Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba hôm 16/5 kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) bỏ qua phản đối của Hungary với lệnh cấm dầu Nga, sau đó tìm cách "bóp nghẹt" mọi mặt hàng xuất khẩu của Moskva để Nga không còn tiền chi tiêu cho bộ máy quân sự.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba trả lời báo chí trong cuộc họp của Hội đồng Ngoại trưởng tại trụ sở EU ở Brussels hôm 16/5. Ảnh: AFP

EU đầu tháng này công bố đề xuất về gói trừng phạt thứ sáu với Nga do chiến dịch quân sự ở Ukraine, trong đó có lệnh cấm toàn bộ dầu mỏ của Nga. Gói trừng phạt cần toàn bộ 27 quốc gia thành viên đồng thuận trước khi có hiệu lực, song Hungary phản đối.

"Chúng tôi không hài lòng với thực tế là lệnh cấm vận dầu mỏ chưa được thực thi", Dmytro Kuleba nói sau cuộc họp với các ngoại trưởng EU ở Brussels. "Chúng ta đều rõ ai là bên ngăn cản. Nhưng thời gian đang hết dần vì Nga ngày nào cũng kiếm tiền từ dầu mỏ và dùng số tiền này đầu tư vào chiến sự".

Kuleba bày tỏ lệnh cấm vận dầu sẽ thành hiện thực và "câu hỏi là khi nào và cái giá nào mà EU sẽ trả để biến thành hiện thực". Ông kêu gọi khối 27 quốc gia áp đặt gói trừng phạt thứ bảy để "bóp nghẹt ngành xuất khẩu của Nga", giáng đòn vào ngân sách của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Ngoại trưởng Litva Gabrielius Landsbergis hôm 16/5 chỉ trích Hungary biến EU thành con tin khi từ chối ủng hộ lệnh cấm dầu. Giám đốc đối ngoại EU Josep Borrel cho hay khối sẽ tiếp tục họp cấp đại sứ để phá vỡ thế bế tắc sau khi Hungary tính toán tổn thất kinh tế nếu cấm dầu Nga.

"Tôi không thể nói rõ quá trình này mất bao lâu, một tuần hay hai tuần", Borrel nói.

Brussels đã đề nghị gia hạn thời gian cấm nhập dầu Nga với Hungary, Czech và Slovakia nhưng vẫn chưa thuyết phục được Budapest. Hungary yêu cầu được miễn áp dụng lệnh cấp trong ít nhất 4 năm và muốn được tài trợ 800 triệu euro (830 triệu USD) từ ngân sách EU để tái thiết một nhà máy lọc dầu và nâng công suất của đường ống dẫn dầu từ Croatia tới Hungary.

Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto hôm 16/5 cho biết Hungary sẽ tổn thất 15 đến 18 tỷ euro (16 -19 tỷ USD) để chuẩn bị cho nền kinh tế trước khi thực thi lệnh cấm dầu Nga.

Quyết định mở chiến dịch quân sự tại Ukraine mà Nga đưa ra cuối tháng 2 đã khiến EU áp đặt những biện pháp trừng phạt chưa từng có lên Moskva và gửi vũ khí đến Ukraine trong sự đoàn kết mạnh mẽ nhưng giờ đây có nguy cơ rạn nứt.

Tranh cãi kéo dài về lệnh cấm dầu khiến một số nhà ngoại giao EU cho rằng khó mà cấm được khí đốt Nga, nguồn năng lượng mà EU phụ thuộc vào nhiều hơn. Nga nhiều lần tuyên bố các lệnh trừng phạt của phương Tây sẽ không phát huy tác dụng, cảnh báo chúng sẽ gây thiệt hại nặng nề cho châu Âu hơn là với Moskva.

Mức độ phụ thuộc năng lượng nhập khẩu của EU. Bấm vào hình để xem chi tiết. Đồ họa: Visual Capitalist.