Các thành viên của lực lượng Taliban canh gác tại một điểm kiểm tra ở Kabul. (Nguồn: Ảnh Reuters)

Động thái diễn ra hơn một tuần sau khi phong trào Hồi giáo Taliban chiếm được thủ đô Kabul.

Việc chỉ định ông Haji Mohammad Idris làm quyền Thống đốc Ngân hàng trung ương Afghanistan giúp lập lại trật tự cho nền kinh tế bị chiến tranh tàn phá.

Trong một tuần qua, các ngân hàng tại Afghanistan đều phải đóng cửa do tình hình an ninh bất ổn trong khi nhiều văn phòng chính phủ bị bỏ trống.

Người phát ngôn Taliban Zabihullah Mujahid cho biết ông Haji Mohammad Idris sẽ giúp tổ chức các cơ quan và giải quyết các vấn đề kinh tế mà Afghanistan phải đối mặt.

Cùng ngày, hai nguồn tin Taliban cho biết phong trào Hồi giáo này sẽ không thông báo việc thành lập chính phủ mới cho tới khi Mỹ hoàn thành việc rút quân khỏi Afghanistan.

Một nguồn tin nhấn mạnh phía Taliban đã quyết định rằng việc thành lập chính phủ và nội các sẽ không được công bố chừng nào còn một binh sĩ Mỹ hiện diện ở Afghanistan.

Trước đó cùng ngày, Taliban tuyên bố sẽ không đồng ý kéo dài thời hạn chót ngày 31/8 để Mỹ rút quân khỏi Afghanistan, đồng thời cảnh báo việc trì hoãn có thể gây ra những hậu quả.

Trả lời phỏng vấn Sky New, người phát ngôn Taliban Suhail Shaheen nhấn mạnh đây là "giới hạn đỏ" và nếu Mỹ hoặc Anh muốn có thêm thời gian để sơ tán người dân, câu trả lời là không hoặc sẽ có những hậu quả.

Theo người phát ngôn của Taliban, Tổng thống Mỹ Joe Biden thông báo sẽ rút toàn bộ quân đội vào ngày 31/8, do vậy nếu gia hạn thời hạn chót nghĩa là Mỹ đang kéo dài thời gian chiếm đóng trong khi không cần thiết như vậy.

Cũng trong ngày 23/8, Liên hiệp các nhà sản xuất hóa dầu, dầu khí và dầu mỏ Iran thông báo nước này đã nối lại việc xuất khẩu xăng và dầu diesel sang Afghanistan vài ngày trước đó sau khi Taliban cho phép Tehran tái khởi động hoạt động này.

Ông Hamid Hosseini, thành viên ban lãnh đạo Liên hiệp các nhà sản xuất hóa dầu, dầu khí và dầu mỏ Iran, nói rõ một số nhà xuất khẩu vẫn quan ngại về tình hình an ninh tại Afghanistan.

Theo ông Hosseini, Iran đã nối lại việc xuất khẩu nhiên liệu sang Afghanistan sau khi lực lượng Taliban giảm tới 70% thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm xăng dầu của nước này.

Liên quan tới tình hình nội bộ Afghanistan, ngày 23/8, người phát ngôn của lực lượng Taliban Zabihullah Mujahid cho biết lực lượng này đã giành lại 3 huyện ở miền Bắc Afghanistan sau khi để mất các huyện này vào tay quân đội Afghanistan tại địa phương hồi tuần trước.

Các huyện này gồm Bano, Deh Saleh và Pul e-Hesar thuộc tỉnh Baghlan và Taliban đã thiết lập kiểm soát tại các tỉnh Badakhshan, Takhan và Andarab ở gần thung lũng Panjshir.

Hiện, một phong trào phản kháng Taliban đang được hình thành ở Thung lũng Panjshir của Afghanistan, nơi được xem là thành trì cuối cùng không nằm trong tay Taliban, do Phó Tổng thống Afghanistan Amrullah Saleh và Ahmad Massoud, con trai của một "tư lệnh thánh chiến" nổi tiếng chống Taliban, đứng đầu.

Ông Massoud kêu gọi tiến hành đàm phán nhằm thành lập một chính phủ toàn diện cho Afghanistan, đồng thời tuyên bố sẽ phản kháng nếu các lực lượng Taliban tiến vào thung lũng này.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Iran ngày 23/8 kêu gọi các bên ở Afghanistan kiềm chế sử dụng bạo lực, khẳng định Tehran ủng hộ việc thành lập một chính phủ toàn diện ở Kabul.

Phát biểu tại cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh nêu rõ: “Tất cả các nhóm và phe phái chính trị (ở Afghanistan) phải kiềm chế sử dụng bạo lực và thúc đẩy tiến hành đàm phán và thương lượng.” Ông nhấn mạnh Iran thường giữ liên lạc với phe chính trị ở Afghanistan và ủng hộ sự chuyển giao quyền lực hòa bình cho một chính phủ toàn diện./.