"Tất cả các hệ thống bảo vệ của nhà máy điện hạt nhân Astravets của Belarus, bao gồm hệ thống phòng không, được cảnh báo và đặt trong tình trạng báo động cao ngay lập tức", Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko nói trước quốc hội ngày 26/5.

Thông tin được Lukashenkko đưa ra ba ngày sau khi không quân Belarus điều tiêm kích ép một máy bay của hãng Ryanair, đang trên đường từ Hy Lạp với Litva, chuyển hướng và hạ cánh xuống thủ đô Minsk sau một lời đe dọa đánh bom giả.

Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko trong phiên họp quốc hội ngày 26/5. Ảnh: BelTA.

Lukashenkko cho hay sau khi máy bay của Ryanair cất cánh từ Athens, giới chức Belarus đã nhận được tin báo về "một kẻ khủng bố trên phi cơ" và hành động của Minsk sau đó với máy bay là "hoàn toàn chính xác".

"Lúc đó chúng tôi nên làm gì? Đặc biệt là khi các cơ sở trọng yếu của chúng tôi bị đe dọa", ông nói, đề cập tới nhà máy điện hạt nhân Astravets.

Nhà máy điện hạt nhân Astravets được xây dựng ở quận Astravets, vùng Grodno, đông bắc Belarus, cách biên giới Liva khoảng 20 km. Nhà máy gồm hai lò phản ứng hạt nhân được xây dựng trong giai đoạn 2016-2020 và có thể được bổ sung thêm hai lò phản ứng vào năm 2025.

Belarus cho hay họ đã thành lập đơn vị quân đội đặc biệt Số 7434 để bảo vệ nahf máy hạt nhân Astravets. Các thành viên đơn vị này được huấn luyện trong nước cũng như gửi đào tạo tại Nga và Kazakhstan. Các hệ thống phòng không quanh nhà máy bắt đầu được triển khai từ năm 2016 để đối phó với các mối đe dọa trên bầu trời.

Vị trí nhà máy điện hạt nhân Astravets (đánh dấu đỏ) của Belarus, nằm gần biên giới Litva. Ảnh: Google Maps.

Sau khi máy bay chở khách hạ cánh ở Minsk, giới chức Belarus đã khám xét máy bay nhưng không tìm thấy dấu hiệu về mối đe dọa. Tuy nhiên, họ đã bắt nhà báo đối lập Belarus Roman Protasevich, người nhiều lần chỉ trích Tổng thống Lukashenko và trốn ra nước ngoài vào năm 2019, cùng bạn gái anh này.

Tổng thống Lukashenkko ca ngợi hành động của quân đội Belarus trong vụ chặn máy bay. "Chúng tôi đã làm mọi thứ để bảo vệ người dân", Lukashenkko nói. "Tôi nhận định quân đội đã hành động hết sức chuyên nghiệp, tôi đánh giá họ rất cao".

Phương Tây cáo buộc Belarus thực hiện hành vi không tặc khi điều tiêm kích MiG-29 ép máy bay của hãng Ryanair hạ cánh và yêu cầu thả Protasevich. Liên minh châu Âu (EU) áp lệnh trừng phạt mới nhằm vào Belarus, bao gồm cấm các chuyến bay quá cảnh nước này, cấm các hàng hàng không Belarus sử dụng không phận hoặc sân bay các quốc gia thành viên EU.

Tuy nhiên, Tổng thống Lukashenko nói cáo buộc của phương Tây về việc tiêm kích MiG-29 ép máy bay của hãng Ryanair hạ cánh là "hoàn toàn dối trá" và nước này "hành động hợp pháp để bảo vệ mọi người". Nga tuyên bố hành động của Belarus là "hợp lý" và cho rằng các nước phương Tây "đạo đức giả".