Chuẩn tướng Ivan Lukashevych, chỉ huy đơn vị vận hành xuồng không người lái (USV) thuộc Cơ quan An ninh Ukraine (SBU), cho biết Kiev đã liên tục nâng cấp mẫu khí tài này từ đầu xung đột, giúp chúng trở nên "mạnh, hiệu quả và nguy hiểm hơn" so với khi mới ra mắt.

"USV của chúng tôi trong năm 2024 đã có các thông số hoàn toàn khác, đặc biệt là khi so sánh với những loại mà chúng tôi lần đầu thử nghiệm hồi tháng 10/2022 để tấn công tàu chiến Nga ở vịnh Sevastopol", ông Lukashevych nói trong cuộc phỏng vấn hôm 1/3.

Tướng Ukraine thừa nhận những phiên bản USV đầu tiên có một số khuyết điểm, song cho rằng đây là điều khó tránh khỏi, vì vào thời điểm đó trên thế giới chưa ai sở hữu kiến thức chuyên sâu về các mẫu USV công nghệ cao như vậy.

Một trong những dòng USV được Ukraine cải tiến nhiều nhất là Sea Baby, khí tài được đánh giá là trung tâm trong kế hoạch xây dựng "hạm đội USV đầu tiên trên thế giới" của Kiev.

Hình minh họa về USV Sea Baby. Ảnh: United24

Nước này đã nhiều lần dùng Sea Baby và các mẫu USV tự sát khác để tấn công mục tiêu Nga ở Biển Đen từ đầu xung đột, phá hủy và gây hư hại nhiều chiến hạm đối phương. Gần nhất là vụ tập kích hôm 14/2 khiến tàu đổ bộ cỡ lớn Caesar Kunikov của Nga chìm xuống biển.

USV Sea Baby tháng 8/2023 cũng được Ukraine sử dụng để nhắm vào cầu chiến lược Kerch nối giữa bán đảo Crimea với lục địa Nga, khiến một nhịp cầu hư hại nặng.

Theo tướng Lukashevych, Ukraine đã tăng kích thước đầu đạn gắn trên Sea Baby, cũng như cải thiện năng lực hành trình, giúp nó có thể vượt qua những con sóng cao 1,5 mét.

Cải tiến thứ ba là về tầm hoạt động. USV Sea Baby giờ đây có thể di chuyển quãng đường lên tới gần 1.000 km, qua đó có khả năng nhắm thêm nhiều mục tiêu Nga ở Biển Đen.

Ông Lukashevych cũng cho biết Ukraine muốn biến Sea Baby trở thành khí tài có thể sử dụng nhiều lần để giảm chi phí vận hành và tăng hiệu quả tập kích, song không đề cập chi tiết.

SBU trước đó tiết lộ đã lắp bệ phóng rocket lên mẫu USV này để tấn công chiến hạm Nga gần bán đảo Crimea, thay vì dùng làm vũ khí tự sát.

Một quan chức Ukraine cũng cho biết Kiev đang hướng tới xây dựng lực lượng xuồng không người lái đa nhiệm, có thể trang bị pháo, hệ thống phòng không hoặc làm nhiệm vụ tấn công tự sát, để thay thế cho các chiến hạm cỡ lớn.

Theo tướng Lukashevych, Nga đã triển khai nhiều biện pháp đối phó với chiến thuật xuồng không người lái của Kiev, như trang bị súng máy trên tàu chiến và tăng cường triển khai máy bay, trực thăng tuần tra trên biển. Tuy nhiên, ông khẳng định Ukraine vẫn "đi trước một vài bước" so với đối phương trong lĩnh vực này.

Giới chức Kiev hồi đầu tháng 2 cho biết 40 tàu thuộc Hạm đội Biển Đen Nga, tương đương khoảng một nửa lực lượng, đã bị loại khỏi vòng chiến từ đầu xung đột, sau khi hứng chịu hàng loạt cuộc tập kích bằng USV, tên lửa và máy bay không người lái (UAV) của Ukraine.

Các cuộc tấn công từ xa của Kiev cũng được cho là đã khiến Moskva phải di dời nhiều tàu chiến ra khỏi bán đảo Crimea, cũng như phá thế phong tỏa về hàng hải của Nga ở Biển Đen.

Cục diện chiến sự Nga - Ukraine. Đồ họa: RYV