Nguyên lý động cơ Hybrid

Động cơ Hybrid sớm xuất hiện từ đầu thế kỷ 20, khi các nhà sáng chế đã biết cách kết hợp động cơ xăng và mô-tơ điện nhằm giảm mức nhiên liệu tiêu thụ. Nhưng thời điểm ấy, giá xăng rẻ khiến phương pháp này không khả thi. Cho đến hơn 90 năm sau, giá nhiên liệu leo thang khiến công nghệ này tái xuất và trở thành xu hướng giai đoạn đầu thế kỷ 21.

Ô tô Hybrid đã phổ biến trên thế giới hơn 20 năm, đặc biệt là những quốc gia và khu vực đi đầu về ô tô như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc,... Nhưng tại Việt Nam, Hybrid vẫn là cái gì đó xa lạ. Động cơ Hybrid không sử dụng nguồn điện bên ngoài có 3 loại chính, gồm Hybrid nối tiếp, Hybrid song song và Hybrid kết hợp.

Như tên gọi, Hybrid kết hợp tận dụng ưu điểm của cả Hybrid nối tiếp và Hybrid song song. Hệ thống có bộ chia công suất, đảm trách nhiệm vụ thay đổi liên tục tỷ số truyền công suất động cơ đốt trong/mô-tơ điện tới bánh xe, nhằm đưa ra phương án tiết kiệm nhất tại từng thời điểm. Đây là loại Hybrid đang sử dụng trên Toyota Corolla Cross.

 

Trong quá trình di chuyển, mô-tơ điện sẽ vận hành độc lập khi người lái ấn nút khởi động xe, tăng tốc chậm hoặc di chuyển với tốc độ ổn định (tùy theo dung lượng pin). Khi tăng tốc nhanh, động cơ đốt trong sẽ đóng vai trò chính trong việc cung cấp lực kéo, mô-tơ điện hỗ trợ để quá trình tăng tốc nhanh và dễ dàng hơn. Khi người lái buông chân ga hoặc phanh để giảm tốc, hệ thống sẽ sử dụng động năng lãng phí để nạp lại năng lượng cho bộ pin. Khi xe dừng tạm thời, cả động cơ đốt trong và mô-tơ điện ngắt nhằm bảo toàn năng lượng.

Những hiểu lầm về động cơ Hybrid

- Xe Hybrid yếu hơn xe xăng: Sai. Đây là hiểu lầm phổ biến nhất, hình thành từ thuở sơ khai của ô tô Hybrid. Thời điểm ấy, các nhà sản xuất tối ưu khả năng tiết kiệm nhiên liệu nên ô tô Hybrid khá chậm chạp. Nhưng với những tiến bộ công nghệ, ô tô Hybrid ngày nay mang tới khả năng vận hành mạnh mẽ. Ít ai biết rằng, công nghệ này còn được ứng dụng trên xe đua F1. 

Ví dụ như Toyota Corolla Cross, xe có động cơ xăng 1.8L công suất 97 mã lực và mô-men xoắn 142 Nm, kết hợp với mô-tơ điện công suất 53 mã lực và mô-men xoắn 163 Nm. Khi động cơ và mô-tơ cùng hoạt động, xe mang tới khả năng vận hành vượt trội hơn đáng kể so với phiên bản chỉ trang bị động cơ xăng.

Anh Tuấn Phạm, người sau khi lái thử Toyota Corolla Cross 1.8HV tại đại lý chia sẻ rằng: "Lái xe Hybrid không khác với một chiếc ô tô xăng bình thường, không có độ trễ hay chậm chạp như nhiều người lầm tưởng. Thậm chí, chiếc Corolla Cross Hybrid còn êm, yên tĩnh và bốc hơn lúc tăng tốc so với bản động cơ xăng".

 

- Xe Hybrid không bảo vệ môi trường: Sai. Nhiều chuyên gia lập luận rằng, năng lượng dành cho việc dây chuyền sản xuất, và việc khai thác đất hiếm để chế tạo pin khiến ô tô Hybrid gây ô nhiễm môi trường hơn so với sản xuất một chiếc ô tô truyền thống. Một cuộc điều tra độc lập được tiến hành tại Mỹ đã chứng minh rằng, sản xuất ô tô Hybrid tốn năng lượng hơn, nhưng trong suốt nhiều năm sử dụng, lượng khí thải giảm được nhiều hơn khí thải trong quá trình sản xuất. Điều này đồng nghĩa rằng, lựa chọn ô tô Hybrid là lựa chọn bảo vệ môi trường.

- Chỉ xe đắt tiền mới có động cơ Hybrid: Sai. Ô tô Hybrid gây được tiếng vang đầu tiên trên thế giới là Toyota Prius, một mẫu xe dành cho người dùng bình dân. Hiểu lầm này có tại Việt Nam là bởi, trước đây chỉ có dòng xe Lexus tại Việt Nam được trang bị công nghệ này. Toyota Corolla Cross là mẫu xe phổ thông đầu tiên dùng công nghệ Hybrid bán dưới dạng chính hãng, giá bán dưới 1 tỷ đồng, phù hợp với số đông.

 

- Xe Hybrid không bền: Sai. Năm 2012, tờ Business Insider viết, 98% những mẫu xe Toyota Prius bán ra 12 năm qua vẫn lăn bánh trên khắp nước Mỹ. Có nghĩa rằng, ô tô Hybrid không hề dễ hỏng như nhiều người nghĩ, vẫn bền bỉ sánh ngang với ô tô thông thường.

- Pin Hybrid đắt tiền và khó thay thế: Sai. Chi phí thay bộ pin mỗi dòng xe Hybrid là khác nhau, trung bình vào khoảng 3.000 USD thay mới tại nước ngoài. Nhưng bộ pin có tuổi thọ trung bình lên đến 8 năm. Độ bền bộ pin còn phụ thuộc vào nhiệt độ, môi trường, khói bụi,... 

Ở Việt Nam, Toyota Corolla Cross được bảo hành chính hãng 3 năm hoặc 100.000 km. Vì thế trong thời gian này, khách hàng không phải lo lắng gì đến vấn đề hỏng hóc hay phải bỏ tiền mua bộ pin mới. Chi phí thay bộ pin vào khoảng hơn 90 triệu đồng.

 

- Sử dụng ô tô Hybrid rất tốn kém: Sai. Bảo dưỡng Toyota Corolla Cross Hybrid không khác gì ô tô động cơ xăng thông thường, chỉ thêm khâu vệ sinh lọc gió của bộ pin. Anh Nghĩa Thắng, người sử dụng chiếc Lexus RX450h cho biết, chi phí bảo dưỡng không khác biệt nhiều so với những chiếc xe sang anh sử dụng trước đây. Anh còn được hưởng lợi vì xe tiết kiệm nhiên liệu hơn đáng kể.

Tính đến tháng 4/2020, Toyota đã bán tổng cộng hơn 15 triệu xe Hybrid đến tay người tiêu dùng trên khắp thế giới. Chỉ tính riêng tại châu Âu, con số này đã vượt mốc 2,8 triệu xe với 19 mẫu xe khác nhau, bao gồm cả thương hiệu Toyota và Lexus. Hàng triệu người đã lựa chọn ô tô Hybrid đủ giải nghĩa công nghệ này không có bất cứ thua thiệt nào về độ bền hay tốn kém trong quá trình sử dụng.