Louis Chilton - cây bút mảng văn hóa của The Independent - là người cực kỳ đam mê truyện tranh. Anh giống bao bạn trẻ dưới 20 tuổi khác, trải qua tuổi thơ ăn và ngủ cùng các nhân vật không có thực ngoài đời. Và vì thế, Chilton luôn đặt kỳ vọng lớn mỗi khi Hollywood chuyển thể truyện tranh trên màn ảnh rộng.

Nhưng dường như, sự chờ đợi của Chilton chưa xứng đáng.

"Các nhân vật trong truyện tranh khi xuất hiện trên màn ảnh đều được chỉnh sửa cho phù hợp với thị trường chính thống. Hầu hết phim siêu anh hùng được xây dựng bằng các pha hành động vô nghĩa, máu me, bạo lực", Chilton nhận định.

Thực tế, thể loại này từng được người xem ưa chuộng và mở ra thành công cho bộ ba phim Người Nhện của Sam Raimi, đặc biệt hai phần đầu tiên 2002 và 2004, được đón nhận nồng nhiệt. Tiếp đó, The Dark Knight - tác phẩm về Người Dơi từng giành giải Oscar của đạo diễn Christopher Nolan - càng khẳng định vị thế của những siêu anh hùng bước ra từ truyện tranh.

Tuy nhiên, khi thị trường trở nên bão hòa, Hollywood chứng tỏ sự giậm chân tại chỗ, đi vào lối mòn trong ý tưởng và cách xây dựng nhân vật. Theo cách gọi của Chilton, đó là sự "nghèo nàn".

Chuyện từ "Spider-Man"

Tuần này, Spider-Man: Across the Spider-Verse chính thức ra mắt tại tất cả cụm rạp toàn cầu. Đây là phần tiếp theo của phim hoạt hình nổi tiếng Spider-Man: Into the Spider-Verse (2018), xoay quanh cuộc gặp gỡ của cậu thiếu niên Miles Morales (Shameik Moore lồng tiếng) với một loạt phiên bản Người Nhện từ các chiều không gian khác nhau.

Đây là tác phẩm siêu anh hùng lớn thứ 4 của năm, sau Ant-man and the Wasp: Quantumania, Shazam! Fury of the Gods và Guardians of the Galaxy Vol. 3, và là bộ phim về Người Nhện thứ 9 được sản xuất kể từ sau phim ăn khách năm 2002 của Raimi (không tính một số phim Marvel khác mà nhân vật này xuất hiện).

Louis Chilton gọi Spider-Man: Across the Spider-Verse là "sự mệt mỏi của siêu anh hùng" bởi sự dài dòng trong lời thoại và những thước phim hỗn loạn do phải kết nối câu chuyện giữa các vũ trụ phức tạp, mặc dù phim được khen hình ảnh tuyệt đẹp, lôi cuốn và đột phá trong việc sử dụng kết cấu bản in.

Nhân vật Miles Morales (Shameik Moore lồng tiếng) trong Spider-Man: Across the Spider-Verse. Ảnh: The Independent.

The Independent chấm phim 4 sao và mô tả nội dung phim giống "bài học được giảng dạy bởi một giáo viên tuyệt vời". Còn với riêng Chilton, Spider-Man: Across the Spider-Verse trông giống phim sitcom cũ kể về một đứa trẻ bị bắt gặp hút thuốc và cha mẹ chúng phải vào cuộc để xem nguyên nhân xuất phát từ đâu.

"Khi nói đến thể loại siêu anh hùng, giờ đây, tất cả chúng ta đều chìm đắm trong cơn say thuốc lá. Triển vọng được xem Across the Spider-Verse một cách đầy thuyết phục giờ đổi lại trải nghiệm chẳng khác nào đang chứng kiến ai đó phả một điếu xì gà Macanudo hảo hạng vào mặt mình", Chilton nêu cảm nhận.

