Ba hãng hàng không có vốn nhà nước hàng đầu Trung Quốc đã hoãn nhận hơn 100 máy bay của Boeing và Airbus năm ngoái. Trong đó, theo số liệu của Nikkei, China Southern Airlines, China Eastern Airlines và Air China đã hoãn nhận 58 máy bay Boeing và 53 máy bay Airbus.

Dù vậy, họ vẫn nhận phi cơ trong các đơn hàng với Tập đoàn Máy bay Thương mại Trung Quốc (COMAC). Đây là tín hiệu ủng hộ nhà sản xuất Trung Quốc trong năm đại dịch. Đồng thời, sự lựa chọn của ba ông lớn hàng không Trung Quốc cũng làm nổi bật tầm quan trọng chiến lược của COMAC.

Máy bay của 3 hãng China Southern Airlines, China Eastern Airlines và Air China. Ảnh: Reuters

Ba hãng bay này đã bổ sung 12 tàu bay ARJ21 của COMAC vào đội bay của họ. Một nửa đơn hàng năm ngoái của COMAC được giao cho China Southern Airlines, China Eastern Airlines và Air China. Phần còn lại đến tay các hãng nhỏ hơn như Chengdu Airlines, Genghis Khan Airlines và China Express Airlines.

"Việc mua ARJ21 của các hãng hàng không Trung Quốc không phải là quốc định kinh doanh thuần túy. Trong điều kiện bình thường, các hãng bay nước này sẽ tiếp tục mua Comac", Fu Xiaowen, giáo sư kinh tế giao thông tại Đại học Bách khoa Hong Kong bình luận.

Đồng quan điểm trên, giáo sư tài chính David Yu tại Đại học New York ở Thượng Hải cho rằng: "Chắc chắn sẽ có thêm nhiều sự hỗ trợ cho COMAC Vấn đề chỉ là tốc độ thế nào và mua thêm bao nhiêu".

COMAC là trái tim trong tham vọng phát triển máy bay thương mại từ cỡ trung bình đến lớn của Trung Quốc. Thị trường này từ lâu đã bị Mỹ và châu Âu thống trị. COMAC là một trong số ít doanh nghiệp nhà nước được Ủy ban Giám sát và Quản lý Tài sản Trung Quốc trực tiếp quản lý.

Chính quyền Trung Quốc cũng thường xuyên hỗ trợ COMAC. Khi đến thăm nhà xưởng của COMAC ở Thượng Hải tháng 10 năm ngoái, Cục trưởng Hàng không dân dụng Trung Quốc (CAAC) Feng Zhanglin cho biết họ sẽ làm mọi thứ trong khả năng để ủng hộ lĩnh vực chế tạo máy bay trong nước.

Các hãng bay trong nước cũng đóng vai trò quan trọng trong đơn hàng dài hạn của COMAC. China Eastern – khách hàng đầu tiên của C919, máy bay thân hẹp của COMAC đã cam kết mua 20 chiếc ARJ21. China Southern cũng cam kết mua 35 chiếc ARJ21 đến năm 2024.

Tuy nhiên, các hãng bay Trung Quốc sẽ không dễ rời xa Airbus và Boeing. Kelvin Lau, chuyên gia nghiên cứu hàng không tại Daiwa Capital Markets cho biết Air China lên kế hoạch tăng 51 tàu bay, loại bỏ 2 chiếc năm nay. Con số này vượt kế hoạch bổ sung 47 chiếc và loại bỏ 1 chiếc được công bố hồi tháng 4/2020. Điều này cho thấy phần lớn máy bay vẫn sẽ được hãng nhận từ Airbus, chỉ một vài chiếc ARJ21 từ Comac.

Yu dự đoán hầu hết máy bay bị hoãn, chưa được giao năm 2020 sẽ được giao vào các năm sau vì "thị trường Trung Quốc tăng trưởng mạnh và nhu cầu lớn". Ông cho rằng nhu cầu sẽ nghiêng về các dòng máy bay thân hẹp. Từ khi các chuyến bay quốc tế bị dừng, nhiều máy bay thân rộng đã chuyển sang bay nội địa và chở hàng.

Theo ông, các hãng hoãn nhận thay vì hủy đơn do thị trường hàng không "sẽ có một tương lai tươi sáng về lâu dài". Vì thế, mua hàng từ Airbus hay Boeing là lựa chọn thực tế duy nhất.