Nguyên nhân gây nóng trong người

Cơ thể cần được cung cấp đầy đủ 4 nhóm thực phẩm gồm bột đường, đạm, béo, vitamin và khoáng chất mỗi ngày để đảm bảo dinh dưỡng cần thiết, giảm tối đa tình trạng nóng trong. Tuy nhiên, nhu cầu cần cung cấp dinh dưỡng ở mỗi người lại không hề giống nhau.

Và ăn uống sai cách là một trong những nguyên nhân gây ra nhiều tai hại cho sức khỏe, điển hình nhất là chứng nóng trong người thường hay gặp ở các người trẻ tuổi. Dưới đây là một số thói quen dễ gây ra tình trạng này nhất:

1. Ăn quá nhanh

Những người bận rộn thường có thói quen ăn nhanh, ăn vội vàng hay vừa ăn vừa làm việc. Hành động khiến cho những miếng thức ăn lớn chưa kịp nghiền nhỏ đã đẩy xuống dạ dày khiến tiêu hóa diễn ra chậm và đó cũng là nguyên nhân gây đau dạ dày, khó chịu, đầy hơi.

Ăn uống vội vã còn gây mất kiểm soát lượng thức ăn tiêu thụ mỗi bữa. Chính vì thế, tốt nhất, bạn hãy dành ít nhất 20 phút cho mỗi bữa ăn tại bàn thật chỉnh tề, để đảm bảo chất lượng bữa ăn luôn đảm bảo.

2. Ăn ít chất xơ

Chất xơ có nhiều nhất trong rau xanh, tuy nhiên, rất đông người dân đang có xu hướng tiêu thụ nhiều thức ăn "tinh" (không có chất xơ). Hệ quả của việc này không chỉ gây nóng trong người mà còn làm tăng mạnh các bệnh lý đường tiêu hóa.

Đặc biệt, chất xơ còn là thành phần không thể thay thế đối với sức khỏe con người, nhất là ở hệ tiêu hóa vì có thể kích thích làm tăng nhu động ruột, thức ăn không ứ đọng lâu và dễ dàng đi qua ruột. Chất xơ trực tiếp "tống" các chất độc trong ống tiêu hóa, hạn chế sự phát triển một số loại vi khuẩn gây hại trong đại tràng.

3. Ăn nhiều vào buổi tối

Ăn tối, ăn khuya  là thói quen thường thấy ở nhiều bạn trẻ trong xã hội hiện đại. Tuy nhiên, đây là thói quen xấu, nó có thế khiến dạ dày bạn bị khó chịu, sâu xa hơn là dẫn đến tình trạng bị nóng trong người. Do vậy, hãy cố gắng chỉ ăn nhẹ và tốt nhất là ăn bữa tối sớm để phòng ngừa khó tiêu bạn nhé.

4. Ăn không đúng giờ

Thời gian được xem là chìa khóa của bữa ăn. Việc ăn đúng giờ sẽ giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn tốt hơn, các chất dinh dưỡng được hấp thu dễ dàng hơn và ngược lại, việc ăn uống thất thường, bỏ bữa sẽ dẫn đến các bệnh lý do rối loạn tiêu hóa và chuyển hoá nguy hiểm.

Ngoài ra, các nghiên cứu khoa học cũng đã chỉ ra rằng thời điểm ăn uống có ảnh hưởng lớn đến cân nặng, nồng độ cholesterol và lượng hormone insulin.

5. Ăn uống kém vệ sinh

Nếu ăn uống không vệ sinh sẽ khiến bạn dễ mắc phải các bệnh về đường ruột như viêm dạ dày ruột cấp tính, đau dạ dày, đầy bụng, buồn nôn và nôn, tiêu chảy, kiết lỵ hoặc dịch tả...

6. Đồ ăn nhiều gia vị và dầu mỡ

Đồ ăn nhiều dầu mỡ và gia vị có thể giúp bạn cảm thấy ngon miệng nhưng tác hại của nó thì rất lớn vì nó cung cấp nhiều năng lượng cho cơ thể dẫn đến nóng trong người, gây béo phì hoặc một số bệnh mãn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường, xơ vữa mạch máu, ung thư.... 

