Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, hôm 2/10 cho rằng phương Tây cần đánh giá lại phương án viện trợ các hệ thống phòng không cho Kiev.

"Vấn đề không chỉ là bảo đảm nguồn cung vũ khí, mà còn giải quyết bài toán kinh tế. Các tổ hợp tên lửa như NASAMS và IRIS-T có tỷ lệ đánh chặn mục tiêu cao, nhưng dùng chúng để chặn máy bay không người lái (UAV) tự sát kiểu Shahed sẽ không mang lại hiệu quả kinh tế. Điều này có thể dẫn tới cạn kiệt kho dự trữ của đồng minh, gây suy yếu năng lực phòng không dài hạn", ông nói.

Cố vấn Podolyak nói rằng khí tài đơn giản, giá rẻ sẽ là phương án hiệu quả nhằm đối phó UAV tự sát Nga. "Giải pháp rõ ràng là cung cấp những hệ thống sẵn có, đã chứng minh năng lực như pháo phòng không Gepard và tổ hợp chống phi cơ không người lái Vampire, bên cạnh các loại súng máy và pháo hạng nặng", ông nói.

Xe phòng không Gepard của Ukraine triển khai ở khu vực Kiev hồi tháng 6. Ảnh: Reuters

Pháo phòng không tự hành Flakpanzer Gepard sử dụng khung gầm xe tăng chủ lực Leopard 1, được biên chế từ những năm 1970. Tổ hợp Gepard được trang bị hai pháo tự động Oerlikon GDF 35 mm, mỗi khẩu có 320 viên đạn phòng không và 20 viên đạn chống tăng.

Vampire là tổ hợp phòng không do hãng L3Harris của Mỹ chế tạo, với cụm 4 ống phóng tên lửa dẫn đường bằng laser. Hệ thống này có thể lắp trên các loại phương tiện thông thường như xe bán tải, đủ sức tấn công mục tiêu trên bộ và trên không.

"Những vũ khí như vậy sẽ hạn chế tối đa tác động của những đợt không kích do Nga tiến hành, bảo đảm ổn định dài hạn trên vùng trời Ukraine cũng như các nước láng giềng thuộc NATO", Podolyak cho hay.

Tổ chức Nghiên cứu Vũ khí Xung đột (CAR) có trụ sở tại Anh hồi tháng 8 công bố báo cáo cho thấy Nga đã sao chép, cải tiến thành công mẫu Shahed và bắt đầu tự sản xuất phiên bản Geran-2 nội địa. Dây chuyền chế tạo Geran-2 nhiều khả năng đã hoạt động từ tháng 3, sớm hơn một năm so với nhận định của phương Tây, và loại phi cơ này đang tham gia nhiều đợt tập kích mục tiêu tại Ukraine.

Điều này cho phép Nga huy động lượng lớn UAV tự sát để buộc Ukraine tiêu thụ tên lửa phòng không đắt tiền. Mỗi chiếc Geran-2 có giá ước tính 20.000 USD, trong khi tên lửa AIM-120 dùng trong hệ thống NASAMS được phương Tây viện trợ cho Ukraine có giá 500.000 đến một triệu USD.

"Mức độ bất cân xứng nghiêm trọng này sẽ ngày càng tồi tệ hơn khi Nga đẩy mạnh dây chuyền tự sản xuất Geran trong những năm tới", biên tập viên Howard Altman viết trên chuyên trang quân sự War Zone của Mỹ.