Trong cuộc sống của chúng ta, có người rất giỏi điều khiển người khác. Họ nhận thức rõ nhược điểm bản chất, tâm lý người khác. Và họ giỏi nguỵ trang khiến bạn khó phát hiện ra họ đang thao túng tâm lý, hành vi của bạn.

Họ có thể là đối tác, đồng nghiệp, gia đình hoặc bạn bè. Dưới đây là những đặc điểm tâm lý của người thích kiểm soát từ góc độ tâm lý học. Đồng thời học cách nhận ra cũng như cách đối phó để bảo về quyền tự chủ và bảo vệ cảm xúc tránh bị tổn thương.

4 đặc điểm khi bạn bị kiểm soát

1. Can thiệp vào cuộc sống của bạn

Những kẻ thích kiểm soát thường can thiệp vào cuộc sống của mọi người xung quanh. Bởi một mặt họ cảm thấy thiếu cảm giác an toàn. Mặt khác vì đó là phương tiện để họ kiểm tra xem bạn có dễ bị “kiểm soát” hay không.

Họ sẽ thường hỏi những câu liên quan đến quyền riêng tư cá nhân của bạn. Họ cố gắng kiểm soát cuộc sống, thời gian, mối quan hệ xã hội và các lựa chọn cá nhân của bạn.

Các chiến thuật phổ biến bao gồm hỏi về lịch trình của bạn, can thiệp vào các mối quan hệ của bạn và thậm chí cố gắng hạn chế tương tác của bạn với người khác.

2. Vượt qua ranh giới cá nhân của bạn

Những kẻ thích kiểm soát thường sẽ cố gắng vượt qua ranh giới cá nhân của bạn. Chẳng hạn như họ sẽ nhân danh “hài hước” hoặc “quan tâm”.

Họ có thể giả vờ quan tâm đến quyền riêng tư của bạn, đưa ra lời khuyên hoặc chia sẻ nỗi đau của bạn. Nhưng thực ra họ đang cố gắng tìm hiểu thêm về bạn và các vấn đề riêng tư xoay quanh bạn để có thể dễ dàng kiểm soát.

Nếu bạn cảm thấy đối phương luôn quá quan tâm đến chuyện riêng tư của mình thì hãy cảnh giác, có thể đối phương đang muốn xâm nhập vào vùng an toàn của bạn và chuẩn bị cho những hành động thao túng tiếp theo.

3. Không bao giờ xin lỗi, chỉ thanh minh

Một người muốn kiểm soát bạn, trong thâm tâm họ, bạn là nô lệ không hơn không kém. Vì vậy, họ sẽ không bao giờ xin lỗi một cách chân thành.

Ngay cả khi bạn phát hiện ra rằng họ đang thao túng bạn, họ sẽ không chân thành thừa nhận rằng họ đã sai mà sẽ đưa ra một số lời giải thích hợp lý để cố gắng biện minh cho hành động của mình.

Họ thích sử dụng những cụm từ “Tôi chỉ quan tâm đến bạn” và “Điều đó là vì lợi ích của chính bạn” để che đậy mong muốn kiểm soát của họ.

Một người muốn kiểm soát bạn, trong thâm tâm họ, bạn là nô lệ không hơn không kém. (Ảnh minh hoạ)

4. Không cho bạn thời gian để suy nghĩ

Những người thao túng người khác sẽ không bao giờ cho bạn thời gian để suy nghĩ lại. Họ nạp nhiều thông tin đến mức não bạn không thể dừng lại và không có thời gian suy nghĩ xem bạn có bị thao túng hay không.

Họ có thể thay đổi chủ đề thường xuyên, tạo áp lực tâm lý, khiến bạn quá bận rộn để suy nghĩ và do đó dễ bị họ lôi kéo hơn.

Tóm lại, hiểu được đặc điểm tâm lý của một kẻ thích kiểm soát là bước đầu tiên để bảo vện chính bạn, đừng dễ dàng bị kiểm soát trong vô thức. Nếu bạn thấy mình rơi vào tình cảnh này thì đừng ngại tạo khoảng cách với họ và kiên quyết từ chối mọi hành vi vi phạm ranh giới cá nhân.

3 cách để thoát khỏi sự kiểm soát

1. Giữ kết nối với các mối quan hệ khác

Một trong những điều mà người có hành vi kiểm soát và thao túng tâm lý chính là tạo ra khoảng cách giữa bạn với người thân. Hơn nữa, việc chia sẻ mối quan hệ không hạnh phúc cho gia đình, bạn bè hay người quen có thể khiến bạn cảm thấy tự ti và càng không muốn nói ra.

Tuy nhiên để bảo vệ chính mình, bạn hãy hít thở sâu, bỏ qua những ngại ngùng và cố gắng giữ kết nối với mọi người xung quanh. Đó có thể là đồng nghiệp, hàng xóm, người thân hay một nhà trị liệu vì họ sẽ giúp bạn giữ tỉnh táo, bình tĩnh và hỗ trợ bạn bất cứ khi nào.

Để bảo vệ chính mình, bạn hãy hít thở sâu, bỏ qua những ngại ngùng và cố gắng giữ kết nối với mọi người xung quanh. (Ảnh minh hoạ)

2. Giữ tinh thần tỉnh táo và yêu thương bản thân

Thật không dễ dàng khi phải đối mặt với việc kết thúc một mối quan hệ với đối phương là người có xu hướng kiểm soát tâm lý. Vì điều này có thể tác động tiêu cực lên sức khoẻ tinh thần lẫn thể chất của bạn.

3. Tìm kiếm sự giúp đỡ

Ở trong một mối quan hệ mà bạn bị thao túng tâm lý quá lâu, bạn có thể cảm thấy khó chịu khi có người nào đó quá quan tâm đến cảm xúc của bạn và khiến bạn không dám kêu cứu sự giúp đỡ từ người khác.

Tuy nhiên, sau khi đã xác định đâu là những người có thể hỗ trợ cho bạn, hãy thường xuyên cho họ biết tình hình hiện tại của bạn, điều bạn cần mọi người giúp. Điều quan trọng là bạn phải lên tiếng kêu gọi sự giúp đỡ, đừng chịu đựng một mình.