"Cần phải tiến hành một cuộc điều tra kỹ lưỡng về tình hình liên quan đến các vụ tấn công Hạm đội Biển Đen ở quân cảng Sevastopol trên bán đảo Crimea", Điện Kremlin hôm nay ra thông cáo về cuộc điện đàm giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan.

Ông Putin nói rằng chỉ sau khi cuộc điều tra hoàn tất, Nga mới có thể xem xét quyết định nối lại thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc với Ukraine.

Ông Putin trong cuộc họp báo trực tuyến từ thành phố Sochi ngày 31/10. Ảnh: AFP.

Ông cho hay Nga cũng cần phải nhận được "sự đảm bảo thực sự" từ Kiev về tuân thủ nghiêm ngặt các thỏa thuận, đặc biệt là không sử dụng hành lang nhân đạo cho mục đích quân sự.

Bộ Quốc phòng Nga ngày 30/10 cho rằng tàu không người lái Ukraine (USV) đã men theo "hành lang ngũ cốc", sau đó đổi hướng tập kích cảng Sevastopol trên bán đảo Crimea. Đợt tập kích ngày 29/10 được cho là đã khiến một chiến hạm Nga bị hư hại.

Ukraine đã bác bỏ cáo buộc này của Nga.

Trao đổi với ông Putin, Tổng thống Erdogan nói rằng ông tin tưởng có thể tìm thấy lối thoát cho cuộc khủng hoảng ngũ cốc bằng "cách tiếp cận mang tính xây dựng". Ông nói thêm thành công trong vấn đề này có thể thúc đẩy Nga và Ukraine nối lại các cuộc đàm phán về thỏa thuận ngừng bắn.

Moskva đã đình chỉ thỏa thuận ngũ cốc Ukraine mà họ ký kết hồi tháng 7, sau khi cáo buộc Kiev tấn công vào Hạm đội Biển Đen ở Crimea hôm 29/10. Thổ Nhĩ Kỳ, bên trung gian đàm phán giữa Nga và Ukraine, đã tăng cường nỗ lực ngoại giao để cứu vãn thỏa thuận.

Theo thỏa thuận ngũ cốc, Trung tâm Điều phối chung (JCC) được thành lập tại Istanbul, bao gồm các đại diện cấp cao từ Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và LHQ. Các tàu đến bốc hàng cần trải qua quá trình kiểm tra ngoài khơi Istanbul để đảm bảo không mang vũ khí, sau đó đi qua hành lang an toàn được JCC thiết lập đến các cảng Chornomorsk, Odesa và Yuzhny của Ukraine. Trong hành trình rời đi, các tàu lại được kiểm tra ở ngoài khơi Istanbul.

Thỏa thuận ngũ cốc được đưa ra nhằm góp phần ngăn chặn cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu do xung đột Ukraine. Thỏa thuận đã tạo điều kiện cho hơn 9,7 triệu tấn ngũ cốc được xuất khẩu thông qua các cảng của Ukraine.

Hành lang an toàn được thiết lập theo thỏa thuận ngũ cốc Ukraine. Đồ họa: Guardian.