Đặc phái viên của Mỹ về Trung Đông Jason Greenblatt (giữa, phía trước) phát biểu tại cuộc họp HĐBA LHQ ở New York, Mỹ, ngày 23/7/2019. (Ảnh: THX)

Ngày 23/7, phát biểu tại một cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thảo luận tình hình Trung Đông, đặc phái viên của Mỹ về Trung Đông Jason Greenblatt cho rằng cuộc xung đột giữa Israel và Palestine không giải quyết được bằng “sự đồng thuận quốc tế" mà chỉ bằng đàm phán trực tiếp giữa hai bên.

Phát biểu trên đi ngược lại quan điểm của các nước thành viên khác trong Hội đồng Bảo an và nhiều nước đã lên tiếng chỉ trích, trong đó có các đồng minh châu Âu của Mỹ.

Ông Greenblatt đang phối hợp với cố vấn cấp cao Nhà Trắng Jared Kushner thúc đẩy kế hoạch hòa bình Trung Đông của Mỹ. Kế hoạch này được Washington xây dựng trong hơn 2 năm, gồm 2 phần kinh tế và chính trị nhằm giải quyết cuộc xung đột Israel-Palestine.

Nhân hội nghị quốc tế tại Bahrain hồi cuối tháng 6 vừa qua, Mỹ đã công bố phần kinh tế của kế hoạch này, trong đó trọng tâm là các khoản đầu tư lên tới 50 tỷ USD trong vòng 10 năm dành cho các vùng lãnh thổ Palestine gồm Bờ Tây và Dải Gaza cũng như các quốc gia trong khu vực như Jordan, Liban và Ai Cập. Tuy nhiên, Chính quyền Palestine đã tẩy chay hội nghị này và phản đối phần kế hoạch được Mỹ công bố.

Tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an, ông Greenblatt cho rằng “cuộc xung đột sẽ không chấm dứt dựa trên một sự đồng thuận quốc tế về bên nào đúng bên nào sai."

Ông cũng nhấn mạnh "một nền hòa bình lâu dài và toàn diện sẽ không được tạo ra bằng cách tán thành luật pháp quốc tế hay những nghị quyết không rõ ràng và nặng về ngôn từ” và cách duy nhất giải quyết xung đột Palestine và Israel là đàm phán trực tiếp giữa hai bên.

Phản bác quan điểm trên của đại diện Mỹ, Đại sứ Đức tại Liên hợp quốc Christoph Heusgen nhấn mạnh “chính Mỹ đã từ bỏ sự đồng thuận quốc tế,” đồng thời chỉ trích những phát biểu “tùy tiện” của ông Greenblatt về các nghị quyết của Liên hợp quốc.

Ông Heusgen tái khẳng định cam kết của Đức đối với giải pháp hai nhà nước, coi đây là giải pháp duy nhất cho cuộc xung đột Palestine-Israel.

Trong khi đó, Đại sứ Anh tại Liên hợp quốc Karen Pierce nêu rõ tất cả các nước có trách nhiệm thực thi các nghị quyết của Liên hợp quốc.

Về phần mình, Đại sứ Pháp tại Liên hợp quốc Nicolas de Rivier khẳng định nước này cam kết theo đuổi "những biện pháp đã được cộng đồng quốc tế nhất trí đối với giải pháp hai nhà nước.”

Cũng tại cuộc họp, Phó Đại diện thường trực của Trung Quốc tại Liên hợp quốc Ngô Hải Đào khẳng định giải pháp 2 nhà nước là con đường đúng đắn duy nhất để giải quyết xung đột giữa Palestine và Israel.

Ông Ngô Hải Đào kêu gọi cộng đồng quốc tế thúc đẩy Palestine và Israel sớm nối lại đàm phán, cuối cùng tiến tới thành lập một nhà nước Palestine trên cơ sở các đường biên giới năm 1967 và Đông Jerusalem là thủ đô.