Bà Jimalita Tillman ở Chicago, Mỹ đã nói về trải nghiệm học tập của con gái Dorothy Jean khi còn nhỏ.

Cô bé bắt đầu được giáo dục tại nhà năm 7 tuổi và tham gia các khóa trung học từ năm 8 tuổi. Ở tuổi lên 10, Jimalita Tillman đã lấy được bằng cao đẳng và hai năm sau cô tốt nghiệp cử nhân. Năm 14 tuổi, cô bé này đã có bằng thạc sĩ về khoa học môi trường.

Năm ngoái, Dorothy Jean, 17 tuổi, đã nhận bằng tiến sĩ về Sức khỏe Hành vi Tích hợp tại Đại học Bang Arizona. Năm nay, cô gái 18 tuổi không chỉ lên kế hoạch cho tương lai của mình mà còn thành lập Viện Lãnh đạo STEAM Dorothy Jeanius để cung cấp các chương trình giáo dục cho thanh thiếu niên da đen ở Chicago.

Jimalita Tillman cho biết, việc con gái đạt được nhiều thành tựu như vậy "không có gì to tát". Người mẹ này tin rằng có một số nguyên tắc nuôi dạy trẻ mà cô tuân thủ đã giúp phát triển tài năng của Dorothy Jean.

Bà Jimalita Tillman cùng con gái Dorothy Jean lấy bằng Tiến sĩ về sức khỏe hành vi tích hợp tại Đại học bang Arizona trong năm 2023. Ảnh: CNBC

Đặt kỳ vọng rõ ràng

Tillman khuyến nghị các bậc cha mẹ nên cùng con xây dựng "hợp đồng kỳ vọng", trong đó thỏa thuận với trẻ về những gì bạn mong đợi ở chúng. Bà đưa ví dụ về việc trẻ phải hoàn thành bài tập trước khi xem tivi hoặc chỉ được tham gia hoạt động yêu thích sau giờ học nếu duy trì được điểm cao.

"Cha mẹ cần phải rõ ràng và ngắn gọn, không thể nước đôi khi tiếp xúc với trẻ em, đặc biệt với trẻ có năng khiếu", Tillman nói.

Theo người mẹ này, những trẻ có năng khiếu đặc biệt lại càng cần có những kỳ vọng và trách nhiệm rõ ràng. Khi trẻ tham gia vào việc thiết lập những quy tắc này cùng bố mẹ sẽ giúp chúng phát triển sự tự tin cũng như tìm được động lực cho bản thân. Đây là những yếu tố quan trọng cho sự thành công lâu dài sau này.

Dạy trẻ về tính trách nhiệm và làm mẫu cho con

Tillman tin rằng cha mẹ là tấm gương tốt nhất để trẻ học hỏi về trách nhiệm. Cô đề nghị: "Hãy có trách nhiệm với bản thân, thể hiện khía cạnh dễ bị tổn thương của mình trước mặt con cái để dạy chúng cách chịu trách nhiệm và hoàn thành nghĩa vụ đúng hạn".

Người mẹ này đưa ra lời khuyên của nhà tâm lý học nổi tiếng Cindy Graham từng chia sẻ với tạp chí HuffPost năm 2021: "Trẻ em có khả năng lặp lại những gì chúng thấy người khác làm, vì vậy điều quan trọng là người chăm sóc phải nhận thức được những bài học mà trẻ học được từ họ".

Theo Tillman, chia sẻ trung thực với trẻ những trải nghiệm của bố mẹ về việc không đạt được mục tiêu mong muốn và cách khắc phục nó. Cách làm này có thể dạy trẻ cách mà người lớn đang phải chịu trách nhiệm với việc đã làm. Đơn giản như nói lời xin lỗi khi bố mẹ đón trễ hoặc nổi cáu về một điều nhỏ nhặt nào đó.

Giữ vững niềm tin

Tillman nhấn mạnh tầm quan trọng của niềm tin. "Nó không nhất thiết phải mang tính tôn giáo: Bạn có thể chỉ cần có niềm tin vào ý tưởng rằng cuối cùng mọi thứ sẽ tự giải quyết". Tillman cho hay, duy trì thái độ tích cực và lạc quan có thể nuôi dưỡng sự tự tin của trẻ.

Người mẹ này cũng cho rằng, sự lạc quan có mối tương quan chặt chẽ với thành công. Trước khó khăn, những đứa trẻ tin rằng "mình sẽ tiếp tục cố gắng" có nhiều khả năng thành công hơn những đứa trẻ dễ bỏ cuộc.

"Cha mẹ cũng như con cái đều cần sự tự tin đó khi đối mặt với những trở ngại không thể tránh khỏi trong cuộc sống như đến hạn thanh toán hóa đơn hay đến hạn nộp học phí", Tillman nói.

Tránh so sánh không phù hợp

Tillman khẳng định chưa bao giờ so sánh thành tích của con gái với người khác và kêu gọi các bậc cha mẹ cũng không nên so sánh con mình với Dorothy Jane. Theo người mẹ này, mỗi đứa trẻ đều phát triển theo một tốc độ riêng, việc so sánh có thể gây tác dụng phụ khiến trẻ luôn tự ti vì thua kém.

Bà nhấn mạnh: "Đừng nói với con rằng ‘Con phải như thế này thế nọ’. So sánh rất có hại cho lòng tự trọng và sự tự tin của trẻ. Chúng ta nên nghĩ cách giúp trẻ trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình".