Trong báo cáo tài chính quý II/2024 được công bố hồi cuối tháng 9, VinFast cho biết đã giao 13.172 xe điện trong quý này, tăng 44% so với quý I và 43% so với cùng kỳ năm 2023, nâng tổng số lượng xe được giao trong nửa đầu năm 2024 lên 22.348 xe, đánh dấu mức tăng trưởng 101% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong khi đó, 8 tháng năm 2024, báo cáo của Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam cho thấy tổng doanh số xe hybrid đạt được 4.607 chiếc, trung bình mỗi tháng có khoảng hơn 500 xe được tiêu thụ.

Những con số này cho thấy, cùng với sự xuất hiện của hàng loạt mẫu xe thuần điện, xe hybrid chỉ trong thời gian ngắn, cho thấy thị trường xe xanh ở Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ.

Các mẫu xe lọt vào danh sách đề cử giải Xe năng lượng Xanh tiên phong của Better Choice Awards. Ảnh chụp màn hình

PGS. TS. Đàm Hoàng Phúc là một trong những thành viên trong hội đồng thẩm định Better Choice Awards 2024. Ông là người có đóng góp lớn trong ngành ô tô, đặc biệt là công nghệ xe xanh ở Việt Nam với nhiều nghiên cứu liên quan tới loại phương tiện thân thiện môi trường này và cả nhiên liệu sinh học ứng dụng trong thực tế. Hiện tại, PGS. TS. Đàm Hoàng Phúc là Giám đốc Chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô tại Đại học Bách khoa Hà Nội.

Ông cho biết, sự phát triển của xe xanh là con đường tất yếu. Sự hiện diện đông đảo của các ứng viên trong đề cử Xe năng lượng Xanh tiên phong cũng phần nào phản ánh sự bùng nổ của thị trường "xe xanh" ở Việt Nam, cho thấy nhu cầu rất lớn của người tiêu dùng về những mẫu xe thân thiện môi trường.

"Trong năm 2024, ở Việt Nam cũng ghi nhận sự bùng đổ về xe xanh. Các phương tiện xanh đa dạng từ thương hiệu, mẫu mã cho đến phân khúc. Có thể là xe thuần điện, xe hybrid. Mỗi xe có một giá và tệp khách hàng với những nhu cầu khác nhau", ông cho biết.

Nhưng cũng chính vì vậy, quá nhiều lựa chọn khiến người tiêu dùng như đang đứng trước "ma trận" lựa chọn.

VinFast VF 6 dễ giành giải Xe năng lượng xanh tiên phong của BCA 2024

Giải thưởng "Xe Năng Lượng Xanh Tiên Phong" trong khuôn khổ hệ thống giải thưởng Better Choice Awards được thiết kế để vinh danh các mẫu xe sử dụng năng lượng xanh, đáp ứng nhu cầu về một phương tiện giao thông thân thiện với môi trường, có giá thành hợp lý và thiết kế ưu việt, phù hợp với nhu cầu sử dụng của số đông người tiêu dùng.

Trong số các mẫu "xe xanh" ghi dấu ấn ở Việt Nam trong khoảng một năm qua, có 11 mẫu xe lọt vào đề cử của Car Choice Awards (CCA) thuộc Better Choice Awards (BCA) năm nay. 9 trong số 11 mẫu là xe thuần điện, bao gồm VinFast (VF 3, 6, 7, 9), BYD (Atto 3, Seal, Dolphin), Wuling Mini EV, Porsche Taycan. Hai mẫu xe sử dụng hệ truyền động hybrid là Toyota Corolla Cross và Nissan Kicks.

Theo PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, bất kể công nghệ nào cuối cùng cũng quay ra phục vụ tiêu dùng. Vì thế, "những mẫu xe thuần điện, giá cả hợp lý và đáp ứng những yêu cầu cơ bản của một người sử dụng ô tô sẽ là chiếc xe được ưa chuộng nhất và nhận được nhiều đề cử nhất. VinFast VF 6 chính là một mẫu xe đáp ứng đầy đủ các tiêu chí này".

Trạm sạc sẽ bùng nổ 3-5 năm nữa

So với xe hybrid, xe điện có một rào cản lớn nhất là phụ thuộc trạm sạc. Hiện nay, mới chỉ có VinFast thực sự phát triển hệ thống trạm sạc trải rộng toàn quốc. Ngoài VinFast, cũng đã có nhiều dịch vụ bên thứ ba cung cấp, nhưng số lượng vẫn còn khá khiêm tốn.

Theo PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, điều này sẽ sớm thay đổi trong tương lai. Ông đánh giá: "Trạm sạc xe điện sẽ trở thành một mô hình kinh doanh mới. Điều này cũng tương tự như những người kinh doanh xăng dầu không liên quan đến ô tô. Hiện nay, đã có, đang có và sẽ có rất nhiều nhà đầu tư rót vốn vào trạm sạc. Dần dần, hệ thống trạm sạc cũng sẽ lớn lên, người tiêu dùng sẽ tin tưởng hơn để bỏ tiền mua xe điện. Tôi cho rằng, chỉ khoảng 3-5 năm nữa, thị trường xây dựng và kinh doanh trạm sạc sẽ bùng nổ cùng với nhu cầu phát triển xe xanh, đặc biệt là ô tô điện".

Thực tế, thị trường sạc xe điện ở Việt Nam vẫn còn ở giai đoạn sơ khai khi chưa có nhiều đơn vị phát triển trạm sạc thực sự "hùng hậu". Nhưng đây vừa là thách thức lại vừa là cơ hội.

Trước xu thế phát triển của xe điện, Chính phủ đang cụ thể hóa bằng các chính sách. Điều này sẽ không chỉ thu hút các hãng tung ra các sản phẩm xe điện để đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng, mà còn thu hút các nhà đầu tư vào mảng trạm sạc xe điện đầy hứa hẹn.

Trong Dự thảo Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam đến 2030, tầm nhìn đến 2045, Bộ Công Thương nhấn mạnh đến năm 2030, tỷ lệ xe điện và xe sử dụng hybrid, xe sử dụng năng lượng mặt trời, sử dụng nhiên liệu sinh học và nhiên liệu xanh mới khác sẽ chiếm khoảng 18 - 22%. Mục tiêu này sẽ tiến tới 80-85% vào năm 2045 tương đương 4,3-4,4 triệu xe xanh.

Có thể thấy, thị trường trạm sạc xe điện Việt Nam sẽ rất tiềm năng chờ được khai thác thời gian tới. "Chuyển sang những chiếc xe xanh là con đường không thể tránh khỏi. Điều này sẽ mang đến rất nhiều cơ hội kinh doanh cho những người đầu tư trạm sạc. Có thể tại thời điểm này là cơ hội kinh doanh mạo hiểm, nhưng tương lai rất tươi sáng. Cho nên người ta sẽ sẵn sàng đầu tư. Khi đó, sẽ ngày càng nhiều hãng mang xe điện đến và góp phần bùng nổ thị trường ô tô nói chung", PGS.TS Đàm Hoàng Phúc nhận định.