"Tình hình chiến trường Ukraine hiện không còn bế tắc nữa. Nga đã lấy lại động lực và đang tiến công dọc chiến tuyến dài 1.000 km", cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ Robert Gates nói trong cuộc phỏng vấn hôm 21/2.

Ông Gates cho rằng Nga hứng chịu thiệt hại nặng nề trong chiến sự nhưng "đang cảm thấy tình thế đảo chiều và cờ đang đến tay họ" do tình trạng khan hiếm đạn dược của Ukraine. "Nguồn tiếp tế của Nga ngày càng tăng, cho phép họ duy trì mật độ hỏa lực pháo binh gấp 10 lần đối phương", ông cho hay.

Pháo binh Nga tham chiến tại mặt trận Donetsk hồi t háng 1. Ảnh: RIA Novosti

Cựu bộ trưởng Mỹ thừa nhận các đồng minh châu Âu trong NATO, vốn thường bị Washington chỉ trích, đã tăng cường hỗ trợ Kiev nhưng không đủ khả năng gửi lượng lớn vũ khí. "Những khí tài đầu tiên do NATO chế tạo chỉ có thể xuất hiện trên chiến trường vào năm 2025. Nguồn viện trợ thực sự cho quân đội Ukraine đến từ Mỹ, nhưng nó đang bị đình trệ", ông cho hay.

Gates chỉ trích quốc hội Mỹ chậm trễ phê duyệt viện trợ những loại vũ khí then chốt cho Ukraine, trong đó có tên lửa tầm xa, khiến Kiev gặp hạn chế đáng kể trên chiến trường.

"Thời gian thông qua gói viện trợ 60 tỷ USD hiện nay sẽ là yếu tố quyết định khả năng sống còn của Ukraine trước đợt tiến công mới do Nga phát động trong năm 2024. Nó sẽ tăng cường đáng kể năng lực phòng không cho Ukraine, giúp họ thiết lập mạng lưới phòng thủ mạnh mẽ để hạn chế nguy cơ mất thêm lãnh thổ", cựu quan chức Mỹ nhấn mạnh.

Bộ Quốc phòng Nga ngày 17/2 tuyên bố kiểm soát hoàn toàn Avdeevka, thành trì chiến lược ở Donetsk mà họ đã dồn lực tấn công từ tháng 10/2023. Đây là thắng lợi lớn nhất mà quân đội Nga giành được kể từ khi kiểm soát thành phố Bakhmut hồi tháng 5/2023.

Chiến thắng này được cho là sẽ giúp Nga tăng đáng kể sĩ khí cho lực lượng, ngay trước thềm kỷ niệm hai năm chiến sự nổ ra ở Ukraine vào ngày 24/2. Đây cũng có thể là diễn biến mang tính bước ngoặt, góp phần thay đổi cục diện chiến trường, trong bối cảnh quân đội Ukraine ngày càng suy kiệt về lực lượng và khí tài, phải chuyển sang thế phòng ngự trên khắp chiến tuyến.

Cục diện chiến sự Nga - Ukraine. Đồ họa: WP

Mỹ đến nay vẫn là bên viện trợ quân sự lớn nhất cho Ukraine, với hàng chục tỷ USD viện trợ an ninh và liên tục cam kết ủng hộ Kiev đến chừng nào còn cần thiết. Tuy nhiên, sự phản đối của các nghị sĩ Cộng hòa theo đường lối cứng rắn đã làm dấy lên nghi ngờ về khả năng duy trì viện trợ của Mỹ, khi Ukraine đang chuẩn bị bước sang năm thứ ba chiến sự.