Cảnh sát Murwillumbah công bố với báo chí về vụ trộm ngân hàng ngày 23/11/1978. Ảnh: Guardian

Tòa nhà ngân hàng New South Wales đã đứng sừng sững ở góc phố chính của thị trấn Murwillumbah suốt 133 năm. Lặng lẽ kinh doanh như bao thế hệ đã đi qua, đơn giản và kiên cố với những bức tường gạch dày và mái bằng. Căn phòng kiên cố bí mật của nó từng được coi là nơi cất giữ tiền mặt an toàn nhất trong khu vực. Nhưng hoá ra đó không phải là một nơi bất khả xâm phạm.

Vào mùa hè oi ả năm 1978, những con hà mã lang thang trên những ngọn đồi xung quanh Thung lũng Tweed. Vùng ngoại ô xung quanh thị trấn Murwillumbah, phía bắc bang New South Wales (Australia) khi ấy là những trang trại bò sữa, điểm xuyết những ngôi nhà nông trại bằng gỗ. Đó là một vùng nông thôn cận nhiệt đới của những đồn điền bò, mía và chuối. Không ai khóa cửa cả. Bao phủ khắp thị trấn là những làn hơi trắng bốc lên từ nhà máy đường.

Thị trấn Murwillumbah yên tĩnh không có gì gây chú ý, cho đến đêm ngày 23/11/1978 khi một tội ác lớn xảy ra. Murwillumbah trở thành hiện trường kinh ngạc của vụ trộm ngân hàng lớn nhất trong lịch sử Australia. Đó là một kế hoạch táo bạo, tỉ mỉ, chuyên nghiệp hoàn hảo, dựa trên một kịch bản cũ. Vụ trộm đã đi vào lịch sử như một tội ác hoàn hảo mà không gây ra bất cứ tổn thất nào về người. Nhưng suốt 43 năm qua, vụ án chưa bao giờ được giải quyết, trở thành một bí ẩn lâu dài tựa như một huyền thoại ở thị trấn nhỏ ven sông.

Nhà máy mía đường Condong ở thị trấn Murwillumbah. Ảnh: Alamy

Chiếc xe tải bọc thép của hãng an ninh Transecurity chạy qua lại giữa các ngân hàng ở vùng ven bang Queensland tới Sydney (bang New South Wales) đã là một cảnh tượng quen thuộc ở Murwillumbah. Đôi khi giao thông thị trấn lại tạm ngừng trong đêm khi các nhân viên an ninh có vũ trang dỡ tiền vào ngân hàng. Cứ vào ngày thứ Tư thứ ba trong tháng sẽ có một khoản tiền lớn từ chính phủ liên bang đưa tới để đáp ứng các khoản thanh toán tiền lương và lương hưu.

Đúng vào đêm thứ Tư ngày 23/11 năm đó, ổ khoá ở cửa sau của ngân hàng NSW ở Murwillumbah đã bị cạy phá, không có báo động. Sử dụng một mũi khoan có đầu kim cương điện từ kẹp vào két sắt, toán trộm đã khoan các lỗ rộng 18cm cách chỉ 5mm tính từ điểm quan trọng trong cơ cấu khóa. Sau đó chúng dùng kính nội soi bàng quang y tế để xử lý các lẫy trong cơ chế khóa của két sắt.

Toán trộm không để lại manh mối nào, không lộn xộn, không dấu vết. Nhưng chúng đã làm kẹt két sắt, tháo hai nút xoay ổ khóa kết hợp và tay nắm két sắt trước khi đóng sập cửa lại, đủ thời gian cho một cuộc tháo chạy gọn gàng.

Ngay cả đến ngày nay, con phố chính của Murwillumbah vẫn hầu như không bóng người vào lúc 10 giờ tối. Nhưng vào đêm đó của năm 1978, ông Allan Mitchell đã ở khách sạn Imperial đối diện ngân hàng. “Chúng tôi khi đó đang nhìn thẳng vào ngân hàng từ quầy bar phía trước của Imperial và tôi đi ngang qua chiếc xe của mình đậu ngay trước ngân hàng mà hoàn toàn không nhìn thấy hay nghe thấy gì”, ông Mitchell kể lại.

