Nhà phát minh nổi tiếng Thomas Edison đã từng nói "Thiên tài là 1% cảm hứng và 99% nỗ lực". Đây là lý do vì sao hàng loạt những danh nhân trên thế giới ngủ rất ít. Nghệ thuật gia Leonardo da Vinci từng thức trắng hàng đêm để làm nên những tác phẩm hội họa kinh điển, trong khi nhà khoa học Nikola Tesla từng nói ông chỉ ngủ 2 tiếng mỗi ngày.

Ngày nay, nhiều người nổi tiếng cũng không ngủ nhiều. Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là chỉ ngủ 4 tiếng mỗi ngày trong khi CEO Tim Cook của hãng Apple luôn dậy trước 4 giờ sáng và điều đáng ngạc nhiên là hầu hết những người thành công này đều cho biết họ không cảm thấy bị ảnh hưởng khi lao động "thái quá" như vậy.

Nghe có vẻ hoang đường nhưng những người thành công nhất thế giới thường có cuộc sống khá bận rộn và ngủ khá ít. Doanh nhân Elon Musk được cho là chỉ ngủ 4 tiếng mỗi ngày khi phải điều hành rất nhiều dự án cũng như công việc kinh doanh. Trong khi đó người bình thường lại ngủ đủ giấc, tầm 7-8 tiếng tùy mỗi quốc gia.

Bất chấp điều đó, nhiều nghiên cứu cho rằng việc ngủ nhiều mới khiến các lao động làm việc hiệu quả và đảm bảo nền kinh tế phát triển bền vững.

Thời gian ngủ bình quân và GDP bình quân đầu người

Ngủ càng nhiều càng giàu

Báo cáo mới đây của Sleep Cycle cho thấy tính bình quân trên thế giới, lao động ngủ khoảng 7 tiếng 12 phút mỗi ngày, trong đó ngủ ít nhất là lao động Nhật với khoảng 6 tiếng 20 phút. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên khi Nhật Bản là nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới.

Trong khi đó Việt Nam có thu nhập thuộc hàng thấp trên thế giới nhưng cũng ngủ ít không kém, chỉ vào khoảng 6 tiếng 50 phút.

Dẫu vậy, điều trớ trêu là New Zealand, một quốc gia khá phát triển lại có lao động ngủ nhiều nhất thế giới với gần 7 tiếng 45 phút. Nếu nhìn vào sơ đồ, chúng ta có thể thấy rõ những nước có thu nhập cao thường ngủ nhiều hơn những nước mà lao động ngủ ít.

Những nền kinh tế như Mỹ, Anh, Đức, Thụy Sĩ đều có lao động ngủ khá nhiều so với các nước kém phát triển, vào khoảng 7 tiếng 20 phút cho đến 7 tiếng 35 phút mỗi ngày.

Điều đáng ngạc nhiên nữa là Trung Quốc, nền kinh tế số 2 thế giới lại có lao động chỉ ngủ bình quân 7 tiếng 5 phút mỗi ngày trong khi Singapore, nước có thu nhập bình quân đầu người rất cao lại chỉ ngủ 6 tiếng 50 phút mỗi ngày.

Các chuyên gia cho rằng việc tăng trưởng nóng và vẫn còn nhiều yếu tố của một nền kinh tế đang phát triển khiến lao động Trung Quốc chưa được phép ngủ nhiều. Trong khi Singapore với lực lượng lao động mỏng và không có nhiều điều kiện tài nguyên buộc người dân nước này phải tăng giờ làm.

Trên thực tế, Tổ chức giấc ngủ quốc gia (NSF) cho thấy một người trưởng thành cần khoảng 7-9 tiếng ngủ đầy đủ mỗi ngày để đảm bảo sức khỏe cũng như năng suất lao động. Việc thức liên tục 20 tiếng cũng tương đương với việc cơ thể uống hết một chai rượu, qua đó làm giảm sự tỉnh táo cũng như các chức năng trong cơ thể.

Những nước ngủ nhiều và ít hơn 8 tiếng năm 2016 (phút)

Ngoài ra, việc ngủ 2 tuần chỉ với 6 tiếng mỗi ngày sẽ có hại tương đương với việc thức đếm liên tiếp 2 hôm và nếu duy trì như vậy, khả năng tử vong của bạn sẽ tăng thêm 13% do mắc hàng loạt các căn bệnh vì thiếu ngủ.

