"Hệ thống quang điện tử sẽ giúp tàu ngầm nhận biết tình hình bên ngoài nhanh hơn nhiều những gì mắt thường có thể thấy. Điều này đồng nghĩa thủy thủ đoàn không cần thò kính tiềm vọng ra ngoài và tạo thêm các điểm dễ tổn thương trên tàu ngầm", Bộ trưởng Quốc phòng Australia Peter Dutton hồi đầu tuần phát biểu tại cơ sở ở Adelaide của hãng đóng tàu ASC.

Hệ thống kính tiềm vọng đời cũ buộc tàu ngầm phải nổi lên gần mặt nước và đưa ống ngắm quang học ra ngoài để quan sát tình hình xung quanh, khiến chiến hạm dễ bị đối phương phát hiện hơn.

Chi phí nâng cấp hệ thống quang điện tử cho tàu ngầm lớp Collins trong biên chế hải quân Australia là 381 triệu USD. Hệ thống mới được kỳ vọng giúp các tàu ngầm của Australia duy trì lợi thế chiến thuật trong thu thập thông tin tình báo, giám sát, trinh sát và tác chiến chống tàu mặt nước.

Tàu ngầm đầu tiên được nâng cấp sẽ là HMAS Rankin, chiến hạm mới nhất thuộc lớp Collins được biên chế hồi tháng 3/2003. Quá trình nâng cấp dự kiến bắt đầu từ năm 2024 và tàu ngầm Australia sẽ vận hành hệ thống quang điện tử mới vào năm 2026.

Tàu ngầm HMAS Collins, HMAS Farncomb, HMAS Dechaineux và HMAS Sheean di chuyển theo đội hình khi đi qua vịnh Cockburn Sound, Tây Australia tháng 2/2019. Ảnh: BQP Australia.

Bộ trưởng Dutton nói gói nâng cấp sẽ đảm bảo cho các tàu ngầm diesel-điện lớp Collins "vẫn là lực lượng răn đe mạnh mẽ và linh hoạt". "Hệ thống quang điện tử sẽ giúp tàu ngầm của chúng ta ẩn mình tốt hơn bằng các giảm thời gian nổi lên mặt nước. Ẩn mình là yếu tố sống còn đối với tàu ngầm", ông Dutton nói.

Australia dự kiến thay thế tàu ngầm diesel-điện lớp Collins bằng tàu ngầm năng lượng hạt nhân đóng theo hiệp ước AUKUS ký với Anh và Mỹ. Thủ tướng Australia Scott Morrison, Thủ tướng Anh Boris Johnson và Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 5/4 gặp nhau để đánh giá tiến độ triển khai quan hệ đối tác AUKUS.

Australia cũng lên kế hoạch thiết lập căn cứ tàu ngầm ở bờ biển phía đông nước này, đồng thời mở rộng năng lực hiện có. "Chúng ta sẽ mua ít nhất 8 tàu ngầm, đồng nghĩa với hàng nghìn công việc được tạo ra tại đây", Bộ trưởng Dutton nói.

Tàu ngầm lớp Collins được phát triển từ cuối những năm 1970, đầu những năm 1980 nhằm thay thế lớp Oberon. Tàu ngầm lớp Collins là phiên bản phóng to của lớp Vastergotland của Thụy Điển.

Tổng cộng có 6 tàu ngầm lớp Collins được chế tạo, chiếc đầu tiên là HMAS Collins được biên chế tháng 7/1996. Các chiến hạm lớp này được nâng cấp hệ thống thủy âm năm 2020 trong hợp đồng trị giá hàng triệu USD.

Chiến hạm lớp Collins có lượng giãn nước 3.100 tấn khi nổi và 3.400 tấn khi lặn, dài hơn 77 m, có thể di chuyển với vận tốc 37 km/h khi lặn với tầm hoạt động khoảng 21.300 km.

Chúng được trang bị 6 ống phóng ngư lôi 530 mm, có thể mang theo tổng cộng 22 quả đạn gồm ngư lôi Mk.48 Mod 7 và tên lửa chống hạm UGM-84C Harpoon.