Ngân hàng Westpac, sau đổi tên là Ngân hàng New South Wales, nằm cách đồn cảnh sát thị trấn chỉ 100 mét. Ảnh: Alamy

Đồn cảnh sát nằm cách đó 100m, trong tầm nhìn của ngân hàng, luôn có nhân viên túc trực suốt đêm. Ông Mervyn Gordon, nay đã quá cố, đang làm việc trên hệ thống viễn thông trong bưu điện ở góc bên kia đường vào đêm đó. Vợ ông, bà Edna, nói: “Ông ấy không nghe thấy hay nhìn thấy gì cả. Không ai nghe thấy hay nhìn thấy gì cả ”.

Lúc 7h30 sáng hôm sau, một nhân viên bảo vệ của hãng dịch vụ an ninh MSS nhận thấy cửa sau của ngân hàng đang mở. Các thợ khóa địa phương và bốn chuyên gia về két sắt bay đến từ Brisbane đã làm việc trong hơn 5 giờ đồng hồ để rồi thừa nhận bó tay. Cuối cùng, các công nhân được yêu cầu sử dụng búa, khoan, đục, máy cắt và búa tạ để vượt qua bức tường bê tông cốt thép dày của căn phòng tuyệt mật.

Đến 4h30 chiều cái lỗ được khoan phá đủ lớn để cảnh sát NSW, Frank Charleton có thể chui đầu vào, nhìn xung quanh và thốt lên: “Chúng đã lấy đi rất nhiều”. Kho tiền khi đó được báo cáo là chứa 1,7 triệu USD, ngày nay tương đương khoảng 10 triệu USD. Sau này, theo một tên tội phạm, toán cướp đã mang số tiền trở lại Sydney, đánh một giấc ngủ trưa!

Thị trấn Murwillumbah bỗng tràn ngập cảnh sát. “Tôi chưa bao giờ thấy nhiều cảnh sát như vậy trong đời,” chủ cửa hàng địa phương Peter Moore nói, “họ ở trên sân thượng của ngân hàng và đường phố. Chúng tôi không hay biết có nhiều tiền đến thế trong ngân hàng ở một thị trấn nhỏ như vậy. Đó là sự kiện lớn nhất xảy ra trong thị trấn kể từ trận lụt năm 1954".

Cảnh sát bên trong ngân hàng sau vụ cướp năm 1978. Ảnh: Guardian

Trong khi cảnh sát “đảo lộn” thành phố Gold Coast gần đó để tìm kiếm manh mối, kiểm tra các khách sạn và nhà nghỉ để tìm những vị khách khả nghi, thì ở Murwillumbah lại rộ lên những đồn đoán. Có phải những tên tội phạm đã có tay trong? Phải có một người trong cuộc biết rằng lượng tiền của Ngân hàng Dự trữ sẽ được giữ ở Murwillumbah vào đúng đêm đó. Bọn cướp đã hiểu rất rõ cách bố trí bên trong ngân hàng. Ai đã nói với họ?

25 thám tử từ ba tiểu bang Australia đã được điều đến nhưng vẫn không tìm ra manh mối gì về nhóm tội phạm. Không ai nhận được phần thưởng 250.000 đô-la. Trong nhiều thập kỷ, người ta đã chĩa mũi dùi vào Graham “The Munster” Kinniburgh, một tay bẻ khóa bậc thầy một thời và là đầu não của băng đảng Magnetic Drill Gang. Munster bị bắn chết khi đang lái xe vào tháng 12/2003 trong một vụ thanh toán băng đảng ở Melbourne.

Nhưng giờ đây, một tên tội phạm khét tiếng trong nghề đã nói rằng "The Munster" không liên quan gì đến vụ trộm năm đó. Thay vào đó, tên tội phạm lão làng Bertie Kidd công khai nhận trách nhiệm về “chiến công”.

