Theo kết quả điều tra dân số được Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố tuần trước, trong số 12 triệu trẻ em được sinh ra vào năm 2020, cứ 100 bé gái thì có 111,3 bé trái.

Stuart Gieten-Basten, giáo sư khoa học xã hội và chính sách công tại Đại học Khoa học Công nghệ Hong Kong, nhận định kết quả điều tra dân số cho thấy mong muốn phổ biến của các gia đình Trung Quốc là sinh con trai thay vì con gái.

"Thông thường ở Trung Quốc, đàn ông sẽ lấy vợ trẻ hơn rất nhiều. Tuy nhiên, khi dân số già đi, xuất hiện nhiều người đàn ông lớn tuổi hơn, tình hình càng xấu thêm. Bệnh cạnh đó, nhiều phụ nữ cũng chọn sống độc thân lâu hơn, khiến hệ thống hôn nhân thay đổi", Gieten-Basten nói.

Một người đàn ông Trung Quốc cao tuổi ngồi một mình trong công viên ở thành phố Phụ Dương hôm 12/5. Ảnh: Reuters.

Bjourn Alpermann, giáo sư nghiên cứu về Trung Quốc tại Đại học Julius Maximilian, Đức, cho biết khi những đứa trẻ sinh năm 2020 đến tuổi kết hôn, Trung Quốc sẽ thiếu hụt rất lớn các cô dâu do chênh lệch giới tính.

"Trong số 12 triệu trẻ em sinh ra vào năm ngoái, 600.000 em trai sẽ không thể kết hôn với bạn đồng niên khi trưởng thành", Alpermann nói.

Trong khi đó giáo sư nhân khẩu học tại Đại học Xian Jiaotong Jiang Quanbao ước tính ở Trung Quốc sẽ có khoảng 30-40 triệu nam giới được sinh ra nhiều hơn nữ giới từ năm 1980 đến năm 2020, dẫn tới thiếu hụt các cô dâu. Theo giáo sư Jiang, chính sách một con của Trung Quốc, hiệu lực từ năm 1979 tới năm 2016, đã làm trầm trọng thêm các hành vi phá thai lựa chọn giới tính ở nước này.

Cai Yong, phó giáo sư về nhân khẩu học xã hội tại Đại học Bắc Carolina, Mỹ, cho biết đàn ông thuộc các tầng lớp xã hội thấp hơn ở Trung Quốc sẽ là những người gặp khó khăn nhất trong kết hôn. Ông cho rằng trong khi đàn ông độc thân ở nước khác sẽ tìm vợ nước ngoài, thì đây không phải giải pháp khả quan ở Trung Quốc do quy mô quá lớn.

"Khi chúng ta nhắc về chuyện 20-30 triệu đàn ông đang muốn lấy vợ, con số này thậm chí còn nhiều hơn dân số của một vài quốc gia", ông Cai nhấn mạnh.

Isabelle Attane, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Nhân khẩu học Pháp, trong khi đó cho biết tình trạng thiếu nữ giới ở Trung Quốc đã phần nào cải thiện địa vị xã hội của họ. "Nhiều bậc phụ huynh Trung Quốc bắt đầu coi trọng con gái hơn và coi con gái là chỗ dựa lúc tuổi già", Attane nói, lạc quan hy vọng tỷ lệ giới tính của Trung Quốc sẽ bình thường trong thập kỷ sau.

Tuy nhiên, giáo sư Alpermann lại cho rằng việc thay đổi nhận thức xã hội ở Trung Quốc vẫn phải "mất một khoảng thời gian". "Chỉ cần nhu cầu muốn sinh con trai không đổi, tỷ lệ giới tính khi sinh vẫn sẽ chênh lệch. Người ta vẫn sẽ tìm cách chọn con trai, khiến nhiều thai nhi nữ bị phá bỏ hơn", Alpermann kết luận.