Tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19 tại Sydney, Australia. Ảnh (tư liệu): AFP/TTXVN

Bộ Y tế bang New South Wales cho biết biến thể này là một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ mắc COVID-19 cao nhất trong 1 năm qua tại bang này. Trong khi đó, Bộ Y tế bang Victoria cho biết biến thể này đã góp phần làm tăng lây nhiễm trong cộng đồng cũng như số ca nhập viện tăng vọt vì COVID-19. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, cho đến nay vẫn chưa có bằng chứng nào cho thấy JN.1 khiến bệnh nghiêm trọng hơn.

JN.1 là một trong những biến thể của Omicron, là dòng phụ của biến thể BA.2.86 (còn gọi là biến thể Pirola), xuất hiện vào tháng 8/2023. Khi đó, Pirola nhanh chóng thu hút sự chú ý của các nhà khoa học vì mang 30 đột biến protein so với biến thể trước đó, làm dấy lên lo ngại rằng biến thể này có thể trốn tránh hệ thống miễn dịch của con người tốt hơn.

Điều đáng nói là JN.1 chỉ có thêm một đột biến protein gọi là L455S - nhưng đó là một thay đổi khiến JN.1 dễ lây truyền hơn. Chuyên gia virus học Stuart Turville của Viện Kirby cho biết sự thay đổi đặc biệt này ảnh hưởng đến phần virus liên kết với các tế bào của con người, giúp virus trốn tránh các kháng thể của con người tốt hơn. Theo ông, JN.1 có khả năng lẩn tránh các kháng thể như XBB hoặc EG.1.

Nghiên cứu được công bố trên Lancet đầu tháng này cho thấy JN.1 có khả năng lây nhiễm cao hơn BA.2.86. Dữ liệu giải trình tự bộ gene cho thấy đột biến JN.1 đã gây ra hậu quả trong thực tế khi JN.1 đã nhanh chóng thống trị ở nhiều quốc gia mà biến thể này được phát hiện.

Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) của Mỹ cho biết JN.1 ước tính chiếm khoảng 62% số ca nhiễm tại Mỹ, tăng so với khoảng 44% chỉ 2 tuần trước. Tuy nhiên, số ca nhập viện không tăng. Tương tự, tại Australia, các dữ liệu cho thấy số ca nhiễm biến thể JN.1 và số ca nhập viện đang gia tăng trên toàn quốc, song các trường hợp này không nghiêm trọng như trước đây. Số người cần chăm sóc đặc biệt và số ca tử vong vì COVID-19 rất thấp.

Nghiên cứu ban đầu được trình lên Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2023 chỉ ra rằng JN.1 không nghiêm trọng hơn các biến thể khác. Tuy nhiên, theo Giáo sư Esterman, một vài nghiên cứu gần đây cho thấy JN.1 có tác động mạnh đến tế bào phổi hơn so với các biến thể phụ trước đây của Omicron và do đó có thể gây ra bệnh nghiêm trọng hơn.

Vì vậy, các chuyên gia y tế khuyên rằng người dân vẫn nên cảnh giác và áp dụng các biện pháp phòng ngừa như đeo khẩu trang, tiêm vaccine, giữ gìn vệ sinh, sát khuẩn tay và đảm bảo không khí thoáng mát trong nhà để giảm sự lây lan của virus… Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng mặc dù các loại vaccine ngừa COVID-19 mới nhất nhắm đến một biến thể khác là XBB.1.5, nhưng chúng vẫn sẽ giúp ngăn bệnh trở nặng và tử vong do JN.1 gây ra.