7. Uống rượu bia

Theo khảo sát của Hội Gan Mật Việt Nam, trên 30% số người uống rượu bia thường xuyên bị gan nhiễm mỡ, có nguy cơ mắc viêm gan nặng và tử vong. Uống rượu bia nhiều không chỉ khiến chức năng gan bị tổn thương mà còn gây ra nóng trong người, tổn hại về sức khỏe, tinh thần. Ngoài ra, còn có thể gây nên nhiều hậu quả khác như tai nạn giao thông, không kiểm soát được hành vi.

8. Hút thuốc lá

Trong khói thuốc lá có hơn 4000 hóa chất trong đó có hơn 200 loại có hại cho sức khỏe, bao gồm chất gây nghiện, các chất gây độc và 43 loại được biết là nguyên nhân gây ung thư. Hút thuốc làm tăng tỷ lệ tử vong từ 30 đến 80%, chủ yếu là do ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, các bệnh tim và làm giảm khả năng sinh sản ở cả nam và nữ.

9. Dùng thức uống chứa chất kích thích

Các loại cà phê, trà hay các loại nước uống tăng năng lực có thể giúp cho sức khỏe và tinh thần thêm hưng phấn nhưng nếu dùng với tần suất và số lượng nhiều thì có thể gây ra nóng trong người, cơ thể mất ngủ, tim đập nhanh, nổi mụn nhọt… Việc lạm dụng các thức uống có chất kích thích cũng khiến các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là hệ thần kinh có thể bị tổn thương và lâu dài sẽ sinh ra nhiều bệnh tật.

10. Suy nghĩ bi quan

Các nhà tâm lý học đã khẳng định rằng không chỉ những tác động từ môi trường bên ngoài khiến cơ thể bị “nóng” mà ngay cả việc bạn hay suy nghĩ bi quan cũng sẽ làm bạn cảm thấy không còn nghị lực để phấn đấu, tinh thần luôn ở trạng thái uể oải, thiếu sức sống, có thể gây ức chế về tâm lý và nảy sinh tâm trạng cáu gắt, bực bội.

11. Lười vận động

Để có cuộc sống khỏe mạnh, dẻo dai, luyện tập thể dục thể thao luôn là điều quan trọng nhất. Dành chỉ 30 phút một ngày, vào buổi sáng sớm và tập bằng những bài tập thể thao nhẹ nhàng, tập hít thở sâu và hòa mình vào nắng sớm trong lành. Bạn sẽ cảm thấy tinh thần thoải mải mái để chào đóng một ngày mới năng động.

Dấu hiệu nóng trong người

1. Mẩn ngứa, mụn nhọt

Một trong các chức năng của gan chính là thanh lọc độc tố và đào thải muối mật. Nhưng khi chức năng này bị suy yếu hay quá tải sẽ dẫn đến việc tích tụ lại độc tố trong gan và cơ thể, sau đó độc tố sẽ xâm nhập qua da gây kích ứng da và nổi mụn nhọt, mề đay, mẩn ngứa.

Với trường hợp nhẹ chỉ ngứa ngáy, nổi mụn từng vùng da hoặc toàn thân. Nhưng nặng hơn sẽ nổi thành các đám mụn nước, ngứa dữ dội, phù nề nhẹ và có thể bị nhiễm trùng da. Các nốt này thường xuất hiện trên mặt hoặc các vùng khác như lưng, tay chân. Hiện tượng nổi nhiều rôm xảy hay thấy ở các bé bị nóng trong.

Mụn nhọt hoặc các nốt đỏ sẽ nổi khắp cơ thể nếu bạn đang bị nóng trong người. (Ảnh minh họa)

Nhiều người bệnh mắc phải chứng này, dù ngứa không chịu được nhưng vẫn nghĩ đó là do ngứa dị ứng. Nhưng khi thấy triệu chứng này kéo dài lâu cùng với các biểu hiện vàng da, bất thường về tiêu hóa… thì chắc chắn đó là biểu hiện gan có vấn đề.

