Người dân tại một điểm tiêm chủng ở Sydney hôm 7/7. Ảnh: AFP.

Tổ chức Y tế Thế giới xem Delta là một mối quan tâm. Cách định danh này có nghĩa nếu không kiểm soát được biến chủng mới, dịch có thể bùng phát như năm 2020 với Alpha. Vậy biến chủng Delta và Alpha khác nhau như thế nào?

Triệu chứng

Giáo sư Stuart Turville, Viện Kirby, Australia, cho rằng Delta có khả năng lây lan cao hơn Alpha khoảng 30-50%. Con số này có nghĩa 100 người tiếp xúc F0 sẽ có 12 người nhiễm theo. Nếu 100 người tiếp xúc một người bị nhiễm Alpha, sẽ có 8-9 người bị nhiễm theo.

Một công trình nghiên cứu quy mô cộng đồng tại Anh đã tìm hiểu về các triệu chứng ở những người bị nhiễm biến chủng Delta. Dựa vào dữ liệu của công trình nghiên cứu, Giáo sư Tim Spector, Đại học King's College London (Anh), cho biết triệu chứng đầu tiên ở những người bị nhiễm biến chủng Delta là nhức đầu. Các triệu chứng phổ biến khác như cảm lạnh, đau cổ họng, sổ mũi và sốt (đối với người chưa tiêm vaccine).

Các triệu chứng trên rất khác với biến chủng Alpha là sốt, ho, mệt mỏi, mất vị giác... Dưới đây là bảng phân biệt triệu chứng và mức độ phổ biến của những dấu hiệu này ở bệnh nhân nhiễm biến chủng Delta và Alpha (mức độ phổ biến được đánh giá từ cao xuống thấp tương ứng 4-1).

Độc lực

Mức độ nguy hiểm của virus thường được đánh giá qua tỷ lệ tử vong và tỷ lệ nhập viện. Do biến chủng Delta mới xuất hiện, những nghiên cứu về nguy cơ tử vong và nhập viện chưa nhiều. Vì vậy, chúng ta chưa thể đánh giá đúng về sự nguy hiểm của Delta.

Tuy nhiên, theo Giáo sư Turville, biến chủng này không nguy hiểm như Alpha. Ông trích dẫn dữ liệu nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tử vong trong vòng 28 ngày ở những người bị nhiễm biến chủng Delta là 0,3%, còn với Alpha là 1,9%.

Tuy nhiên, một nghiên cứu nhỏ hơn ở Scotland công bố trên The Lancet cho thấy người bị nhiễm biến chủng Delta có tỷ lệ nhập viện là 2,2%, so với Alpha là 1,7%.

Theo một công trình nghiên cứu công bố mới đây, so với các biến chủng khác, người bị nhiễm Alpha có nguy cơ tử vong cao hơn 65%. Nhưng đây chỉ là con số tương đối.

Trong thực tế, tỷ lệ tử vong ở người bị nhiễm biến chủng Alpha là 5/1.000 bệnh nhân. Tỷ lệ này ở người bị nhiễm biến chủng khác là 4/1.000 người nhiễm.

Tin vui là vaccine Covid-19 của Pfizer và AstraZeneca đều có hiệu quả chống biến chủng Delta lên đến hơn 90%. Đây là lý do chúng ta nên quyết định đi tiêm vaccine càng sớm càng tốt. Bởi không có khái niệm "vaccine xịn" để chờ đợi.

Virus cũng như các vi sinh vật khác, nhất là virus RNA như nCoV biến hoá rất nhanh. Để sinh tồn, chúng phải lây cho càng nhiều người càng tốt. Tuy nhiên, chúng cũng trở nên "lành" hơn để cùng chung sống với con người.

Đến nay, sau hơn một năm, virus này đã biến hóa thành 9 biến chủng khác nhau và Delta là mới nhất. Trong tương lai gần, chúng ta sẽ nghe đến biến chủng "Delta Plus".

Quy luật Darwin cho phép chúng ta tiên đoán rằng virus sẽ còn biến hóa thành nhiều biến chủng khác trong tương lai. Chúng càng có khả năng lây lan tốt hơn, nhưng cũng "hiền lành" hơn. Đó là xu hướng khá nhất quán với Delta.

Bài viết do Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Chương trình Nghiên cứu di truyền dịch tễ học và loãng xương thuộc Viện nghiên cứu Y khoa Garvan, Giám đốc Trung tâm Công nghệ Y tế, Đại học Công nghệ Sydney, Australia, cung cấp thông tin.