Theo nguồn tin từ các quan chức và cựu quan chức thực thi pháp luật hôm 3/2, Bộ Tư pháp Mỹ đang tranh luận về việc sử dụng Đạo luật chống Tổ chức Tội phạm Gây ảnh hưởng và Tham nhũng (RICO) để truy tố những kẻ tham gia cuộc bạo loạn ở tòa nhà quốc hội hôm 6/1. Tuy nhiên, Bộ Tư pháp vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng.

"Đây là vấn đề đang được xem xét trong nội bộ Bộ Tư pháp", quan chức giấu tên nói.

RICO được thông qua năm 1970, quy định các hình phạt nghiêm khắc như kết án 20 năm tù và tịch thu tài sản bất hợp pháp của các tội phạm có tổ chức. Đạo luật này cho phép các công tố viên chống lại các tội ác như giết người, bắt cóc, hối lộ và rửa tiền. RICO ban đầu được sử dụng để truy tố băng đảng mafia nên còn được gọi là đạo luật chống mafia.

Đám đông gây bạo loạn tại tòa nhà quốc hội Mỹ hôm 6/1. Ảnh: Reuters.

Đám đông ủng hộ cựu tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 6/1 đã xông vào tòa nhà quốc hội, gây ra bạo loạn khiến 5 người chết và hàng chục người bị thương. Hiện chưa rõ hành vi của những người này có đủ cấu thành tội danh được đạo luật RICO quy định hay không, cựu quan chức liên bang Mỹ nhận định.

Người phát ngôn của Bộ Tư pháp Mỹ Kristina Midentasqua từ chối bình luận về khả năng áp dụng luật RICO với những kẻ gây bạo loạn Đồi Capitol. Công tố viên liên bang Michael Sherwin trước đó tuyên bố sẽ truy tố đám đông bạo lực hôm 6/1 dựa trên các bằng chứng.

Chính quyền của tân Tổng thống Joe Biden đã cảnh báo chủ nghĩa cực đoan trong nước là mối đe dọa ngày càng tăng kể từ sau cuộc tấn công vào tòa nhà quốc hội. Trong khi đó, người tiền nhiệm Donald Trump lại có thái độ hoàn toàn ngược lại với các nhóm cực hữu như Proud Boys và Oath Keepers. Trump hồi tháng 9/2020 từng kêu gọi Proud Boys "thoái lui và chờ đợi".

Jeffrey Grell, một luật sư chuyên về luật RICO, cho biết luật này thực chất được đưa ra để nhắm vào những kẻ chủ mưu phía sau. "RICO được xây dựng để nhằm vào 'Bố già', kẻ tay không dính máu. Bạn chỉ nên sử dụng RICO để nhắm tới những kẻ cầm đầu", Grell nói.

Các công tố viên Mỹ từng sử dụng luật RICO để chống lại các nhóm tội phạm có tổ chức, như nhóm của phần tử Hồi giáo cực đoan Omar Abdel Rahman, kẻ bị kết tội âm mưu đánh bom trụ sở Liên Hợp Quốc và Cầu George Washington ở New York.

Hơn 170 người đã bị truy tố vì các tội danh liên quan đến cuộc tấn công tòa nhà quốc hội Mỹ hôm 6/1. Cựu tổng thống Trump cũng đối mặt phiên tòa luận tội lần hai vì cáo buộc kích động đám đông dẫn tới bạo loạn.