Đề cập chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine, căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên và khu vực Trung Đông, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres lo sợ các cuộc khủng hoảng "liên quan hạt nhân" có thể leo thang.

"Giờ đây, nhân loại chỉ còn cách sự hủy diệt hạt nhân một sự hiểu nhầm, một tính toán sai lầm", ông Guterres phát biểu tại Hội nghị Đánh giá Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí hạt nhân (NPT) ngày 1/8, ở New York, Mỹ. Hội nghị từng hoãn tổ chức nhiều lần từ năm 2020 do đại dịch và sẽ kéo dài đến ngày 26/8.

"Chúng ta cực kỳ may mắn cho đến lúc này. Nhưng may mắn không phải là chiến lược hay lá chắn ngăn căng thẳng địa chính trị leo thang thành xung đột hạt nhân", ông bổ sung, kêu gọi các quốc gia "đưa nhân loại theo lộ trình mới hướng đến một thế giới không vũ khí hạt nhân".

Theo ông Guterres, hội nghị đánh giá NPT là "cơ hội để củng cố và điều chỉnh hiệp ước phù hợp với một thế giới đang lo lắng". Loại bỏ vũ khí hạt nhân là cách duy nhất đảm bảo chúng không bao giờ được sử dụng. Tổng thư ký LHQ dự kiến thăm Hiroshima, Nhật Bản, vào dịp kỷ niệm thành phố này bị Mỹ ném bom nguyên tử ngày 6/8/1945.

NPT được ký năm 1968, hợp pháp hóa kho vũ khí hạt nhân của Anh, Mỹ, Nga, Pháp và Trung Quốc, đồng thời tước quyền chế tạo và sở hữu vũ khí hạt nhân của các quốc gia khác. Hơn 190 quốc gia là thành viên của NPT, ngoại trừ Ấn Độ, Israel, Pakistan và Triều Tiên. Hiệp ước được đánh giá 5 năm một lần.

Tổng thư ký Antonio Guterres phát biểu tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York, Mỹ, ngày 1/8. Ảnh: Reuters.

Mỹ, Anh và Pháp ngày 1/8 tái khẳng định cam kết với NPT trong thông báo chung, nói "không quốc gia nào chiến thắng nếu chiến tranh hạt nhân nổ ra và điều này không bao giờ được phép xảy ra". Ba nước kêu gọi Nga tôn trọng các cam kết quốc tế trong NPT. Moskva tháng 2 thông báo đặt lực lượng hạt nhân trong trạng thái báo động, không lâu sau khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Tổng thống Vladimir Putin khẳng định Nga vẫn tuân thủ "nội dung và tinh thần" của hiệp ước và "không có ai chiến thắng" trong một cuộc chiến tranh hạt nhân, Điện Kremlin cho biết.

Tổng thống Joe Biden cho biết Mỹ sẵn sàng thảo luận về thỏa thuận kiểm soát hạt nhân mới với Nga. Ông chủ Nhà Trắng khẳng định cuộc thảo luận cần đối tác sẵn sàng hành động thiện chí, đề nghị Nga thể hiện sẵn sàng nối lại đàm phán kiểm soát vũ khí hạt nhân với Mỹ. Ông cũng kêu gọi Trung Quốc tham gia các cuộc đối thoại nhằm "hạn chế nguy cơ tính toán sai và xử lý các vấn đề quân sự gây bất ổn".

Một nguồn tin ở Bộ Ngoại giao Nga hoài nghi về ý định của Mỹ khi đưa ra phát biểu. Trong khi đó, giới chức Trung Quốc chưa bình luận về thông tin.