Theo The Independent, nếu so về mọi mặt, Spider-Verse dễ dàng giành phần thắng trước Shazam! Fury of the Gods - bộ phim bị chê tới mức khiến đạo diễn David F. Sandberg tuyên bố dừng làm phim siêu anh hùng, nhưng để xem đây là bước đột phá toàn diện của Marvel, thì chưa đủ.

"Điện ảnh là loại hình nghệ thuật linh hoạt nhưng dễ mắc sai lầm. Các hãng phim không bao giờ, hoặc ít nhất là hiếm khi, cố tình làm một phim tồi. Điều này đặc biệt đúng với thể loại siêu anh hùng, vốn giống nhau về chủ đề khai thác. Chẳng hạn, Suicide Squad (2016) và The Suicide Squad (2021) tương đồng trong cách xây dựng mạch phim, nhưng về mặt chất lượng, đó là khoảng cách lớn. Khán giả tin rằng The Suicide Squad giúp vực dậy cả thương hiệu sau khi Suicide Squad bị chê bai đủ đường", tờ báo phân tích.

Marvel chững lại

Đối với Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU), những loạt truyện tranh đình đám đã giúp mang đến nguồn lợi nhuận khổng lồ khi được chuyển thể lên màn ảnh. Guardians of the Galaxy (2014), Black Panther (2018) và Avengers: Endgame (2019)... được ca ngợi là một trong những phim Marvel hay nhất.

Tuy nhiên, giới phê bình nhận định Marvel đã qua thời đỉnh cao. Các tựa phim gần đây của MCU vấp phải đánh giá tiêu cực về cảnh quay mơ hồ, khó hiểu và nội dung dài dòng, từ Black Widow, Eternals đến Thor: Love and Thunder. Việc cắt giảm tổng số phim chuyển thể từ truyện tranh có thể xuất phát từ dấu hiệu tuột dốc này.

Theo The Independent, việc Disney cắt giảm số lượng và ngân sách sản xuất phim Marvel chứng tỏ một điều hãng đang ngăn chặn những ý tưởng tầm thường được kéo dài. Về cơ bản, đây là quyết định khôn ngoan ở giai đoạn thị trường đầy biến động.

Phim mới về Người Nhện có sự nâng cấp hình ảnh, nội dung nhưng vẫn bị ảnh hưởng bởi những ý tưởng không mới mẻ của Marvel. Ảnh: The Independent.

Với bộ phim mới nhất Spider-Man: Across the Spider-Verse, ít nhất phim cũng có lợi vì là hoạt hình - điểm khác biệt quan trọng về hình thức so với các đối thủ cạnh tranh. Nhờ đó, đối tượng khán giả theo dõi phim sẽ mở rộng hơn, thu hút lượng lớn trẻ em đến rạp. Tuy nhiên, với khán giả theo dõi Người Nhện lâu năm, đây đơn giản là một phim Spider-Man bình thường như bao bộ phim khác.

"Điện ảnh là thế giới của các xu hướng và dù sớm hay muộn, phim siêu anh hùng sẽ ít dần đi. Thời gian trôi qua, thế giới của Marvel và DC trong cảm nhận của lứa khán giả thanh thiếu niên chẳng còn mấy hấp dẫn. Bọn trẻ sẽ nghĩ về Người Nhện như một thứ gì đó mà cha chúng thích, hơn là nhân tố trẻ trung và mới mẻ. Trong khi đó, khán giả lớn tuổi đang khao khát những nội dung quan trọng, ý nghĩa hơn là cứ mãi chứng kiến màn đánh đấm vô nghĩa chỉ phục vụ cho nhu cầu thị giác", Louis Chilton phân tích.

Với cây bút của The Independent, xuyên suốt vũ trụ Người Nhện là bữa tiệc kỹ xảo thú vị, hình ảnh tuyệt đẹp và thực sự tôn vinh chất liệu gốc (đối với phần mới nhất), song tương lai Spider-Man có còn hấp dẫn khán giả vẫn là chuyện để ngỏ.