2. Thay đổi về nhiệt độ và màu da

Khi chức năng gan bị suy giảm, không chuyển hóa được sắc tố mật bilirubin trong máu để bài tiết ra ngoài sẽ dẫn đến việc tích tụ lại sắc tố này trong máu và khiến da chuyển dần thành màu vàng.

Nếu màu da càng vàng càng cho thấy lượng sắc tố bilirubin càng nhiều, những điểm thường dễ bị chuyển thành màu vàng là lòng bàn tay, bàn chân và ngay cả niêm mạc lưỡi, kết mạc mắt.

Ngoài ra nếu da bạn thường xuyên bị nóng bất thường thì đây chính là một trong những biểu hiện nóng trong.

3. Quầng thâm quanh mắt và mỏi mắt

Nếu thấy xuất hiện những biểu hiện mỏi mắt và quầng thâm quanh mắt cũng có thể là dấu hiệu bạn bị nóng gan, để chắc chắn thì bạn nên đi khám bác sĩ

4. Hơi thở có mùi hôi

Gan bị tổn thương cũng sẽ sản sinh nhiều ammonia gây ra hơi thở có mùi khó chịu cho bạn. Đồng thời cơ thể sẽ cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, vị giác kém hơn.

Trừ những trường hợp bị hở van dạ dày hoặc do vệ sinh cá nhân kém, bạn có thể kiểm tra bằng cách: Cho tay đặt trước miệng, thở ra và thử ngửi mùi hơi thở của mình, nếu thấy hiện tượng hơi thở nóng hoặc hôi thì bạn đang bị nóng trong.

5. Thay đổi về phân và nước tiểu

Trừ những nguyên nhân do những đồ ăn, đồ uống, nếu nước tiểu thường xuyên có màu vàng hoặc phân có màu bạc hơn thì chứng tỏ bạn đã bị nóng trong cơ thể.

6. Môi đỏ, căng mọng, hơi khô

Môi khô cũng là một triệu chứng cho thấy bạn đang bị nóng trong người. Nếu có thêm hiện tượng môi căng rát, nứt nẻ thì bạn nên cẩn thận vì đó là dấu hiệu cho thấy bạn đang bị nóng trong.

7. Chảy máu răng tự nhiên hoặc khi đánh răng

Đây chính là biểu hiện nóng bên trong người nguy hiểm, nếu để tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hướng lớn đến sức khỏe răng miệng của bạn.

8. Khó ngủ về đêm

Nếu bạn mất ngủ không phải suy nghĩ, sự tác động của môi trường xung quanh hoặc do hôm trước bạn ngủ quá nhiều thì tốt nhất bạn nên đi khám, vì có khả năng bạn đang bị nóng trong.

9. Cơ thể gầy, ăn nhiều mà không tăng cân

Khi bị nóng trong sẽ khiến cơ thể kém hấp thu và tiêu hóa dẫn đến gầy gò, xanh xao. Nếu bạn nào cơ thể gầy, ăn nhiều mà không tăng cân thì hãy thử chữa nóng trong trước, khi cơ thể được giải độc, thanh nhiệt thì sẽ tự lên cân một cách tự nhiên và hiệu quả.

Ăn nhiều mà không tăng cân là dấu hiệu của tình trạng nóng trong người. (Ảnh minh họa)

10. Ảnh hưởng hệ tiêu hóa

Gan chứa nhiều chất béo, chất độc cũng sẽ khiến cho khả năng tiêu hóa gặp vấn đề. Mặc dù có thể chỉ là ở mức nhẹ như chán ăn, khó tiêu… nhưng thường diễn ra trong khoảng thời gian rất đều đặn, báo hiệu gan của bạn đang bị suy yếu dần.

