Trung Quốc đã nhập khẩu số lượng kỷ lục quặng sắt - loại khoáng sản quan trọng để sản xuất thép, khi nền kinh tế nước này phát triển trở lại sau đại dịch virus corona. Khoảng 60% nguồn cung quặng sắt của nước này đến từ Australia.

Với việc căng thẳng gia tăng giữa Canberra và Bắc Kinh, đồng thời giá quặng sắt tăng cao, chính phủ Trung Quốc muốn đa dạng hoá thị trường nhập khẩu.

Uỷ ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc cho biết sẽ đẩy mạnh hoạt động thăm dò mỏ trong nước và phát triển các dự án hiện có. Vào tối ngày 18/5, phát ngôn viên Jin Xiandong của NDRC cho biết Trung Quốc đang khuyến khích các công ty "tích cực và thận trọng" phát triển các mỏ quặng sắt ở nước ngoài, đồng thời mở rộng kênh nhập khẩu.

Credit: Auscape/Universal Images Group via Getty

Kể từ khi Thủ tướng Australia Scott Morrison kêu gọi thế giới điều tra về nguồn gốc của virus corona vào tháng 4/2020, Trung Quốc đã cấm một số mặt hàng xuất khẩu của Australia bao gồm than, hải sản, thịt bò và lúa mạch. Tuy nhiên, họ không thể loại bỏ quặng sắt của Australia vì thiếu các lựa chọn thay thế.

Các mỏ khai thác quặng sắt ở quốc gia xuất khẩu số 2 là Brazil đã bị ảnh hưởng bởi dịch Covid và thiên tai trong khi Ấn Độ hiện chỉ là nhà cung cấp phụ. Trung Quốc đang thăm dò các dự án ở châu Phi như Algeria, Congo và Guinea nhưng ít nhất phải mất vài năm để vận hành.

Nguồn cung hạn chế và nhu cầu tăng mạnh đã đẩy giá quặng sắt lên mức 200 USD/tấn, mang lại nguồn thu lớn cho các công ty khai thác ở Australia. Chính phủ liên bang cũng được hưởng lợi từ việc tăng thu thuế. Khoản thu này đã giúp giảm thâm hụt ngân sách liên bang từ mức dự báo là 213 tỷ USD xuống còn 167 tỷ USD.

Trong giai đoạn 2019-2020, Australia đã xuất khẩu 103 tỷ USD quặng sắt, chiếm 22% tổng giá trị xuất khẩu của quốc gia này. Quặng sắt chiếm một nửa doanh thu từ xuất khẩu của Australia sang Trung Quốc.

Tuần trước, các nhà hoạch định của Trung Quốc cho biết họ đang làm việc với cơ quan quản lý thị trường để đánh giá lại thị trường thép và quặng sắt khi giá đã tăng 30-40% trong năm 2021.

Các cơ quan quản lý ở Thượng Hải và thủ phủ thép Đường Sơn đã cảnh báo các nhà máy địa phương về tình trạng thổi giá, thông đồng và các hành vi bất thường hồi tuần trước. Họ cho biết sẽ đóng cửa các cơ sở kinh doanh nếu làm gián đoạn nghiêm trọng thị trường.

Trung Quốc là quốc gia tiêu thụ quặng sắt lớn nhất thế giới, nhập khẩu gần 70% lượng quặng sắt toàn cầu. Năm 2020, nước này đã nhập khẩu 1,17 tỷ tấn quặng sắt.

Tính từ đầu năm 2021, giá quặng sắt đã tăng lần lượt 31,55% và 38% cho loại quặng hàm lượng 63,5% và quặng hàm lượng 62%. Đầu tháng 5, cơ quan xếp hạng tín dụng Mỹ Fitch Solutions dự đoán giá quặng sắt sẽ ổn định trở lại từ nửa cuối năm nay. Các chuyên gia, nhà phân tích thị trường hàng hoá đồng tình với quan điểm này. Họ cho rằng giá quặng sắt sẽ hạ nhiệt trong tương lai gần nhưng về cơ bản, giá vẫn sẽ ở mức cao.