"Quan chức chính phủ Australia sẽ không đến Trung Quốc dự Olympic, nhưng vận động viên Australia vẫn sẽ tham gia. Chúng tôi là quốc gia mạnh về thể thao và tôi muốn tách biệt vấn đề thể thao với chính trị. Đây là vấn đề giữa hai chính phủ", Thủ tướng Australia Scott Morrison thông báo hôm nay.

Những vấn đề được Morrison đề cập gồm tình hình nhân quyền ở Tân Cương, các đòn thương mại của Bắc Kinh nhằm vào Canberra, cũng như Trung Quốc từ chối hồi đáp cuộc gọi từ các bộ trưởng Australia. Quan chức chính phủ Australia không thể đối thoại trực tiếp với người đồng cấp Trung Quốc suốt nhiều tháng qua, mọi liên lạc đều thông qua kênh ngoại giao.

Thủ tướng Morrison phát biểu tại hội nghị khí hậu COP26 hồi tháng 11. Ảnh: Reuters.

"Chúng tôi rất sẵn lòng đối thoại với chính phủ Trung Quốc và không có rào cản nào từ phía Australia, nhưng Bắc Kinh liên tục từ chối cơ hội thảo luận", ông nói thêm.

Thủ tướng Morrison không dùng từ "tẩy chay" trong thông báo, nhưng biện pháp không cử quan chức và nhấn mạnh lo ngại về tình hình nhân quyền ở Tân Cương của ông tương đồng với nội dung thông báo tẩy chay ngoại giao Olympic Bắc Kinh được Nhà Trắng đưa ra hôm 6/12.

Ủy ban Olympic Australia cho biết động thái này sẽ không ảnh hưởng tới 40 vận động viên thi đấu tại Bắc Kinh vào tháng 2/2022.

Phó thủ tướng New Zealand Grant Robertson hôm qua thông báo nước này sẽ không cử đại diện ngoại giao cấp bộ đến Olympic Bắc Kinh vào năm sau, nhưng nhấn mạnh quyết định không liên quan đến thông báo của Mỹ.

"Có hàng loạt yếu tố nhưng chủ yếu là do Covid-19, cũng như thực tế rằng bảo đảm đi lại và hậu cần cho hoạt động này khó diễn ra vì đại dịch", Phó thủ tướng Robertson nói, thêm rằng thông tin này đã được thông báo cho Bắc Kinh từ tháng 10.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki hôm 6/12 thông báo chính quyền Tổng thống Joe Biden sẽ không cử quan chức hay đại diện ngoại giao đến Olympic và Paralympic Mùa đông Bắc Kinh 2022 vì "những tội ác chống lại loài người ở Tân Cương và nhiều hoạt động vi phạm nhân quyền của Trung Quốc".

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết Washington đã tham vấn với các đồng minh về "cách tiếp cận chung" với Olympic Bắc Kinh. Ngoài Australia và New Zealand, chưa quốc gia đồng minh nào của Mỹ thông báo tẩy chay sự kiện.

Chính phủ các nước thường cử phái đoàn ngoại giao tới dự lễ khai mạc và bế mạc Olympic. Tẩy chay ngoại giao đồng nghĩa quan chức sẽ không dự các sự kiện này.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm 6/12 cảnh báo nước này sẽ đáp trả nếu Mỹ tẩy chay Olympic Bắc Kinh, nhưng không cho biết biện pháp. Trợ lý Ngoại trưởng Trung Quốc Hoa Xuân Oánh tháng trước tuyên bố cáo buộc về nhân quyền ở Tân Cương đều dựa trên "những lời dối trá" và nhấn mạnh "các hành động vi phạm nhân quyền nghiêm trọng ở Mỹ là sự thật".