Trừ những trường hợp do thức ăn hoặc bạn ăn thiếu chất xơ, khi cơ thể bị táo bón cũng chính là dấu hiệu người bị nóng trong

Ngoài ra bạn cũng có thể bị chướng bụng do gan khi sưng to sẽ gây căng tức bụng, khiến dạ dày cũng phình to.

Điều trị tình trạng nóng trong người

- Cung cấp nước cho cơ thể: Tập thói quen uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để cơ thể có dung môi hòa tan nhiều chất, đồng thời thanh lọc và thải độc. Đây là cách trị nóng trong người đơn giản và hiệu quả vô cùng.

- Bổ sung rau củ: Các loại rau củ tươi mát thường có tính thanh nhiệt và làm mát gan, nhờ đó đẩy lùi tình trạng này hiệu quả. Một số loại rau củ phổ biến trong trường hợp này là rau mồng tơi, rau má, rau đay, khổ qua, bí đao, dưa leo, rau ngót, rau diếp cá...

- Trái cây là không thể thiếu: Trái cây và nước ép trái cây là một trong những yếu tố không thể thiếu nếu bạn muốn nhanh chóng khắc phục chứng bệnh của mình. Hãy tăng cường ăn các loại trái cây như cà chua, đu đủ, thanh long, dưa gang, bưởi, các loại nước như nước dừa, nước râu bắp... không chỉ có tác dụng giải khát mùa nóng mà còn góp phẩn thải độc gan, làm mát cơ thể.

- Các loại hạt cũng nên được bổ sung: Một số loại hạt như đậu đen, đậu xanh, đậu đỏ, hạt sen... có nhiều tác dụng trong việc giải nhiệt, đồng thời kích thích hoạt động của hệ tiêu hóa, hạn chế các chứng táo bón, đầy hơi.

- Bổ sung vitamin các loại:

Vitamin A và D: Cùng với các loại axit béo quan trọng có trong các loại thức phẩm như rau xanh, đu đủ, cả rốt, khoai lang, ớt, cá mòi, cá ngừ, trứng , ... vitamin A và D sẽ giúp đẩy lùi tình trạng mụn trứng cá ở mặt và mụn nhọt ở đùi mông, lưng. Nhiều người tự hỏi "Nóng trong người nên uống vitamin gì?" thì đây chính là đáp án.

Vitamin B như B9, B6 và B12: Sẽ giúp giảm bớt các chứng ngứa ra, tê cứng ở bàn tay. Những loại vitamin B này có nhiều trong gạo lứt, hạt kê, các loại hạt, trứng, thịt gà, thịt cừu, các hồi, chuối, bông cải xanh, đậu đỏ và các loại rau lá xanh.

Vitamin C và sắt: Chứa nhiều trong nước cam hoặc ổi, giúp cho cơ thể ngăn ngừa viêm loét, lở miệng.

Magie, canxi và kali: Sẽ giúp bạn tránh tình trạng đau nhói ngón chân, bắp chân. Vì vậy hãy bổ sung các loại thực phẩm như chuối, cam, rau lá màu xanh sậm, cà rốt, gạo lức, hạt điều trong khẩu phần ăn của mình.

- Kiêng cay nóng: Khi bị nội nhiệt, bạn cần hạn chế các thực phẩm có vị cay – nóng như tiêu, ớt và một số loại chất kích thích như cà phê, thuốc lá, bia rượu, các loại đồ chiên, đồ xào, đồ nướng... để hạn chế độc vào gan.

- Nghỉ ngơi: Một trong những nguyên nhân lớn gây ra nóng trong người là căng thẳng. Nếu như bạn thường xuyên phải gặp áp lực trong thời gian dài, tình trạng nội nhiệt sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Vì thế, hãy chú ý sắp xếp thời gian nghỉ ngơi và giải trí, ngủ đủ giấc và hạn chế thức quá khuya.

- Tập luyện thể dục thể thao: Việc này không chỉ giúp nâng cao sức khỏe và khả năng chống chịu của cơ thể mà còn thúc đẩy quá trình trao đổi chất, tăng cường thải độc tố qua mồ hôi...