"Theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển, Okinotori là một bãi đá ngầm, không phải đảo và không thể có vùng đặc quyền kinh tế hay thềm lục địa. Yêu sách của Nhật Bản đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa ở khu vực bãi đá ngầm này trái luật pháp quốc tế", Triệu Lập Kiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nói trong cuộc họp báo thường kỳ hôm qua.

Bình luận được đưa ra sau khi chính phủ Nhật Bản đệ đơn lên LHQ nhằm thiết lập vùng đặc quyền kinh tế trải dài 370 km xung quanh Okinotori, thực thể mà Tokyo gọi là đảo. Nếu được chấp thuận, Nhật Bản sẽ có các đặc quyền về thăm dò và sử dụng tài nguyên biển trong khu vực rộng hơn 400.000 km2.

Tokyo cũng đã đệ trình yêu cầu lên Ủy ban LHQ về Giới hạn Thềm lục địa để mở rộng thềm lục địa, cho phép Nhật Bản quản lý thêm một khu vực rộng khoảng 300.000 km2.

Okinotori là thực thể không có người ở nằm cách thủ đô Tokyo của Nhật Bản 1.740 km về phía nam và là vùng đất cực nam do Nhật Bản quản lý.

Vị trí của Okinotori. Đồ họa: WSJ

Các nước làng giềng gồm Trung Quốc và Hàn Quốc đã phản đối các yêu cầu của Nhật, nói rằng Okinotori không được coi là đảo nên Nhật Bản không có quyền yêu cầu vùng đặc quyền kinh tế và mở rộng thềm lục địa.

Người phát ngôn Triệu Lập Kiên nói Okinotori có diện tích bề mặt chưa tới 10 m2 khi thủy triều lên, nhưng Nhật Bản đang yêu cầu quyền tài phán gần 700.000 km2. "Động thái này đang xâm phạm vùng biển quốc tế và khu vực đáy biển quốc tế, làm suy yếu lợi ích chung vì những lợi ích ích kỷ", ông nói.

Công ước về Luật Biển mà Nhật Bản ký năm 1983 xác định rằng "các bãi đá không thể duy trì sự sinh sống của con người hoặc hoạt động kinh tế sẽ không có vùng đặc quyền kinh tế".

Trung Quốc cũng bị cáo buộc đưa ra các yêu sách trái với công ước, trong đó có các vùng biển tranh chấp ở Biển Đông. Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) năm 2016 ra phán quyết, tuyên bố yêu sách "quyền lịch sử" và "đường 9 đoạn" bao phủ 3,5 triệu km2 ở Biển Đông của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý theo luật pháp quốc tế. Phán quyết của PCA có giá trị pháp lý và mang tính ràng buộc, nhưng không có cơ chế thi hành.

Khu vực Okinotori. Ảnh: Kyodo.