Nghiên cứu của trường đại học Cambridge cũng cho thấy việc thiếu ngủ 30 phút mỗi ngày sẽ khiến tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường, béo phì và tim mạch tăng cao.

Nếu để ý, bạn có thể thấy những thiên tài ít ngủ thường mắc rất nhiều bệnh khi về già và không duy trì được việc ngủ ít thường xuyên.

Các nghiên cứu cũng cho thấy tình trạng thiếu ngủ đang khiến một số nước thiệt hại về kinh tế. Ví dụ Nhật Bản mất gần 3% GDP hàng năm do tình trạng lao động quá tải của nhân viên khiến năng suất làm việc bị ảnh hưởng.

Trong khi đó người dân Mỹ cũng ngủ ít hơn 1 tiếng rưỡi so với cách đây 10 năm và tốc độ tăng trưởng của Mỹ cũng không còn bùng nổ như trước, nhất là trong mảng năng suất làm việc. Kể từ năm 2007, năng suất lao động chỉ tăng bình quân 1,2%/năm, thấp hơn nhiều mức 2,6% của 2000-2007 và 2,1% của giai đoạn 1947-2016.

Số liệu của Rand Europe cho thấy kinh tế Anh mất 49 tỷ USD mỗi năm do lao động thiếu năng suất vì thiếu ngủ, còn Mỹ mất khoảng 411 tỷ USD mỗi năm cũng vì nguyên nhân trên.

Trên toàn cầu, trẻ em và thanh thiếu niên cũng ngủ ít hơn 1 tiếng so với trước bởi áp lực học hành cũng như tác động từ các thú vui ban đêm. Việc đèn điện được phổ biến ngày càng nhiều khiến giới trẻ ngày nay có cơ hội tham gia nhiều hoạt động về đêm hơn, qua đó ảnh hưởng đến tình hình sức khỏe.

Thiệt hại hàng tỷ USD của các nước do tình trạng thiếu ngủ

Có sự khác biệt giữa năng suất và số giờ làm

Trong khi nhiều quốc gia có số giờ làm việc nhiều, những nước phát triển ở Phương Tây lại tạo điều kiện rất lớn cho người lao động nghỉ ngơi. Trong khi bình quân một lao động Mỹ làm 38 tiếng mỗi tuần thì những nước như Hà Lan chỉ là 29 tiếng với mức thu nhập 47.000 USD/năm.

Nghe có vẻ điên rồ nhưng sức mạnh của các công đoàn khiến doanh nghiệp khó lòng chèn ép được người lao động. Thêm vào đó, văn hóa công nghiệp Phương Tây khiến nhân viên tập trung cao độ khi làm việc với thái độ chuyên nghiệp, qua đó đạt hiệu quả công việc cao dù tốn ít thời gian.

Tại các nước Bắc Âu như Na Uy, Thụy Điển… những bà mẹ nuôi con có thể làm việc 4 ngày mỗi tuần với mức lương không đổi. Khoảng 86% các bà mẹ Hà Lan làm việc 34 tiếng mỗi tuần hoặc ít hơn để đảm bảo sức khỏe cho cả cha mẹ lẫn con cái.

Tương tự như vậy, số giờ lao động trung bình ở các nước Đan Mạch, Na Uy, Đức, Thụy Sĩ, Thụy Điển… đều xoay quanh khoảng 33 tiếng mỗi tuần. Những doanh nghiệp nào ép buộc lao động làm việc trái phép sẽ bị phạt nặng.

Mặc dù vậy, chính sự bảo vệ chặt chẽ đối với người lao động đang khiến nhiều công ty rời bỏ thị trường để xây nhà máy, hoặc thuê ngoài (outsourcing) tại những nước thứ 3 có giờ làm cao như Trung Quốc, Bangladesh, Ấn Độ… Đây chính là nguyên nhân khiến tỷ lệ thất nghiệp ở nhiều nước Phương Tây tăng cũng như làm bùng nổ tranh cãi về thương mại giữa các nền kinh tế như Mỹ và Trung Quốc thời gian gần đây.

Cà phê đang trở thành thức uống phổ biến cho lao động chỉ vì thiếu ngủ