở Ukraine ngày 24/2.

Quân đội Ukraine thông báo Nga đã rút lực lượng giàu kinh nghiệm tác chiến rời khỏi ngoại vi Kherson. Vladyslav Nazarov, phát ngôn viên Bộ Chỉ huy Tác chiến miền Nam của Ukraine, cho biết lực lượng tinh nhuệ Nga "chuyển tới bờ đông sông Dnieper, trong khi các đơn vị tân binh đóng ở bờ tây".

Quân nhân Nga tuần tra tại một khu vực thuộc thành phố Kherson, miền nam Ukraine ngày 19/4. Ảnh: RIA Novosti.

Giới chuyên gia phương Tây nhận định Nga đã để lộ nhiều điểm yếu trong phòng tuyến Kherson suốt nhiều tuần qua, buộc quân đội nước này phải điều 20.000 quân tới tăng viện cho thành phố.

Nhưng sau đợt phản công chớp nhoáng của Ukraine ở khu vực đông bắc hồi tháng 9, Nga dường như nhận ra rằng họ có khó có thể duy trì lực lượng ở bờ tây sông Dnieper vì phòng tuyến đã bị kéo giãn quá nhiều.

Trong khi đó, tình hình an ninh ở Kherson ngày càng phức tạp, khi quân đội Ukraine áp sát ngoại ô thành phố. Giới chức Kherson do Nga bổ nhiệm ngày 24/10 thông báo một người đàn ông thiệt mạng và ba người bị thương trong một vụ đánh bom xe, dường như do lực lượng du kích gây ra.

Các quan chức Ukraine lo ngại về kịch bản nếu phải rút khỏi Kherson, lực lượng Nga có thể cho nổ mìn phá hủy đập thủy điện lớn gần thành phố Novaya Kakhovka, phía bắc Kherson. Tình báo quân đội Ukraine ngày 21/10 cho rằng con đập chứa 18 tỷ m3 nước đã bị cài mìn và hai xe tải chở đầy thuốc nổ đang đỗ trên thân đập cao 30 m.

"Lực lượng Nga có thể đang chuẩn bị phá đập", ISW nhận định và cho rằng hoạt động này nhằm mục đích "gây ngập lụt và mở rộng sông Dnieper để trì hoãn bước tiến của Ukraine".

Cục diện chiến trường tại tỉnh Kherson gần đây. Đồ họa: Guardian.

ISW cũng cảnh báo nếu đập thủy điện Kakhovka bị nổ, nhiều nhà cửa của người sống ở hạ lưu sông Dnieper có nguy cơ bị phá hủy, đồng thời ảnh hưởng tới nguồn cung năng lượng và gây ra hậu quả nghiêm trọng về sinh thái.

Trong khi đó, giới chức Nga thông báo đang giảm mực nước trong hồ chứa đập thủy điện Kakhovka để giảm thiểu thiệt hại trong trường hợp công trình bị đánh sập. Họ tuyên bố thực hiện quyết định này do lo ngại Ukraine sẽ đánh sập đập Kakhovka.

Tại các mặt trận khác, chiến sự tiếp tục diễn biến căng thẳng. Ukraine hôm nay thông báo lực lượng Nga "dùng tên lửa phòng không S-300 cải hoán để tập kích thành phố Mykolaiv", thủ phủ tỉnh Mykolaiv giáp với tỉnh Kherson, song không gây ra thương vong.

Bộ Quốc phòng Nga ngày 23/10 cho biết quân đội nước này tiếp tục tấn công hạ tầng chỉ huy quân sự, năng lượng và kho đạn tại Ukraine, đồng thời đẩy lùi những đợt tiến công của đối phương ở tỉnh Kherson.