Robert Bertram “Bertie” Kidd nay đã 88 tuổi, mắc bệnh Parkinson. Hắn đã ngồi tù 27 năm và bị cảnh sát mô tả là một “tên tội phạm xấu xa, hung ác và bạo lực”. Năm ngoái, Kidd đã phát hành hai tập hồi ký, được tác giả Simon Griffin chấp bút, và lên kế hoạch phát hành tập 3 sau khi qua đời.

Trong hồi ký, Kidd tuyên bố hắn là chủ mưu vụ cướp ngân hàng ở Murwillumbah. Kidd không nói về Murwillumbah hay ngân hàng, mà là về chiếc xe tải bọc thép và số tiền trong đó. Kidd và đồng bọn đã theo dõi nó suốt nhiều tháng trời chỉ để chờ cơ hội “phục kích” trên lộ trình của chiếc xe. Sau các cuộc trinh sát "chi tiết", Kidd quyết định lựa chọn tốt nhất là cướp ngân hàng thay vì chiếc xe bọc thép chở tiền.

“Suy luận của tôi là va vào xe tải có thể gây lộn xộn và nổ súng. Ai đó có thể bị giết và chúng tôi có thể bị buộc tội cướp có vũ trang hoặc giết người. Nếu chúng tôi đánh vào ngân hàng thì sẽ có ít rủi ro bị thương hơn, cùng lắm cũng chỉ đối mặt với tội đột nhập”. 

Bert Kidd, trùm xã hội đen, tội phạm khét tiếng từ những năm 1960.

Kidd khẳng định người cung cấp thông tin “đặc biệt đáng tin cậy” về chuyến xe tại Murwillumbah vào đêm 23/11 không phải là cảnh sát, nhân viên bảo vệ hay nhân viên ngân hàng. Kidd đã tự mình thực hiện những công đoạn chuẩn bị cần thiết cho vụ trộm, nhưng khi chưa kịp hành động thì hắn bất ngờ bị tóm sau một phi vụ thất bại ở khách sạn Maroubra Bay. Nhóm trộm mà Kidd tổ chức vẫn tiếp tục theo đuổi âm mưu.

Sở dĩ không ai nhìn thấy hay nghe thấy gì ở Murwillumbah là vì nhóm trộm đến nơi sát giờ. Đó là một đêm tối đen như mực. Một tên cảnh giới đứng bên ngoài, xung quanh không một bóng người. Trong cuốn hồi ký, Kidd cũng khẳng định nhóm trộm đã phải làm kẹt cửa hầm trước khi rời đi để ghìm chân cảnh sát.

“Chúng tôi đã nghe tin về vụ trộm trong phòng sinh hoạt chung của nhà tù một cách thích thú. Đó là một kết quả tuyệt vời”, Kidd viết. Hắn cũng tuyên bố rằng số tiền cướp được lớn hơn rất nhiều so với con số 1,7 triệu USD được báo cáo. 

Theo Kidd, những tên cướp còn lại sẽ không bao giờ bị bắt, bởi bọn chúng hầu như đã chết sau khi sống cuộc đời giàu sang nhờ số tiền phi pháp. 

Trong khi đó, về mặt chính thức cảnh sát vẫn đang điều tra vụ án này. Chánh thanh tra - thám tử Brendon Cullen nói rằng ông không rõ về những tuyên bố của Kidd “nhưng nếu ông ta có thông tin liên quan đến cuộc điều tra đó, tôi rất vui được nói chuyện”.

Nếu người ta tin rằng tên tội phạm khét tiếng Bertie Kidd là chủ mưu thì bí ẩn lớn về vụ trộm ngân hàng lớn nhất nước Úc đã được giải quyết. Huyền thoại ở Murwillumbah sẽ không còn nữa. Còn theo Bertie Kidd, vụ trộm mà hắn chủ mưu vẫn là một tội ác hoàn hảo.