Trong một số phát sóng của chương trình Kiểm định bảo vật nổi tiếng của đài CCTV Trung Quốc, một nam thanh niên đã cầm "chiếc bát vỡ" đi thẩm định và kết quả sau đó đã thu hút sự chú ý cực lớn của khán giả.

Khi mới cầm chiếc bát lên, nhiều người trong khán phòng đã bật cười vì "bảo vật" của chàng trai có vẻ ngoài xem chừng quá tầm thường. Đó chỉ là một chiếc bát nhỏ màu đen đã bị sứt, trông rất cũ kỹ. 

Chiếc bát sứt được đem tới kiểm định trông rất bình thường

Theo lời kể thanh niên, chiếc bát của anh là do ông nội để lại, là đồ cổ từ thời nhà Tống. Dẫu vậy, một chiếc bát thô kệch bị vỡ thực sự dù có được lưu truyền từ xa xưa thì cũng không phải là bảo vật và có quá nhiều giá trị. Hầu hết mọi người đều cho rằng đây sẽ lại là một "bảo vật rởm" nữa trong chương trình và điều đó cũng không ngạc nhiên vì không ít người từng ảo tưởng rằng đồ vật của mình rất giá trị cho đến khi được các chuyên gia "thức tỉnh". 

Tuy nhiên, các chuyên gia thì giữ thái độ khá bình tĩnh. Sau một hồi xem xét kỹ lưỡng, một vị chuyên gia đã có hành động rất bất ngờ, đó là quyết định lấy nước đổ vào trong bát. 

Thí nghiệm kỳ lạ của chuyên gia khiến mọi người ban đầu đều khó hiểu

Cảnh tượng ngay sau đó khiến cả khán phòng phải ồ lên thích thú và kinh ngạc. Không biết vì lý do gì, bên trong đáy bát màu đen lại dần dần hiện ra hình một chiếc lá vô cùng sống động. 

Bên trong bát có một chiếc lá chỉ hiện ra khi rót nước vào

Hiện tượng kỳ lạ này cũng đã được giải thích ngay sau đó và càng khiến người xem phải trầm trồ hơn nữa. Cảnh tượng thú vị vừa rồi hoàn toàn không phải trò ảo thuật nào mà chiếc bát sứt màu đen này chính là Mộc Diệp trản (chén lá cây) - một sản phẩm thủ công được gọi là quốc bảo của Nhật Bản thời xưa và cũng đã được truyền vào Trung Quốc trong thời Nam Tống. 

Hình ảnh một chiếc chén lá cây được sản xuất dưới tay nghề thủ công đã thất truyền của người xưa

Vật dụng này thực chất là chiếc chén uống trà chứ không phải bát canh như chàng trai đã hiểu nhầm. Chén lá cây được sản xuất một cách đặc biệt, thể hiện sự tài tình của người xưa. Chiếc lá sống động trong chén là lá thật, được ép vào dưới đáy qua việc nung và tráng men cực kỳ tỉ mỉ, phức tạp.

Vào thời nhà Nguyên, do nhiều yếu tố khác nhau như chiến tranh, nghề thủ công này gần như bị thất truyền, thậm chí nếu có chế tạo ra thì nó còn kém xa trình độ của thời Nam Tống. Tương truyền, quy trình sản xuất loại sứ đặc biệt này chia làm hàng chục công đoạn và tỷ lệ thành công chỉ dưới 20% mà thôi. Người thợ đã tận dụng mức nhiệt độ rất cao để có thể ép chiếc lá vào bên trong lớp men và phủ tráng lớp men khác. Khi rót nước ở một nhiệt độ nhất định vào chén, chiếc lá mới lộ ra còn bình thường thì không rõ ràng đến vậy.

Khi người ta uống trà bằng chén lá cây, chiếc lá dần dần hiện ra trong làn nước trong veo tạo cảm tưởng như thể lá mùa thu vô tình rơi vào chén, khiến việc thưởng trà càng thêm thi vị hơn. Người ta sẽ cảm thấy thứ trong chén không phải chỉ là trà, mà là thiên nhiên, đất trời cùng hội tụ. 

Giá của chiếc chén "ảo thuật" cực kỳ quý hiếm này tất nhiên không thể rẻ. Số lượng chén lá cây chuẩn thời Nam Tống hiện nay còn được lưu truyền tại Trung Quốc rất ít. Kỷ lục đấu giá lớn nhất cho một chiếc chén tương tự là 11,42 triệu nhân dân tệ.