Trong bài phát biểu quan trọng đầu tiên hôm 3/3, ông Blinken nói chính quyền Tổng thống Joe Biden sẽ nhấn mạnh ngoại giao hơn quân sự, đồng thời hợp tác với thế giới trước các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu và Covid-19.

"Chúng ta sẽ giải quyết thử thách địa chính trị lớn nhất trong thế kỷ 21: mối quan hệ của chúng ta với Trung Quốc", ông Blinken phát biểu tại Bộ Ngoại giao Mỹ, theo AFP.

Ông cam kết sẽ đấu tranh cho quyền của người dân Hong Kong và cộng đồng sắc dân thiểu số Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương.

Ngoại trưởng Antony Blinken phát biểu tại Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 3/3. Ảnh: AFP.

"Trung Quốc là quốc gia duy nhất có sức mạnh kinh tế, ngoại giao, quân sự và công nghệ thách thức nghiêm trọng hệ thống quốc tế ổn định và mở - mọi quy tắc, giá trị và mối quan hệ khiến thế giới vận hành theo cách chúng ta muốn", ông nói.

"Mối quan hệ của chúng ta với Trung Quốc sẽ mang tính cạnh tranh khi cần thiết, hợp tác khi có thể và thù địch khi buộc phải như vậy. Và chúng ta sẽ hành xử với Trung Quốc từ vị thế đầy sức mạnh".

Ông Blinken chỉ ra rằng Tổng thống Biden sẽ hạn chế hành động quân sự, dù vừa ra lệnh không kích ở Syria tuần trước, nhằm vào các lực lượng bán quân sự người Shiite của Iraq có liên hệ với Iran.

"Nếu phải hành động quân sự trong tương lai, chúng ta sẽ chỉ thực hiện khi có các mục tiêu, sứ mệnh rõ ràng và có thể đạt được, phù hợp với các giá trị và luật pháp của chúng ta và có sự đồng thuận của người dân Mỹ", ông nói.

"Và chúng ta sẽ làm điều đó cùng với hoạt động ngoại giao".

Ông Blinken cũng cho rằng nếu Mỹ không thúc đẩy dân chủ, "chúng ta sẽ rơi vào tay những kẻ thù và đối thủ cạnh tranh như Nga và Trung Quốc, những người nắm bắt mọi cơ hội để gieo rắc nghi ngờ về sức mạnh của nền dân chủ chúng ta".

Song ông nói Tổng thống Biden không muốn mang lại dân chủ cho thế giới "thông qua việc can thiệp quân sự tốn kém hoặc bằng cách lật đổ các chế độ độc tài bằng vũ lực".

"Chúng ta đã thử những chiến thuật này trong quá khứ. Tuy nhiên, chúng không có hiệu quả", ông nói.