"Chúng tôi nhất trí phản đối bất kỳ nỗ lực nào nhằm thay đổi hiện trạng bằng vũ lực hoặc cưỡng ép ở biển Hoa Đông, Biển Đông, cũng như đe dọa các nước khác trong khu vực", Thủ tướng Nhật Yoshihide Suga nói trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Nhà Trắng hôm 16/4.

Ông Suga là lãnh đạo nước ngoài đầu tiên thăm Mỹ kể từ khi ông Biden nhậm chức hồi tháng 1.

Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và Thủ tướng Nhật Yoshihide Suga tại cuộc họp báo chung ở Vườn Hồng, Nhà Trắng hôm 16/4. Ảnh: AFP.

Thủ tướng Nhật cho biết Tổng thống Mỹ tái khẳng định với ông rằng hiệp ước an ninh Mỹ - Nhật sẽ bao trùm cả nhóm đảo Senkaku mà Tokyo đang quản lý. Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền với nhóm đảo này, gọi là Điếu Ngư, và ngày càng tăng cường hoạt động.

Tổng thống Mỹ Biden ủng hộ liên minh ngày càng bền chặt với Nhật. "Chúng tôi cam kết phối hợp để đối mặt với những thách thức từ Trung Quốc và các vấn đề như biển Hoa Đông, Biển Đông cũng như Triều Tiên", Biden nói.

Lãnh đạo hai nước cũng "tái khẳng định" tầm quan trọng của "hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan", một vấn đề đặc biệt nhạy cảm đối với Trung Quốc.

Sau ông Suga làm khách mời đầu tiên của Biden, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in dự kiến đến Washington vào tháng 5. Đây được cho là nhằm thể hiện giá trị mà chính quyền Biden dành cho các đồng minh châu Á trước một Trung Quốc đang trỗi dậy, trở thành thách thức cấp thiết nhất của Mỹ.

Nhật Bản cũng được cho là đã cẩn trọng để tránh gây căng thẳng với Trung Quốc trong chuyến thăm Mỹ lần này. Trung Quốc hiện vẫn là đối tác thương mại quan trọng hàng đầu đối với Nhật Bản.

Kể từ thời cựu thủ tướng Shinzo Abe, Nhật Bản nỗ lực duy trì ổn định trong mối quan hệ với Trung Quốc và không tham gia với Mỹ áp đặt các lệnh trừng phạt Bắc Kinh vì vấn đề Hong Kong, Tân Cương.